Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


محاسبه ميزان فساد مالي در ايران ‏

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[18 Nov 2003]   [ ]

‏ 1- مهم‌ترين عامل توضيح رانت دركشور ارز سوبسيد دار ‏بود . در اولين سال رياست جمهوري خاتمي هشتاد درصد ارز ‏بصورت سوبسيد دار توزيع مي‌شد . بخشي محدود از ارز ‏سوبسيددار نصيب مردم مي‌شد و قسمت اعظم آن نصيب شخصيت‌هاي ‏حقيقي و حقوقي مي‌شد كه از اين ارز سوبسيد دار استفاده ‏مي‌كردند در سال جاري ارز سوبسيد دار حدود 2 ميليارد دلار ‏است و 90 درصد آن نيز فقط براي كالاهاي اساسي است . لذا ‏با قاطعيت مي‌توان گفت مهم‌ترين كانون فساد و رانت از ‏اقتصاد كشور حذف شده است . بر اساس مشاهدات نويسنده ‏حداقل هفتاد درصد رانت و فساد در كشور مربوط به ارز ‏سوبسيد دار بود . ‏
‏ 2- تا سال 1368 قسمت اعظم درآمد نفت به صورت سوبسيد ‏به شركتهاي دولتي پرداخت مي‌شد مديران شركت‌هاي دولتي بخشي ‏فربه از سوبيسد دريافتي را حيف و در مواردي ميل مي‌كردند ‏در وضع حاضر از محل درآمد نفت ديگر هيچ كمكي به 95 درصد ‏شركتهاي دولتي پرداخت نمي‌شود. وقتي سوبسيد پرداخت نشود، ‏فساد در شركتهاي دولتي فوق‌العاده كاهش مي‌يابد در وضع ‏موجود عرف اين است كه شركتهاي دولتي اگر زيان قابل ملاحظه‌ ‏داشته باشند تحمل نمي‌شوند و مدير آن سريعاً تعويض مي‌شود ‏لذا مديران شركت‌هاي دولتي مي‌كوشند كه شركت آنها جزء ‏شركتهاي زيان ده نباشد و لذا اين تلاش سبب مي‌شود كه در ‏شرايط قطع كمك‌هاي دولتي، ارتشاء و فساد فقط در سطحي باشد ‏كه شركت زيان ده نباشد. به عبارت بسيار صريح در بيش از ‏‏90 درصد شركتهاي دولتي در وضع موجود فساد فقط در سطحي ‏تحمل مي‌شود كه به زيان دهي شركت منجر نشود. در شرايط قطع ‏كمك‌هاي دولتي و اجبار براي زيان‌ده نبودن، فساد در ‏شركتهاي دولتي فوق‌العاده كاهش يافته است . ‏
‏ 3- اما استثنا بر بند قبل، شركت‌هاي خودرو سازي ‏است. در شرايط حاضرخودرو به سه برابر قيمت‌هاي بازار ‏جهاني به مردم فروخته مي‌شود و در سال 1380 سود شركتهاي ‏خودروساز فقط 7 درصد بوده است . چگونه ممكن است يك شركت ‏خودرو را به 3 برابر بازار جهاني به مردم بفروشد و فقط ‏‏7 درصد سود داشته باشد؟ علت جز با سوء مديريت قابل ‏توضيح دادن نيست. فساد موجود در صنايع خودرو سازي در ‏سال حداقل هزار ميليارد تومان است . ‏
‏ 4- بلافاصله پس از ارز سوبسيد دار مهم‌ترين كانون ‏فساد پرداخت وام سوبسيددار بوسيله سيستم بانكي بود. تا ‏قبل از دوران خاتمي همواره نرخ بهره بانكي بسيار كمتر از ‏نرخ تورم بود و لذا دريافت وام بانكي يك سوبسيد تلقي ‏مي‌شد. در وضع موجود نرخ بهره بانكي بيش از نرخ تورم است ‏و لذا دريافت وام بانكي نه تنها يك سوبسيد تلقي نمي‌شود ‏بلكه جز در كارهاي بسيار خاص و آلوده دريافت وام، ‏اقتصادي هم نيست . براي دريافت وام سوبسيد دار در گذشته ‏رشوه قابل ملاحظه‌اي پرداخت مي‌شد در شرايط حاضر با حذف ‏وام سوبسيددار اين منبع ارتشا ديگر وجود ندارد و لذا ‏مهمترين منبع فساد در اقتصاد كشور ديگر چندان وجود خارجي ‏ندارد . ‏
‏ 5- در وزارتخانه‌هاي دولتي بخش خريد فاسدترين بخش است ‏هزينه خريد در بودجه جاري در سال 1381 حدود 2400 ‏ميليارد تومان بوده است . احتمالاً مأمورين خريد كالاها را ‏‏30 درصد گران‌تر مي‌خرند . فساد ايجاد شده در حدود 800 ‏ميليارد تومان است و يا حدوداً يك ميليارد دلار . ‏
‏ 6- عرف فساد در بخش عمران وزارتخانه‌هاي دولتي نيز حدود ‏‏30 درصد است . يك سوم بودجه عمراني نيز حيف و البته ‏اكثراً‌ ميل مي‌شود.‏
‏ 7- در باب فساد در خريد كالا و پرونده‌هاي عمراني ‏چگونه مي‌توان مانع ايجاد كرد؟ در دوره شاه نيز همين گونه ‏بود . در اكثر كشورهاي جهان سوم نيز همين گونه است . اگر ‏بودجه عمراني وزارتخانه‌هاي دولتي در سال حدود 5000 ‏ميليارد تومان يا حدود 6 ميليارد دلار فرض كنيم فساد ‏موجود در بخش عمراني ساليانه 2 ميليارد دلار و با اضافه ‏كردن فساد موجود در خريد بوجه جاري در سالي يك ميليارد ‏دلار جمعاً 3 ميليارد دلار مي‌شود . ‏
‏ 8- لذا بر بنياد نكات فوق، جمع فساد در وزارتخانه‌هاي ‏دولتي حدود 3 ميليارد دلار است اما اين 3 ميليارد دلار ‏چگونه توزيع مي‌شود ؟ فساد بخش طرح های عمراني عمدتاً ‏تنها نصيب 50 نفر مي‌شود كه در سازمان مديريت و ‏برنامه‌ريزي و معاونت مالي وزارتخانه‌ها مستقر هستند . لذا ‏نبايد تصور كرد بدنه وزارتخانه‌هاي دولتي فاسداند. فساد در ‏امر خريد نيز تنها نصيب مأمورين خريد و رؤساي ادارات و ‏معاونين مالي آنها مي‌شود . در كل بيش از 70 درصد از فساد ‏مالي وزارتخانه‌هاي دولتي تنها نصيب حدود 1000 نفر مي‌شود . ‏اما 30 درصد باقيمانده نصيب يك جماعت ده هزار نفري مي‌شود ‏‏. و در مجموع از 3 ميليون پرسنل دولتي بيش از 90 درصد ‏فساد تنها نصيب خاندان هزار فاميل مي‌شود .‏
‏ 9- اما شكل ديگري از فساد نيز در وزارتخانه‌هاي دولتي ‏وجود دارد كه عمدتاً مربوط به اين مي‌شود كه مردم حقوق ‏خود را نمي‌شناسند . در موارد عديده به سبب فقدان آگاهي ‏ارباب رجوع ، كارمندان دولت با اخذ رشوه تنها به وظايف ‏قانوني خود عمل مي‌كنند. دريافت رشوه نه براي زير پا ‏گذاشتن قانون كه براي اجراي قانون است . فرد به قانون ‏مسلط نيست و كارمند دولت با بيان اينكه خواسته ارباب ‏رجوع مشكل قانوني دارد يا اخذ رشوه كار او را انجام ‏مي‌دهد. اين ميزان رشوه نحيف و قليل و بين 5 تا صد هزار ‏تومان است . ‏
‏ 10- جمع‌بندي مطالب فوق نشان مي‌دهد فساد موجود در نهاد ‏دولت در وضع موجود حدود 20 درصد سال 1376 است . مهمترين ‏كانون فساد ارز سوبسيد دار ، وام سوبسيد دار و كمك ‏بلاعوض شركتهاي دولتي بود كه ديگر وجود ندارد .بزرگترين ‏كانون فساد در وضع موجود، صنعت خودرو سازي است كه ‏كابينه خاتمي به گونه‌اي در آن دخيل است . ‏



مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۹ مارس ۲۰۲۴

آینده‌نگری و سیاست

+ موجود بی اهمیت يووال نوح هراری

+ اولین انقلاب دیجیتالی در ایران حسین مولا

+ فهم دوپاره از واقعیت دکتر شهیندخت خوارزمی

+ ایران به کجا می¬رود؟ یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ چرا ما ایرانی‌ها مدام فقیرتر می‌شویم؟ فرنود حسنی

+ فقدان آینده نگری ، نابودی انسانها ، ویرانی شهرها آینده نگر آلوین تافلر

+ بحران سوسيال – دمکراسی از زبان رهبران احزاب سوسيال – دمکرات 

+ بحران سوسيال – دمکراسی از زبان رهبران احزاب سوسيال – دمکرات 

+ قدرت سخت و نرم حميد نيكو

+ در عصر اطلاعات، دانش قدرت‌ و تکنولوژیهای‌ اطلاعاتی حربه‌های‌ قدرت است دکتر یحیی کمالی‌پور

+ نحوه عملکرد واقعی قدرت در قرن بیست و یکم: فراتر از طبقه بندی های نرم، سخت، و هوشمند امی زلمان

+ آینده‌ قدرت در قرن 21 جوزف نای

+ نقد شاخه سياسي تلويزيون‌هاي لوس‌آنجلسي  

+ رد صلاحیت های گروهی را محکوم می کنیم مسئولین انجمن آینده

+ گفتگو با مجید تولایی مجید تولایی

+ متدلوژي آينده نگري در ايران، آمريكا و ژاپن حمید ضیایی پرور

+ مروری بر نظريه چارلز تيلي درباره کنش جمعي کاوه مظفری

+ صدای آزادی رادیو آینده نگر 1981ـ 1995 مسئول : حسین مولا حسین مولا

+ مبانی ائتلاف ايرانيان عليه جنگ  احمد تقوائی

+ يادداشتهائی پيرامون اثرات انتخابات ميان دوره ائی امريکا بر ايران  احمد تقوائی

+ « پروژه ملانيوم (هزاره) » -

+ The True Costs of the Iraq War Joseph E. Stiglitz

+ فراسوي چپ و راست (1) آنتوني گيدنز

+ احمد تقوائی : "ملی- سهامی" شدن نفت : طرحی برای عدالت و توسعه   احمد تقوائی

+ جنگ و نيروهای افراطی امريکا احمد تقوايی

+ نکاتی پيرامون برنامه ترقی خواهان آينده نگر ايران احمد تقوائی

+ براي سياستگذاري درباره اينترنت  شايان مشاطيان

+ اثر تكنولوژى برجهان بينى رضا كريمى

+ گفت‌وگو با پروفسور ميلتون مولر : ICANN مدلي آزمايشي براي حكومت جهاني  گفت‌وگو با پروفسور ميلتون مولر ترجمه: شهرزاد شريف

+ دو غول دربرابرهم ؛اروپا وامريکا نويسنده: پال کندي مترجم: محمود سليمي

+ مصاحبه روزنامه مردم سالاري با محمد حسين اديب ‏مسئول سايت اينترنتي تهران اكونوميست محمد حسين اديب

+ آيا انتخابات دوره هفتم مجلس نقطه عطف جمهوری اسلامی‌ خواهد بود؟ دكترحسين باقرزاده

+ نقد شاخه سياسي تلويزيون‌هاي لوس‌آنجلسي  آينده نگر

+ محاسبه ميزان فساد مالي در ايران ‏ 



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995