مقطع آموزش پیش‌دبستانی در ژاپن شامل رده‌های سنی ۳ تا ۶ سال این مقطع آموزشی غیراجباری و غیررسمی بوده و با دریافت شهریه از والدین کودکان ارائه می‌شود. هدف اصلی مراکزآموزش پیش‌دبستانی، پرورش ذهنی و جسمی کودکان در یک محیط مناسب آموزشی است. برنامه‌های آموزشی این مقطع نیز از۳۹هفته آموزشی در سال و ۴ ساعت کلاس روزانه تجاوز نمی‌کند.
● مهدهای کودک روزانه و کودکستان ها
هدف مهدکودک‌ها و کودکستان‌ها فراهم ساختن اساس آگاهی در مورد جهان اطراف برای کودکان پیش‌دبستانی و تقویت خلاقیتهای ذهنی آنان از طریق بازی، ترسیم تصاویر، انجام کارهای دستی، و امثال آن است.
نوزادان و کودکان براساس سن به گروههای کوچک تقسیم شده و توسط معلمان و مربیان تحت مراقبت قرار می‌گیرند.
در هر مهدکودک یا کودکستان می‌توان تصاویر یا کارهای دستی ساخت کودکان را مشاهده کرد که به دیوارها آویخته و یا از سقف‌ها آویزانند. کودکان با قطعات چوبی چیزهایی می‌سازند، یا روی تاب و سرسره مشغول فعالیت فیزیکی و یا در فعالیتهای هندی چون آوازخوانی، رقص و امثال آن مشغول هستند.
کل مهدکودک‌های دولتی و غیردولتی در سال ۱۹۹۷ حدود ۱۴ هزاربود، و کودکان تحت مراقبت آنها بالغ بر یک میلیون و ۷۸۹هزار و ۴۵۷ نفر بوده‌اند. علاوه بر این مؤسسات، مهدکودک‌های زیادی وجود دارند که به این علت که تعداد کارکنان یا صلاحیت آنان و مواردی نظیر آن به حداقل استاندارد ذکر شده در قانون نرسیده، به آنها مجوز داده نشده است.
امروز والدین زیادی در سراسر ژاپن تمایل دارند کودکان خود را به مهدکودک بفرستند. تقاضای زیاد برای تأسیس مهدکودک‌ها و طولانی ساختن ساعتهای فعالیت مهدکودک نه‌تنها به عوامل اقتصادی چون میزان گسترده‌ای از مشاغل باز برای زنان، و نیاز به کار مادران برای تکمیل درآمد خانواده‌ها مربوط می‌شود، بلکه به تمایل زنان جهت مشارکت گسترده‌تر در فعالیتهای اجتماعی و درک جمعی از مشارکت اجتماعی ایجاد شده به واسطه پرستاری گروهی و آموزش نوزادان و کودکان پیش‌دبستانی نیز ارتباط دارد.مقررات مهدکودک‌های روزانه و کودکستان‌ها متفاوت هستند. با این حال، گروهی می‌خواهند هر دو را یکی سازند و آموزش کودکان پیش‌دبستانی را تحت کنترل سازمان‌های دولتی ارائه دهند. نیل به این تمایل، اصلاحات عظیمی را می‌طلبد که وزارت آموزش زاپن درصدد دستیابی به آن است.
● آموزش ابتدایی
مقطع آموزش ابتدایی در ژاپن حداکثر مدت زمان۶ سال است و بین رده‌های سنی ۶ تا ۱۲ سال به طول می‌انجامد. این مقطع آموزشی اجباری ورسمی بوده وبا دریافت شهریه از والدین کودکان ارائه می‌گردد. مدت زمان کلاس درس ۴۵ دقیقه است. هدف اصلی مراکزآموزش ابتدایی، ارائه آموزش عمومی مناسب یا مراحل رشد جسمی وذهنی کودکان است. برنامه‌های آموزش ابتدایی تا قبل از سال ۱۹۹۲ بر اساس ۶روز در هفته بود اما از آن سال به بعد به تدریج به ۵ روز در هفته کاهش یافته است.
ارتقا به کلاسهای بالاتر در دورة ابتدایی به‌صورت اتوماتیک است. نسبت دانش آموزان به معلمین در دورة ابتدایی ۴/۱۹ بوده و به پایه‌های تحصیلی تفکیک نمی‌گردد. میانگین تعداد دانش آموزان در هر کلاس ۴/۲۸ نفر است. طبق آمار سال ۱۹۹۹ صد درصد جمعیت سنی ۶ تا ۱۲ سال این مقطع را طی میکردند.
▪ برنامه‌های آموزشی (شوتوکیوایکو)
برنامه‌های آموزش ابتدایی به دروس عادی (عمومی)،آموزش اخلاق، و فعالیتهای ویژه تقسیم می‌شود.
از جمله دیگر برنامه‌های آموزشی می‌توان از زبان ژاپنی، تعلیمات اجتماعی، ریاضیات، علوم، آموزش زندگی و محیط‌زیست، موسیقی، هنر و کاردستی، خانه سازی، و بدنسازی نام برد. برنامه آموزش مدارس ابتدایی زمان کافی برای موسیقی، هنر و تفریحات جسمانی فراهم می‌آورد. فعالیت‌هایی ویژه نقش مهمی در برنامه کلی آموزش بازی می‌کند و شامل فعالیت‌هایی چون کلوپ ها و جشنواره‌ها در سطح مدرسه، یا رقابت‌ها، مشارکت‌های دانش‌آموزی، و دیگر فعالیتهای اجرایی توسط دانش‌آموزان است
معلمان میزان قابل توجهی از وقت خود را صرف سازماندهی و حضور در فعالیت‌هایی چون سفر‌های کلاس، جشنواره‌های سالانه ورزشی و فرهنگی، و مراسم ورودی و فارغ‌التحصیلی می‌نمایند. سال رسمی تحصیلی برای دانش‌آموزان ابتدایی ۳۵ هفته به طول می‌انجامد هر کلاس ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و بعد از بیشتر موضوعات درسی ۱۰دقیقه زنگ تفریح وجود دارد. تعداد زنگ‌های کلاس درس در هر سال با بالارفتن سطح کلاس افزایش می‌یابد. روز عادی مدرسه از حدود ساعت ۸:۳۰ آغاز می‌شود و کلاس‌ها حدود ۱۵:۵۰ پایان می‌یابند. نشست‌های خودمانی در شروع و خاتمه هر روز برگزارمی‌شوند و بیش از ۲ ساعت در هر روز صرف زنگ تفریح، غذا و نظافت کلاسهای درس و راهرو‌ها می‌شود.
● آموزش متوسطه
آموزش متوسطه (ملی و خصوصی) شامل: ۳ سال دورة مقدماتی متوسطه، و ۳ سال آموزش تکمیلی متوسطه است. مقطع آموزش متوسطه خود از ۲ مقطع تحت عناوین مقدماتی و تکمیلی متوسطه متشکل می‌شود.
مقطع آموزش مقدماتی متوسطه حداکثر مدت زمان۳سال رده‌های سنی ۱۲ تا ۱۵ سال به طول می‌انجامد. این مقطع آموزشی اجباری و رسمی بوده و با دریافت شهریه از والدین دانش‌آموزان ارائه می‌شود. مدت زمان کلاس درس ۵۵ دقیقه است. هدف اصلی مراکز آموزش مقدماتی متوسطه، ارائة آموزش عمومی متناسب در سطح مقدماتی متوسطه متناسب با مراحل رشد جسمی و ذهنی دانش‌آموزان است.
میانگین نسبت دانش‌آموزان به معلمان در دورة ابتدایی ۹/۱۶درصد بوده و به پایه‌های تحصیلی تفکیک نمی‌گردد.. مقطع تکمیلی متوسطه مدت زمان۳سال بین رده‌های سنی۱۸-۱۵ سال به طول می‌انجامد. این مقطع آموزشی غیراجباری و رسمی بوده و با دریافت شهریه ارائه می‌گردد.
ورود به مدارس مقدماتی متوسطه دولتی با سهمیة هیأت مدیره آموزش محلی است ، اما ورود به مدارس ملی و خصوصی با امتحان صورت می‌گیرد. تعدادی از مدارس خصوصی آموزش پیوستة ۶ ساله ارائه می‌دهند که دوره‌های مقدماتی و تکمیلی متوسطه را دربر می‌گیرد.
در ژاپن سه نوع دورة تکمیلی متوسطه وجود دارد که تمام‌وقت، پاره‌وقت و مکاتبه‌ای است. ورود به دورة تکمیلی متوسطه توسط امتحان یا گزینش صورت می‌گیرد. در سال ۱۹۸۸ نوع جدیدی مدرسه به نام دبیرستان با سیستم واحدی افتتاح شد. دوره‌های دبیرستانی به دوره‌های عمومی، حرفه‌ای، و دوره‌های ترکیبی (غیرحضوری) مکاتبه‌ای طبقه‌بندی می‌شوند. مجموع ثبت‌نام در دبیرستانها، شامل سه دوره، و بالغ بر ۶۰۰/۲۵۸/۴ نفر درسال ۱۹۹۸ بوده است. دانش‌آموزان دوره عمومی حدود۶/۷۳ درصد و دانش آموزان دوره حرفه‌ای۴/۲۶ درصد را تشکیل می‌دهند.
سال اول دبیرستان برای آموزش عمومی دانش‌آموزان در نظر گرفته می‌شود. در سال دوم، دروس به دوره‌های آماده‌سازی برای کالجها و دوره‌های حرفه‌ای تقسیم می‌شوند. در سومین سال، دوره‌های آماده‌سازی کالج به علوم انسانی و اجتماعی، علوم و فنی تقسیم می‌شود. از اینرو حتی در دبیرستانهای عمومی هم در زمان فارغ‌التحصیلی سه دوره وجود دارد.
دوره‌های حرفه‌ای ساعات کمتری را برای موضوعات فرهنگی می‌گذراند، و طبیعتاً بر موضوعاتی تأکید دارند که به منظور حرفه‌های معینی جهت‌گیری شده‌اند.
دانش آموزان به هنگام ورود به مقطع تکمیلی متوسطه ۱۵ ساله هستند و تصمیم می‌گیرند که دوره عمومی یا حرفه‌ای و یا دوره مکاتبه‌ای (غیرحضوری) را بگذرانند و چون این مسئله‌ای نیست که معلمان مسئول یا مشاوران هم بتوانند تصمیم بگیرند، مسئله دشوارتر می‌شود. عواملی چون سوابق و شرایط مالی خانواده دانش‌آموزان مدنظر قرار می‌گیرد.
هدف مدارس متوسطه پرورش اساس آموزش فراهم شده در مدارس مقدماتی متوسطه و فراهم‌آوردن آموزش عمومی و تخصصی متوسطه مناسب با سطح رشد ذهنی و جسمی افرادی است که مقطع مقدماتی متوسطه را به پایان رسانده‌اند. سه نوع دوره تکمیلی متوسطه وجود دارد:
ـتمام وقت و پاره‌وقت و مکاتبه‌ای غیرحضوری.
دوره تمام وقت سه سال طول می‌کشد، درحالی‌که دوره‌های پاره‌وقت و مکاتبه‌ای بیش از سه سال به طول می‌انجامند. دوره‌های پاره‌وقت دو نوع هستند: دوره‌های روزانه و دوره‌های شبانه. اکثریت دوره‌هایی از این قبیل شب‌ها ارائه می‌شوند.
مدرسه عالی مؤسسه‌ای است که آموزش آزاد نیمه‌حرفه‌ای را به مدت ۲یا۳ سال به فارغ‌التحصیلان مقطع متوسطه ارائه می‌دهد. هدف مدارس عالی ارائه دوره کامل آموزش است، اما برای آنهایی که خواهان انتقال به کالج یا دانشگاههای ۴ ساله هستند، راه باز است. به علت ویژگیهای مدارس عالی، از سال ۱۹۹۷ به بعد ۲/۹۲ درصد آنها توسط نهادهای غیر دولتی عمل می‌کنند و ۲/۹۵ درصد کل دانشجویان مدارس عالی دختران هستند. مدارس عالی از دید بسیاری از این دانشجویان اغلب بعنوان فرمی از آمادگی جهت ازدواج می‌باشند. ازسال ۱۹۹۷ به بعد، تعداد مدارس عالی در ژاپن در ۵۹۵ مدرسه ثابت ماند و تعداد دانشجویان بالغ بر۴۴۶ هزارنفر بود. دانشجویان متخصص در ادبیات و علوم انسانی و اجتماعی سه برابر دانشجویان متخصص علوم و مهندسی می‌باشند. از یک سو، مدارس عالی مؤسساتی هستند که آموزش حرفه‌ای لازم جهت اشتغال را ارائه می‌دهند، اما از سوی دیگر نقش جدیدی در زمینه آموزش بزرگسالان و نیز در اشاعه آموزش دانشگاهی ایفا می‌کنند.
به موجب اصلاحات آموزشی ژوئن ۱۹۹۱، استانداردهای تأسیس مدارس عالی مورد بازبینی قرار گرفت. تا آن زمان، دروس آموزشی انتخابی، میان آموزش عمومی، بهداشت و تربیت بدنی و موضوعات تخصصی تقسیم می‌شد، اما با اصلاحات جدید به مدارس عالی اجازه اعمال اختیارات داده شد. با ابداع دوره‌های مناسب با نیازهایشان، تقسیمات قدیمی میان دوره‌ها از میان برداشته شد. بعلاوه، تعداد موضوعات درسی مورد نیازجهت فارغ‌التحصیلی بطور ثابت بیش از۶۲ واحد درسی است و هرکالج مطابق با اهداف خود سیستمی مخصوص به خود دارد.
استانداردهای جدیدی هم تجویز شده‌اند که مدارس عالی را قادر می‌سازند تا به اصلاحات آموزشی و تحقیقاتی خود ادامه دهند. سرانجام قانون آموزش مدارس اصلاح شده و فارغ‌التحصیلان مدارس عالی درحال حاضر این امکان را دارند که خود را «اعضا وابسته» بنامند.
در مقطع تکمیلی متوسطه برنامه‌های درسی به۳نوع عمومی، تخصصی و تلفیقی تقسیم می‌شوند.
در دورة عمومی دانش‌آموزان باید دروس بیشتری را در زمینه‌های فنی یا حرفه‌ای اخذ نمایند.
در دورة تلفیقی دانش‌آموزان می‌توانند دروس خود را به‌طور تؤامان هم درزمینه‌های علمی و هم در زمینه‌های فنی و حرفه‌ای بگذرانند.
در دورة تکمیلی متوسطه دروس انتخابی زیادی پیش‌بینی شده است که مدارس بر حسب تمایل و انتظارات دانش‌آموزان تعدادی از آنها را ارائه می‌کنند. علاوه بر این برنامه درسی به سه صورت تمام‌وقت، پاره‌وقت و مکاتبه‌ای ارائه می‌شود که طول دورة تحصیلی در دوره‌های پاره‌وقت و مکاتبه‌ای معمولاً بیش از سه سال است.
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
مقطع آموزش پیش‌دبستانی در ژاپن شامل رده‌های سنی ۳ تا ۶ سال این مقطع آموزشی غیراجباری و غیررسمی بوده و با دریافت شهریه از والدین کودکان ارائه می‌شود. هدف اصلی مراکزآموزش پیش‌دبستانی، پرورش ذهنی و جسمی کودکان در یک محیط مناسب آموزشی است. برنامه‌های آموزشی این مقطع نیز از۳۹هفته آموزشی در سال و ۴ ساعت کلاس روزانه تجاوز نمی‌کند. 
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان