Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


از جامعه اطلاعاتي تا دولت الکترونيکي

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[05 Jan 2010]   [ ]


دكتر سيد داود ديهيم1، مهندس حميده عباس زاده2
1-دكتراي مكانيك 2- فوق ليسانس كامپيوتر

چكيده
در هزاره سوم، فن‌آوري اطلاعات به عنوان عمده‌ترين محور تحول و توسعه در جهان منظور شده و دستاوردهاي ناشي از آن نيز آنچنان با زندگي مردم عجين گرديده است كه بي‌توجهي به آن، اختلالي عظيم در جامعه و رفاه و آسايش مردم بوجود مي‌آوردونقش‌ كليدي فن‌آوريهاي‌ نوين‌ اطلاعات‌ و ارتباطات‌ را در عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي نمي‌توان‌ ناديده‌ گرفت. در موارد فوق نقش وزارت اقتصاد و دارايي، وزارت بازرگاني، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم تحقيقات و فناوري در تطبيق مسئوليتهاي جديد و نقش وزارت پست و تلگراف و تلفن نسبت به ايجاد بستر ارتباطي مناسب و پرسرعت شبكه‌هاي داخلي و اتصال به شبكه‌هاي جهاني اينترنت و تهيه نرم‌افزارهاي لازم، همراه با خدمات رايگان و ارزان قيمت و قابل رقابت با جهان از طريق سازمانهايي مانند شهرداري ها بسيار مهم مي‌باشد.
پي آمد چنين هماهنگي و يكپارچگي در بديهي‌ترين حالت، ايجاد يك دولت الكترونيكي خواهد بود كه وزارت كشور با استفاده از آن مي‌تواند در سطح كلان، مديريت دقيق تري را برروند امور كشور از نظر اجرايي و امنيتي اعمال نمايد و در مقياس‌كوچكتر از طريق شهرداريهاي الكترونيكي خدمات بهتري را به شهروندان عرضه كند و رضايت خاطر آنان را جلب نمايد.
بدين‌ ترتيب‌ اگر توسعه‌ جامعه‌ اطلاعاتي‌ را مفهومي‌ در خدمت‌ ارتقاي‌ كيفت‌ زندگي‌ بشر و شكوفايي‌ استعدادهاي‌ او بدانيم‌، حال اگر قبول داشته باشيم که ساختار و بنيان زندگي امروز نيازمند پديده هايي چون دولت الکترونيک ، اقتصاد الکترونيک ،بانکداري الکترونيک ، آموزش الکترونيک و ... است بايد بپذيريم شهروند امروز ديگر شهروند معمولي نيست او يک شهروند الکترونيک است با تمام توانايي هاي لازم براي ورود به جامعه اطلاعاتي . مهم ترين هدف سازمان و دولت الکترونيک خدمت رساني مطلوب به شهروندان و کسب رضايتمندي ايشان است و اين در صورتي است که افراد جامعه به عنوان دريافت کننده اين خدمات قابليت استفاده از آن را داشته باشند.

مقدمه:

اين‌ مقاله‌، نگاهي‌ به‌ ‌ «جامعه‌ اطلاعاتي‌ و راه‌هاي‌ ايجاد دولت الکترونیکی از طریق آموزش شهروند الکترونیکی ‌ به‌عنوان‌ دستور توسعه‌ در قرن‌ بيست‌‌و‌يكم‌ و ارزيابي‌ چالش‌هاي‌ پيش‌رو دارد.
شكل‌گيري جامعه اطلاعاتي مستلزم ظرفيت‌سازي و توانمندسازي‌هاي جديدي براي استفاده از فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات در جهت توسعه علمي و فرهنگي است و علم، فرهنگ ، سنگ بناي جامعه اطلاعاتي و در عين حال ايجاد كننده محيط مساعد براي فن‌آوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي به‌كار مي‌روند.
یکی از الزامات اساسی برای ورود دولت به عصر دیجیتال آن است که فناوری ارتباطی و اطلاعاتی جدید جانشین جریان سنتی بین دولت و مشتریان خدمات دولتی شود . همکاری گسترده بین دولت و مشتریان نه تنها مساله ای مربوط به مراوده الکترونیکی است بلکه هدف کیفیت بیش تر و قابل اعتماد بودن خدمات است . تمام دولت ها در تلاش هستند تا خود را برای اقتصاد دیجیتالی و جامعه اطلاعاتی آماده کنند .
دولت الکترونیکی یعنی به کارگیری فناوری اطلاعات در بخش های مختلف دولت به منظور افزایش بهره وری و ارتقا سطح خدمات رسانی . مهم ترین نتیجه این امر ، افزایش رضایت مردم خواهد بود به شرطی که پیاده سازی دولت الکترونیکی به طور صحیح و با موفقیت صورت گیرد .چراکه اگر دولت ها نتوانند خدمات الکترونیکی را به صورت یکنواخت و قابل دسترس ، در اختیار عموم افراد جامعه قرار دهند ، منجر به شکاف طبقاتی بیش تر در جامعه و در نهایت نارضایتی مردم ، خواهدشد، البته این به مفهوم انکار دولت الکترونیکی نیست بلکه تاکیدی است بر برنامه ریزی دقیق تر برای این امر مهم ، که در عصر دیجیتال اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
دولت الکترونیکی حاصل تغییرات فنی ، به خصوص فناوری اطلاعات از یک طرف ، و انطباق سازمانی با تغییرات عصر اطلاعات و دیجیتال از طرف دیگر است . برای تحقق دولت الکترونیکی در جامعه رهبری جامعه از بالای هرم ، ایجاد بینش سازمانی ، تعهد به تامین منابع ، حمایت واقعی از تغییر و تحول و اجرای سریع ضروری است.
حال اگر قبول داشته باشیم که ساختار و بنیان زندگی امروز نیازمند پدیده هایی چون دولت الکترونیک ، اقتصاد الکترونیک ،بانکداری الکترونیک ، آموزش الکترونیک و ... است باید بپذیریم شهروند امروز دیگر شهروند معمولی نیست او یک شهروند الکترونیک است با تمام توانایی های لازم برای ورود به جامعه اطلاعاتی .
اما زندگی در یک شهر الکترونیکی و جامعه اطلاعاتی نیازمند پیش فرضهایی از سوی شهروندان آن جامعه می باشد.شهروند الکترونیکی زاییده زندگی در جامعه اطلاعاتی و شبکه ای است و آنچه مهم است این است که باید اقدامات لازم جهت آماده سازی شهروند الکترونیکی صورت گیرد تا شهروند الکترونیک از همان ابتدا بیاموزد که همراه ورود به عرصه تکنولوژی باید رفتار متناسب با آن را نیز داشته باشد تا بتواند از خدمات شهر الکترونیک استفاده کند . مهم ترین هدف سازمان و دولت الکترونیک خدمت رسانی مطلوب به شهروندان و کسب رضایتمندی ایشان است و این در صورتی است که افراد جامعه به عنوان دریافت کننده این خدمات قابلیت استفاده از آن را داشته باشند.
جامعه اطلاعاتي

نسيم تغييراتي كه اكنون سراسر دنيا را درمي‌نوردد، نويد بخش دنيايي آزاد خواهد بود. امروز، پيشرفت بشر در حوزة فن‌آوري, ارتباطات چنان دگرگوني بنيادي در زندگي پديد آورده است كه بسياري از جامعه‌شناسان سخن از طلوع عصري نوين مي‌گويند: "عصر اطلاعات".
در حال حاضر، جوامع بسياري در حال گذار از جوامع پيشرفته صنعتي به "جوامع اطلاعاتي" برخوردار از فن‌آوري رايانه‌اي، شبكه‌هاي ارتباطي و ساير اشكال ارتباطي پيشرفته بين فردي و سازماني هستند. تب جديد مدرن‌سازي و پيشرفت در كنار گزينش جديدترين فن‌آوري اطلاعاتي، موجب گسترش توانايي ارتباطات در سطوح گوناگون مي‌شود. فن‌آوري‌ها، كارايي و قابليت‌ها را افزايش مي‌دهند.
فن‌آوري اطلاعات به عنوان عمده‌ترين محور تحول و توسعه در جهان منظور شده و دستاوردهاي ناشي از آن نيز آنچنان با زندگي مردم عجين گرديده است كه بي‌توجهي به آن، اختلالي عظيم در جامعه و رفاه و آسايش مردم بوجود مي‌آورد.
انجام بسياري از كارهاي روزمره بانكي با استفاده از اينترنت و شبكه‌هاي ارتباطي در منزل و خانه‌ها، آموزش الكترونيكي و مجازي و عدم نياز به حضور در كلاسهاي درس، توسعه و ترويج تجارت الكترونيكي همگي به عنوان بخشي از نتايج و دستاوردهاي فن‌آوري اطلاعات قلمداد مي‌شوند، هرچند , به عقيده بسياري از دست‌اندركاران اين عوامل هنوز در مراحل اوليه رشد و تكاملند اما در همين حال نيز تأثير شگرف خود را بر رفاه و آسايش زندگي انساني نشان داده‌اند.
جامعة اطلاعاتي در دهه‌هاي اخير به صورت يكي از مهم‌ترين موضوع‌هاي مورد توجه متفكران و متخصصان اجتماعي، اقتصادي و سياسي درآمده و در عرصة روابط بين‌المللي، مناسبات منطقه‌اي و صحنة زندگي ملي كشورها نيز جايگاه برجسته‌اي پيدا كرده است.
اول بايد ببينيم كه جامعه اطلاعاتي يعني چه؟ تعريف‌هاي مختلفي از اين واژه شده است. يك سري تعاریف اقتصادي است و يك سري از تعاريف فرهنگي و یا سياسي ولي كسان ديگري ممكن است تقسيم‌بندی دیگری قائل باشند و بگويند كه جامعه اطلاعاتي يعني جامعه‌اي كه در آن سخت‌افزار و نرم‌افزار اطلاعات گسترش بيشتري پيدا كرده است و کارهای حول توزیع، خرید، مبادله و مصرف اطلاعات متمرکز شده است.
با پيدايش‌ شبكه‌هاي‌نوين‌ و جهاني‌ اطلاعات‌ و ارتباطات‌ و تأثيرپذيري‌ همه‌ ابعاد زندگي‌ بشر از اين‌ انقلاب‌ تكنولوژيك‌، جهان‌ وارد جامعه‌ جديدي‌ شد كه‌ بعضي‌ از محققان‌ آن‌ را «جامعه‌ اطلاعاتي» ناميده‌اند .
مهمترين و رايج ترين معيارهاي جامعه اطلاعاتي به عبارت زير است:

1. فناوري
2. مشاغل‌ اطلاعاتي
3. اقتصاد
4. جغرافيايي
5. فرهنگي

1- فناوری

بديهي‌ است‌ تغييرات‌ اساسي‌ كه‌ در سه‌ دهه‌ گذشته‌ به‌‌‌‌‌‌وجود آمده، فناوري‌ در آن‌ نقش‌ بسيار برجسته‌اي‌داشته‌ است. با نفوذ رايانه‌ها در تمامي زمينه هاي زندگي بشر از قبيل ادارات، منازل، خودروها، تلويزيون ها، اسباب بازي کودکان، و ارزان شدن فناوريهاي پردازش و نگهداري اطلاعات از طريق رايانه ها و تاثير آن بر ارتباطات راه دور و ايجاد شبکه هاي جهاني، تحول عظيمي در زندگي بشر رخ داده است.
شبکه هاي اطلاعاتي در آينده اي نه چندان دور بر تمامي جنبه هاي زندگي انسان اثر مي گذارد و در چند سال آينده کمتر کسي را مي‌توان سراغ گرفت که به نوعي از آنها استفاده نکند يا اين فناوريها در زندگي او حضور نداشته باشد. در نتيجه وجود نوآوريهاي بسيار زياد در فناوريهاي ارتباطي و اطلاعاتي يکي از عوامل ظهور جامعه اطلاعاتي است.

2- مشاغل‌ اطلاعاتي

يكي‌ از معيارها و مشخصه‌هاي‌ متداول‌ در تعريف‌ جامعه‌ اطلاعاتي‌، معياري‌ است‌ كه‌ بر مسئله‌ تغييرات شغلي‌ متمركز است‌‌. درواقع به‌علت تغيير مشاغلي که با کار بدني و فعاليتهاي بدني همراه است به مشاغل اطلاعاتي يعني مشاغلي که به کارهاي فکري با مهارت بيشتر يا به عبارت ديگر کارهايي که در فرايند توليد، پردازش و توزيع اطلاعات دخيل هستند، جامعه اطلاعاتي ظهور پيدا کرده است.
به‌ تعبير ديگر امروز بازار كار توسط كساني‌ اداره‌ مي‌شود كه‌ با نرم‌افزارها سروكار دارند و در فرايند توليد، پردازش‌ و توزيع‌ اطلاعات‌ سهيم‌اند و زندگي‌ خود را به‌ يمن‌ اين‌ امتياز كه‌ داراي‌ اطلاعاتي‌ براي‌انجام‌ امور مورد نياز جامعه‌ هستند و در توليد و توزيع‌ و همچنين‌ در پردازش‌ آن‌ نقش‌ دارند، تأمين‌ مي‌كنند.

3-اقتصاد

شاخص‌ اقتصادي‌ در تعريف‌ جامعه‌ اطلاعاتي‌ به‌ نظر مي‌رسد كه‌ به‌ قدر شاخص‌ فناوري‌ اهميت‌ دارد. نطفه‌ ايجاد مقياسهاي‌ جامعه‌ اطلاعاتي‌ مبتني‌ بر شرايط اقتصادي‌ است. .
در واقع اطلاعات در جامعه اطلاعاتي، نه تنها داراي ارزش اقتصادي است، بلکه محور اقتصاد قرار گرفته است و هر که قدرت خريد آن و مهارت و آگاهي لازم براي استفاده از آن را داشته باشد ميتواند از آن بهره مند شود.

4- جغرافيا

جامعه‌ اطلاعاتي‌ علاوه‌ بر آن‌ كه‌ از منظر اقتصاد دانان‌ و جامعه‌شناسان‌ مورد توجه‌ قرار گرفته‌ و تعريف‌ شده‌است‌، از منظر جغرافيداناني‌ كه‌ بر مکان توجه‌ ويژه‌اي‌ مبذول‌ مي‌دارند نيز مورد توجه‌ قرار گرفته‌ است‌.جغرافيدانان‌ در بحث‌ مکان به‌ شبكه‌هاي‌ اطلاعاتي‌ كه‌ مكانهاي‌ جغرافيايي‌ را به‌ يكديگر پيوند مي‌دهند، تاكيد مي‌ورزند و معتقدند كه‌ اين‌ شبكه‌ها آثار شگفت‌انگيزي‌ بر فضا و مكان‌ سازمان‌ دارند‌.


5- فرهنگ

همان‌طور که مسئله فناوري در ظهور جامعه اطلاعاتي بسيار حائز اهميت است جنبه هاي فرهنگي نيز به همان اندازه در پيدايش آن موثر بوده است. وجود برنامه هاي تلويزيوني 24 ساعته در چندين کانال با تنوع بسيار، فيلم هاي ويدئويي که به سهولت قابل تهيه و اجاره از ويدئو کلوپ ها هستند، وجودضبط صوتهاي ديسکي و CD، VCD و DVD که در دسترس همگان است، رايانه هاي شخصي که در هر خانه اي موجود است و پايگاههاي on-line همه و همه در ايجاد بستر فرهنگي بشر بسيار تاثيرگذار بوده و به کاربران اين رسانه ها خط مشي فرهنگي داده و الگوسازي مي‌كند.
به عبارت ديگر اين‌ سطح‌ از اطلاعات‌ از لحاظ فرهنگي بر کليه زمينه هاي زندگي نفوذ كرده‌ و هويت و شخصيت ما را متأثر و دگرگون‌ ساخته‌ است‌.

جامعه الکترونیکی وآماده کردن شهروند الکترونیکی

جهان به صورتي اجتناب ناپذير به سوي جامعه اطلاعاتي در حركت است، ‌و همه دولت ها بايد كاري كنند كه ملت هايشان آماده ورود به این عرصه نو ظهور باشند.امروزه در بسياري از كشورهاي پيشرفته جهان اغلب شهروندان در حال تبديل به شهروند الكترونيكي هستند و در كشور ما نيز تا چند سال آينده كليه شهروندان مجبورند كه شهروند الكترونيكي باشند.
با توجه به اینكه جامعه الكترونيكي و دولت الكترونيكي نيازمند شهروند الكترونيكي است, استاندارد آموزشي شهروند الكترونيكي يا ECITIZEN كه طراحي ان توسط بنياد بين‌‏المللي ICDL انجام شده, تلاش جديدي در راستاي نيل به اهداف جامعه الكترونيكي و دولت الكترونيكي در تمام كشورهاي دنيا به شمار مي‌‏رود
شهروند الكترونيكي مطابق استاندارد ECITIZEN كسي است كه از حداقل دانش لازم در رابطه با مفاهيم پايه ICT، حداقل توانايي لازم در به‌‏كارگيري سيستم عامل ويندوز و واژه پرواز مايكروسافت، توانايي كافي براي برقراري ارتباط با اينترنت و وب جهان‌‏گستر، توانايي مبادله پيام‌‏هاي الكترونيكي از طريق فناوري پست الكترونيكي، توانايي كافي براي يافتن اطلاعات مورد نياز با انجام جستجوهاي موثر در وب، توانايي مقابله با پيامدهاي منفي و بدآموزي‌‏هاي احتمالي اينترنت و استفاده از كاربردهاي مثبت اين فناوري، توانايي يافتن اطلاعات راجع به نحوه انجام كارهاي مختلف از طريق اينترنت، توانايي تكميل فرم‌‏هاي آنلاين اينترنتي و انجام كارهاي روزمره مختلف از طريق اينترنت، برخوردار باشد.
در واقع كسب هر يك از مهارت‌‏هاي فوق توسط كاركنان دولت و عموم مردم قدم بسيار مهمي براي دست‌‏يابي به يك جامعه الكترونيك پويا و به تبع آن نيل به اهداف دولت الكترونيكي به شمار مي‌‏رود.
به همين دليل اغلب كشورهاي پيشرفته توسعه فن‌آوري اطلاعات و عموميت بخشيدن به استفاده از آن توسط مردم را به منظور توسعه و رفاه اجتماعي و ايجاد تسهيلات از نظر دسترسي به كليه امكانات اجتماعي از طريق سيستمهاي يكپارچه در قالب شهرهاي الكترونيكي دنبال مي‌كنند.
آنها آموزش الكترونيكي، تفريحات الكترونيكي، ارتباطات الكترونيكي و تراكنش‌هاي ( انتقال وجوه و اسناد مالي) الكترونيكي را چهار جزء , براي زندگي الكترونيكي در شهرهاي الكترونيكي در نظر گرفته‌اند و به منظور جلوگيري از تأثيرات نامطلوب اين فن‌آوري در سطح كشوري و منطقه‌اي تدابير امنيتي، آموزشي و تربيتي خاص را پيش گرفته‌اند كه بر ساختار فرهنگي آنها متكي است.
در موارد فوق نقش وزارت اقتصاد و دارايي، وزارت بازرگاني، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم تحقيقات و فناوري در تطبيق مسئوليتهاي جديد و نقش وزارت پست و تلگراف و تلفن نسبت به ايجاد بستر ارتباطي مناسب و پرسرعت شبكه‌هاي داخلي و اتصال به شبكه‌هاي جهاني اينترنت و تهيه نرم‌افزارهاي لازم، همراه با خدمات رايگان و ارزان قيمت و قابل رقابت با جهان از طريق سازمانهايي مانند شهرداري ها بسيار مهم مي‌باشد.

دولت الکترونیکی

یکی از الزامات اساسی برای ورود دولت به عصر دیجیتال و تحقق دولت الکترونیکی آن است که فناوری ارتباطی و اطلاعاتی جدید جانشین جریان مکاتبات بین هرم دولت و دریافت کنندگان خط مشی و مشتریان خدمات دولتی شود . دولت الکترونیکی به معنای اطلاع رسانی و خدمات رسانی به موقع ، دقیق و کارا در 24 ساعت شبانه روز ، 7 روز هفته و تمامی روزهای سال از طریق وسایل ارتباطی گوناگون مانند تلفن و اینترنت است .
برای پیاده سازی دولت الکترونیکی ، اطلاع رسانی، ارتباط یک طرفه ، ارتباط دوسویه ، تراکنش ها و تعاملات ضروری هستند .. لازم به ذکر است که پیاده سازی دولت الکترونیکی به معنای حذف کامل روش سنتی مربوط به مراجعه حضوری مشتریان نیست .
در مبانی دولت الکترونیکی وجه های مختلفی برای آن در نظر گرفته اند :
موسسه دولتی به شهروند G2C : Government to citizen
موسسه دولتی به کارکنان G2E : Government to Employee
موسسه دولتی به بنگاه اقتصادی G2B : Government to business
موسسه دولتی به یک موسسه دولتی دیگر G2G : Government to Government
بنگاه اقتصادی به بنگاه اقتصادی دیگر B2B : Business to Business
بنگاه اقتصادی به مصرف کننده B2C : Business to Customer
در عموم کشورها با وجود این که وجه G۲G ، زیر ساختار دولت الکترونیکی را تشکیل می دهد و به عبارت دیگر نقش back office را ایفا می کند ، به دلیل اهمیت یافتن خدمات مشتری مدار ، دو وجه G۲B و G۲C که به عبارتی نقش front office را ایفا می کنند ، اهمیت بیش تری در پیاده سازی یافته اند .
در هر یک از این وجوه ، دولت الکترونیکی باید کمک رسان و اهرمی برای ارتقای سطح خدمات باشد و بتواند در ساده سازی نحوه ارایه خدمات به مشتریان ، بهبود کارآیی و اثربخشی دولت از طریق حذف لایه ها و سطوح مدیریتی ،تسهیل دسترسی مشتریان به اطلاعات،بهبود وضعیت پاسخگویی به مشتریان و تضمین پاسخگویی در خصوص نیازهای آنان ، ساده سازی فرآیندهای کسب و کار موسسات ، کاهش هزینه ها از طریق یکپارچه سازی و حذف سیستم های زاید ،ایجاد بینش نتیجه گرایی در دولت و افزایش میزان خلاقیت از طریق به کارگیری روند بخش خصوصی در امور دولتی تاثیرگذار باشد.

مشکلات دولت الکترونیکی :
دولت الکترونیکی با وجود مفهومی ساده ، مشکلات زیادی برای دولت ها دارد . مشکل اول ارایه خدمات به روش مناسب است . دولت ها باید به عنوان یک مجموعه ، قادر باشند اطلاعات دیجیتالی را به خوبی دریافت کنند و زمینه های فنی لازم را برای ارتباطات واحدهای مختلف فراهم سازند . مشکل دیگری که وجود دارد ، فرهنگ و ذهنیت مردم است . تغییر ذهنیت و فرهنگ سنتی در مورد استفاده از خدمات ، هزینه زیادی خواهد داشت . فراهم کردن فضای مناسب ، دورنگه داشتن آن از استفاده های نامناسب ، و فقدان تخصص لازم در انجام تغییرات سریع در فناوری اطلاعات از مشکلات دیگر به حساب می آید .
مشکل دیگرا ، ایجاد روش های قانونی مناسب برای تجارت الکترونیکی است ، چون دنیا در حال حاضر به طرف اقتصاد جهانی دیجیتال حرکت می کند . با این وضعیت ، هرگونه مغایرت قانونی در تجارت های بین المللی بیش تر نمود پیدا می کند . در این مسیر ، دولت ها با مشکل مربوط به مالیات بر تجارت الکترونیکی و نحوه کنترل آن ، امضای الکترونیکی قراردادهای تجاری و کنترل بر برنامه های رمزنویسی قوی موجه هستند .


ایران و جامعه الکترونیکی :

در جمهوري اسلامي ايران نيز توسعه فن‌آوري اطلاعات به منظور شناسايي، انتقال، جذب، بومي سازي و همگامي و همراستايي با جهان دانش مورد توجه مردم و مسئولين قرار گرفته است. بدين ترتيب روند كاربري آن سريع، چشمگير و وسيع خواهد شد و نتايج حاصل از آن در زندگي روزمره و عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي سودمندتر خواهد بود. حركت تدريجي الكترونيكي كردن دولت بايد همزمان با الكترونيكي شدن تعدادي از خدمات دولتي صورت گيرد ،در ميان خدمات دولتي برخي از آنها عام ترند كه خدمت گيرندگان بيشتري را تحت پوشش قرار مي دهند و طبيعي است كه اين نوع خدمات بايد زودتر از خدمات ديگر الكترونيكي شوند، زيرا علاوه بر عام بودن ، فرآيند فرهنگ سازي در جامعه را به دنبال خواهند داشت و عموم مردم با مفاهيم دولت الكترونيكي و مزاياي آن بيشتر آشنا مي شوند كه نقطه قوتي در جهت تسريع پياده سازي دولت الكترونيك به شمار مي رود. شايد حركت هايي صورت گرفته كه لازم است اما كافي نيست؛ و با توجه به اینكه سالي با عنوان اصلاح الگوي مصرف نام نهاده مي شود ليكن يكي از مهمترين عناصر براي رعايت و اصلاح مصرف، استفاده بهينه از وقت و انرژي و بهره وري از آن است.


نتيجه گيري

يكي از مهم‌‌ترين مقولات در جامعه اطلاعاتي، مسئله دولت الكترونيك است. دولت الكترونيك به معناي فراهم كردن شرايطي است كه دولت‌ها بتوانند خدمات خود را به صورت شبانه روزي و در تمام ايام هفته به شهروندان ارائه كنند.
اين امر در سال‌هاي اخير به طور جدي در دستور كار دولت‌ها قرار گرفته است و درصدد برآمده‌اند كه فرآيندهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي را با كمك فناوري نوين ارتباطات و اطلاعات اصلاح كرده و از اين طريق به شيوه كارآمدتري به ارائه خدمات به شهروندان بپردازند.
تحقق دولت الكترونيكي در ايران به دو موضوع مهم زيرساخت و فرهنگ‌سازي و به بيان ديگر موضوعي به نام شهروند الكترونيكي وابسته است دولت الكترونيكي نياز مبرم جامعه اطلاعاتي ايران است و الگوي صحيح مديريتي هم مي خواهد.
كاهش ترافيك شهري و آلودگي‌‏هوا، افزايش سرعت كارها، صرفه‌‏جويي در انرژي مفيد شهروندان، ارتقاي روحيه مثبت و رفاه و آسايش شهروندان ، افزايش سرعت توسعه و پيشرفت كشور ميان‌‏بر زدن مسير طولاني ترقي و توسعه و ارتقاي متوسط سطح فرهنگي و علمي شهرها به واسطه تبديل شهروندان شهر به شهروندان الكترونيكي، توسعه اقتصاد پايدار و قابل رقابت، آماده كردن شهروندان براي زندگي در جامعه دانش محور، ارائه خدمات شهرداريها و ساير سازمانها بدون تعطيلي و در همه اوقات شبانه روز بدون محدوديت مكاني بخشي از اهداف دولت الکترونیکی محسوب مي‌گردد.

منابع‌


ـ آرت‌ شولت‌، يان‌، نگاهي‌ موشكافانه‌ بر پديده‌ جهاني‌ شدن‌، ترجمه‌ مسعود كرباسيان‌، شركت‌ انتشارات‌علمي‌ و فرهنگي‌، تهران‌: 1382.
ـ رجايي‌، فرهنگ‌، پديده‌ جهاني‌ شدن‌، وضعيت‌ بشري‌ و تمدن‌ اطلاعاتي‌، ترجمه‌ عبدالحسين‌ آذرنگ‌، نشرآگه‌، تهران‌: 1380.
ـ كاستلز، مانوئل‌، عصر اطلاعات‌، گروه‌ مترجمان‌، دوره‌ سه‌ جلدي‌، انتشارات‌ طرح‌ نو، تهران‌: 1380.
ـ وبستر، فرانك‌، نظريه‌هاي‌ جامعه‌ اطلاعاتي‌، ترجمه‌ اسماعيل‌ قديمي‌، انتشارات‌ قصيده‌ سرا، تهران‌: 1380
ـ دكتر كاظم معتمدنژاد، حق دسترسي همگاني به اطلاعات در قرن بيست‌و‌يكم: گزارشي از سومين كنگرة - - سيبرنتيك در جامعة اطلاعاتي ـ پاريس: 13 تا 15 نوامبر 2000 (23 تا 25 آبان 1379)، تهران - - -

. United Nations Division for Public Economics and Public Administration & American Society for Public Administraion “Benchmarking eGovernment: A Global Perspective”, New York, 2002

ITAA Public Sector Report, “eGovernment”, 9/11/2001

Heeks Richard, “Building e-governance for development: a framework for National and Donor Action”, (Working Paper) University of Manchester, 2001.

The World Information Technology and Services Alliance (WITSA), “International Survey of E-Commerce”, 2000.

http://www.escwu.org.Ib/wsis
- http://itu.int/wsis/preparatory/Prepcom1.html
- http:/www.geneva2003.org/bamako2002
- WWW.IranWsis.org
- www.iran-ict.org
http://www.shahrsazi-mhud.ir/Library/A05.htm


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۹ آوریل ۲۰۲۴

دانش نو

+ ۹ نکته که باید درباره هوش مصنوعی بدانید bbv

+ مطالعه دانشگاه استنفورد: با تغییرات هوش مصنوعی انسان‌ها نگران موقعیت خود هستند یسنا امان‌پور

+ دستور کار انسانى جديد / مقالا ای از کتاب انسان خداگونه يووال نوح

+ پلورالیسم چیست؟ قیصر کللی

+ اعضای مصنوعی رباتیک نرم مبتنی بر میکروسیالات، به کمک بیماران دیابتی می‌آیند ´-

+ مهارت تصمیم‌گیری چیست؟ هرمز پوررستمی

+ هوش مصنوعی توزیعی و تجمیعی چیست؟ 

+ تاثیر ابزارهای هوشمند بر کنترل شیوع بیماری‌های فراگیر. 

+ موانع خلاقیت کدامند؟ هرمز پوررستمی

+ نیازی بدون پاسخ! نوآوری اجتماعی را وارد کنیم!  سعید قاسمی زاده تمر

+ مهارت بهتر است یا مدرک دانشگاهی حمیدرضا تائبی

+ علم و اخلاق در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی؛ دکتر موسی اکرمی

+ مدیریت آینده نگر در ICT 

+ چرا هوش و مهارت، برای داشتن یک شغل کافی نیستند؟ هرمز پوررستمی

+ شرایط اجتماعی چگونه است؟ از منظر چند جامعه شناس ساناز عباس زاده

+ بازگشت به دنیای هنرهای دیجیتال  مهدی صنعت‌جو

+ 2019 

+ مشتری رسانه است فرنود حسنی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟1 یووال نوح هراری

+ تغییر پرشتاب الگو‌های سنتی را منسوخ خواهند کرد 

+ مهارت های مورد نیاز انسان آینده 

+ بازگشت به دوران دولت-شهر برگردان: سپیده جدیری

+ انسان آینده، تسخیر سیر تکامل به دست بشر 

+ نویسنده «انسان خردمند» از کتاب تازه خود گفت  یووال نوح هراری

+ مرد «شپشو» یا منادی عقلانیت؟ دکتر موسی اکرمی

+ رسالت فلسفه آسمان است یا زمین؟ دکتر محسن رنانی

+ جامعه شناسی و فردیت دکتر منیژه نویدنیا

+ تمام قدرت به کجا منتقل شد؟  یووال نوح هراری

+ دفاعم از جامعه‌شناسی مرتبط با واقعیت‌هاست تا مبتنی بر ایدئولوژی! 

+ آنچه مرا نکُشد هرمز پوررستمی

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش- رضا جوان

+ پیامدهای مدرنیت -  آنتونی گیدنز

+ اتاق شیشه ای و هنر هشتم زندگی در واقعیت موازی  دکتر مهدی مطهرنیا

+ آزمون های انديشه ورزی در بارۀ خود انديشه حسین کاشفی امیری

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش. 

+ گوگل و پایان آزادی اراده یووال نوح هراری

+ انسان از کجا آمد به کجا می رود؟ محمد طبیبیان

+ بازگشت به خانه میثاق محمدی‌زاده

+ هک کردن مغز، کلیدی برای موفقیت مهسا قنبری

+ چهار راهکار برای هک مغز به‌منظور افزایش موفقیت و بهره‌وری مهسا قنبری

+ نوآوری در عصر دیجیتال ؛ چشم‌اندازی جدید برای خدمات 

+ لیدرهای انقلاب صنعتی چهارم 

+ چطور می‌توانیم برای دریافت حقوق بیشتر چانه‌زنی کنیم؟ حمیدرضا تائبی

+ سرمایه اجتماعی دانش آموزان مهدی ولی نژاد

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش 

+ ابرها دگرگون می‌شوند، دگرگون می‌کنند و دنیای فناوری را سیراب می‌کنند حمیدرضا تائبی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟ یووال نوح هراری

+ چشم را باید شست…. جور دیگر باید دید دکتر سید کمال الدین موسوی

+ جنبش روش های آمیخته 

+ جامعه شناسی فرهنگی؛ انسان های جامانده دکتر منیژه نویدنیا

+ انگیزه پیشرفت پایین ‌تر از متوسط عثمان آچاک

+ جامعه شناسی شهری و حس زندگی؟ دکتر منیژه نویدنیا

+ چرا ناهنجاری؟ 

+ سخنرانی حسین پاینده در نشست روانکاوی و تحلیل‌های کلان اجتماعی (۲)؛ 

+ چرا کسب‌ و کارهای نوپای موفق به‌سادگی ممکن است شکست بخورند؟ حمیدرضا تائبی

+ بنیان‌های نابرابری اجتماعی دکتر محسن رنانی

+ روانکاوی درمان فرد یا اجتماع 

+ مقدمه‌ای بر تاریخ زیبایی‌شناسی مدرن؛  پُل گایر، ترجمه سیدجواد فندرسکی

+ ظرفیت آموزشی بازی های رایانه  

+ افراد معمولی چگونه به افرادی خارق‌العاده تبدیل می‌شوند مهسا قنبری

+ چپ و راست مرده‌اند، زمین را می‌خواهی یا آسمان را؟ 

+ مهم‌ترین فنآوری‌ها در سال ۲۰۱۸ 

+ هوش مصنوعی می تواند طی بیست سال آینده تهدیدی برای ۴۷ درصد از مشاغل باشد 

+ در حسرت توسعه رضا داوری اردکانی

+ آزادی علمی مقصود فراستخواه

+ سازماندهي گروههاي مشارکتي در سازمانهاي يادگيرنده 

+ مديريت دانش، نياز سازمان هاي امروز 

+ مديريت استرس مجيد يوسفي

+ رقابت بزرگان بر سر تراشه‌های هوش مصنوعی و خیزش آرام تکینگی به‌سمت ما! حمیدرضا تائبی

+ تغییر اجتناب ناپذیر است و باید به منظور ایجاد تحولات مدیریت شود. 

+ ⁠دانشگاه اصفهان برگزار می کند: ⁠دانشگاه اصفهان

+ به فرزندانمان رحم کنیم دکتر محسن رنانی

+ زلزله در سیارات دیگر چگونه رخ می‌دهد؟ 

+ ساختمان‌های هوشمند فرشته نجات انسان‌ها می‌شوند حمیدرضا تائبی

+ استفاده از سیل تصاویری که در زلزله به راه می‌افتد مهدی صنعت‌جو

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید. حمیدرضا مازندرانی

+ انواع سازمانها Organization Types از دیدگاه برنامه ریزی هدف ها و وسیله ها راسل ایکا ف

+ هوش سازمانیم ‌تجاری است، پس موفق می‌شوم! حمیدرضا تائبی

+ درک اشارات دست با تصویربرداری صوتی مهدی صنعت‌جو

+ نقش بی بدیل هوش مصنوعی بر شهرها و شهروندان آنها محسن راعی

+ مزایای سواد اطلاعاتی 

+ هوش مصنوعی انویدیا، هوای آفتابی را برای ماشین های خودران شبیه سازی می کند! علیرضا فرجی علیرضا فرجی

+ فراگیری: نیازی پایه ای 

+ قلسفه و زندگی روزمره. موسی اکرمی

+ خلاقیت نمادین دهه هشتادی ها 

+ فهم سواد اطلاعاتی 

+ نظریه سواد رسانه ای در گفتگو با دکتر هاشمی 

+ در سال جدید مهندسی نرم‌افزار را جدی‌تر دنبال کنیم حمیدرضا تائبی

+ باید که لذت آموختن را دوباره بیاموزیم پوریا ناظمی

+ انقلاب هوش مصنوعی و تاثیر آن بر جامعه و شرکت ها 

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید حمیدرضا مازندرانی

+ وجود یخ در مدار استوای مریخ 

+ ظهور «ابر انسان‌ها» طی ۲۰ سال آینده 

+ دانشمندان به استقبال مهمترین پرسش های بشر می روند! 

+ آینده پژوهی و انواع آینده. محسن گرامی طیبی

+ ضریب رشد استارتاپ‌های ایرانی، بالاترین در منطقه نزدیک به متوسط جهانی 

+ نگاه تان به آینده است یا اکنون؟ 

+ اینجا همه آدم‌ها این‌جوری نیستند* مهدی صنعت‌جو

+ بدرود سیارۀ زمین؟ لورین رابینسون

+ تهدیدات اینترنت اشیا 



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995