اگر ميخواهيم مشاركت فعال در كشور وجود داشته باشد بايد افراد هزينه كمتري بپردازند و جايزه بگيرند، نه اينكه تنبيه شوند/با شمشير به رخ هم كشيدن و حذف يكديگر نميتوان آيندهاي را پيشبينيكرد.
رئيس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام تاكيد كرد:اگر هزينه فعاليت سياسي بالا باشد سرمايه سياسي از بين ميرود.
به گزارش خبرنگار ايلنا، حسن روحاني طي سخناني در همايش (ايران آينده) در مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به موضوع اين همايش اظهار داشت: كلمه ايران آينده تداعيكننده همه اميدها، آرزوها و آرمانهاي ماست و بسيار اهميت دارد كه از ديد آيندهپژوهي بتوانيم ايران آينده را ترسيم كنيم.
وي با بيان اينكه متغيرهاي اصلي را بايد براي رسيدن به ايران آينده مدنظر قرار دهيم كه رسيدن به اين هدف از طريق مطالعه اين مولفهها امكانپذير است، افزود: اولين مساله، جمعيت و جغرافياي انساني است و اينكه ايران آينده داراي چه جمعيتي، با چه تركيبي، چه ويژگيهايي و با چه وضعيت سلامت و مشاركت آن در ساخت كشور باشد و به همين دليل در برنامهريزي براي بلندمدت موضوع رشد مناسب جمعيت است كه ميتواند آينده مطلوب را ترسيم كند.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به مولفه دوم ايران آينده تصريح كرد: بايد ببينيم ثروت ملي چيست، چگونه نگهداري ميشود و چگونه به نسل آتي سپرده ميشود. آب، خاك، جنگ، معادن، نفت و... را چگونه نگهداري و استحصال ميكنيم نكند از ثروت ملي ما ديگر ملتها بهره ببرند و ما تماشا كنيم، منبع گاز مشترك را همسايگان ببرند، منبع نفت را هم به زودي آنها ببرند و رودخانههايمان هم به كشورهاي همسايه سرازير شود و خودمان از آنها نه استفاده كنيم و نه به طور صحيح نگهداري كنيم و خاك ما تبديل به برجها شود، مراتع از دست برود و خدايناكرده همه ثروتهاي ملي به هدر رود در حالي كه بايد از اين ثروتها نگهداري و حراست كرده، به بهترين وجه استحصال كنيم و با امانتداري به نسل آتي بسپاريم.
روحاني افزود: نكند دلار ما تبديل به رونق بازار ،باغ، مزرعه، كارخانه و كارگاه ديگران شود و اگر توليد روزبهروز پايين آمده و واردات افزايش يابد ثروت ما و نسل آينده نيست و به نفع ديگران است.
رئيس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام با تاكيد بر اينكه سرمايه انساني سومين مولفه مهم در آيندهپژوهي است اظهار داشت: تحصيلات، تحقيقات، فناوري، توليد علم و دانش و انسانهاي تحصيلكرده نخبه سرمايههاي انساني هستند كه بايد از طريق فناوريهاي نوين و صنعت آينده را بسازند و نگذارند ما در رقابت تنها بمانيم كه اين سرمايه مهمترين مساله است و در زمينه آن اقدامات خوبي ميشود اما در كلاس نشستن و مدرك گرفتن به معني سرمايه انساني نيست و اگر انسان تحصيلكرده كه به نيروي مولد در كشور تبديل شده به گونهاي باشد كه دانشگاهها آنها را تربيت كردند و به ديگران تحويل دادند و از پول مردم آنها را تربيت كرده باشيم و سود آن در دست ديگران برود اصلا مناسب نيست.
روحاني در ادامه سخنان خود با بيان اينكه سرمايه اجتماعي چهارمين مولفه در ايران آينده است ادامه داد: آينده ايران با چه سرمايه اجتماعي؟ پاسخ اين است كه بين آحاد مردم، اقشار و گروههاي مختلف، اعتماد و پيوند باشد و در اين هنگام ميتوانيم به فكر آينده ايران باشيم. اما اگر اعتمادها از بين برود و به جاي آن دشمني، ستيز، اختلافات و شمشير به رخ هم كشيدن باشد و گروهي به فكر حذف گروه ديگر باشد چه آيندهاي مي توان براي ايران پيش بيني كرد. در جامعه اي كه پيوند و اعتماد رو به كاهش برود هيچ اميدي وجود نخواهد داشت.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با بيان سخن يكي از دانشمندان مبني بر اينكه دولتهايي كه بر ملتهاي منسجم فرمان ميرانند گنجينهاي از سرمايههاي بنيادي را در اختيار دارند، افزود: در كشوري كه اتحاد و انسجام و اميد برقرار است اين سرمايهها وجود دارد اما اگر خدايناكرده اخلاق و معنويت از جامعهاي رخت بربندد نهتنها در آن كشور نميتوان چشمانداز و برنامهاي را اجرا كرد بلكه اميدي هم ايجاد نخواهد شد.
وي با عنوان كردن سرمايههاي مهم و فضاي حاكم بر كشور به عنوان مولفه پنجم آيندهپژوهي تصريح كرد: چه فضايي در كشور ميخواهد حاكم باشد؟ فضاي امنيتي؟ چنين فضايي فضاي توليد علم و تحقيق نيست . نه دست به كار ميرود، نه قلم به نوشتن ميرود و نه فكر در مسير تامل قرار ميگيرد و به جاي آن فضاي ترس و وحشت حاكم ميشود.
روحاني ادامه داد: يك آقايي ميگفت من بايد نسبت به خطاي 40 سال پيش خودم هم نگران باشم زيرا شايد پروندهاي براي آن ساختهاند يا بسازند و لذا اگر فضاي روابط با جهان، تعاون و همكاري و كار و تلاش فرهنگي و اقتصادي حاكم نباشد و به جاي آن فضاي امنيتي و نظامي وجود داشته باشد نميتوان به آينده ايران اميد داشت.
رئيس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام در ادامه بازياب كردن از سرمايههاي اجتماعي به عنوان ششمين مولفه مهم در آيندهپژوهي تاكيد كرد: در كشوري كه آزادي نقد، سخن و به تدريج آزادي فكر هم نباشد و به دنبال آن مشاركت و جريان سالم قدرت و توزيع و گردش صحيح آن، شايستهسالاري و از همه بدتر آشنايي با قواعد بازي وجود نداشته باشد سرمايههاي سياسي از بين ميرود زيرا در اين شرايط چگونه احزاب بايد با هم رقابت كنند و در كشوري كه براي مشاركت، هزينه بالاي سياسي پرداخت شود و كسي كه ديروز دنبال كانديدايي بوده امروز به خاطر اين قضيه گرفتار شود و فردا بيكار شود ميگويد مگر دنبال دردسر هستم كه وارد چنين فعاليتهايي شوم .
روحاني تاكيد كرد: اگر ميخواهيم مشاركت فعال در كشور وجود داشته باشد بايد افراد هزينه كمتري بپردازند و جايزه بگيرند، نه اينكه تنبيه شوند زيرا اگر هزينه فعاليت سياسي بالا باشد سرمايه سياسي از بين ميرود.
وي ادامه داد: ايران آينده و آينده ايران با تكتك مردم و آحاد آنان ساخته ميشود كه بايد دست آنها را ببوسيم و نه اينكه آنها را پس بزنيم.
روحاني يادآور شد: جذب حداكثري سياست كشور است و بايد اجرا شود و اگر هم دفعي بايد باشد بايد بسيار حداقلي باشد همانگونه كه پيامبر و ائمه به ما ميآموزند.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در ادامه با بيان اينكه سرمايه بينالمللي هفتمين شاخص در آيندهنگري است تصريح كرد: در ايران امروز مگر ميتوان در يك جزيره به سر برد و دور كشور را ديوار كشيد و بدون تعامل به تعالي دست يافت. علم و فناوري از كجا ميرسد؟ ما بايد به خود تكيه كنيم اما ميتوانيم از ديگران هم استفاده كنيم و به نام استقلال فرهنگي نبايد از دانش دهه 1960 و 70 استفاده كرد و از تجربههاي جديد محروم ماند.
وي ادامه داد: دنياي امروز دنياي تعامل سازنده و موثر است نه اينكه تقابل افتخار ما باشد.
به گفته روحاني هيچكس با فحاشي به جايي نرسيده است و اگر صبح تا شب به ديگران فحش دهيم و تقابل ايجاد كنيم نتيجهاي به دست نميآيد بلكه بايد با همه دنيا تعامل كنيم البته يكي دو كشور كه دشمن هستند استثنايي است اما بايد با همه رابطه خوب داشته باشيم زيرا رشد اقتصادي بدون بازار امكانپذير نيست و فتح بازار در گرو روابط مناسب است.
روحاني در ادامه سخنانش با اشاره به اينكه شرايط جهاني هشتمين مولفه مهم در آيندهنگري است تصريح كرد: نميتوانيم از اين شرايط به دور باشيم زيرا همه جهان در ما تاثيرگذار است همانگونه كه بحران جهاني در قيمت كالاهاي صادراتي ما هم تاثير گذاشت و بحران جهاني در قيمت كالاهاي صادراتي موثر بود و اينگونه نيست كه اين جزاير هيچ ارتباطي با هم نداشته باشند و اگر هم نظريه دهكده جهاني را نپذيريم حداقل ارتباطات را بايد بپذيريم و بدانيم كه در جهان امروز پارادايم جديدي حاكم است و عامل پيش برنده آن تحولات تكنولوژيكي و آزادسازيهاست كه هم فرصت و هم چالش ميآفريند.
وي با بيان اينكه دكترين شرايط امروز در چارچوب مشاركت دولت، توسعه سرمايه انساني، ارتقاي ظرفيتهاي نوآوري، رشد پيوسته مهارت، تمركززدايي و تغيير كار دولت از بازيگر اصلي توسعه به عامل راهبردي توسعه براي ظرفيتسازي آن و ارتقاي عدالت اجتماعي است، تاكيد كرد: نميتوانيم از سير دنيا دور بمانيم و فضاي متناقض با آن سير را انتخاب كنيم؛ از تجربه ديگران استفاده نكردن موجب محروميت خواهد شد.
روحاني در ادامه با بيان اينكه مولفه مهم در آيندهپژوهي اين است كه براي ايران آينده پيشبيني شرايط اضطراري داخلي و خارجي را در نظر داشته باشيم، خاطرنشان كرد: متاسفانه در 30 سال گذشته بحرانهاي مختلفي را پشت سر گذاشتيم كه يك بار آن جنگ خودمان، بار ديگر جنگ عراق و كويت و ورود نيروهاي ائتلاف به منطقه و در ادامه اشغال افغانستان، عراق، جنگ 33 روزه لبنان و جنگ 22 روزه غزه بود و لذا مسائل منطقهاي نميتواند تاثيرگذار نباشد.
وي با اشاره به موضوع هستهاي گفت: در همين سالهاي اخير شاهد بوديم كه اين پرونده چه تاثيراتي را در داخل بر جاي گذاشت و هنوز سر دراز دارد كه معلوم نيست چگونه پايان يابد.
روحاني افزود: ما ديديم كه يك ماجراي انتخابات چه حوادثي را آفريد و هفت ماه گذشته و هنوز فضاي مطلوب حاكم نشده است و امثال اين حوادث ميتواند در انتظار ما باشد.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام همچنين با اشاره به (مديريت كشور) به عنوان دهمين مولفه مهم در آيندهپژوهي گفت: چه كساني ميخواهند كشور را اداره كنند مديران صالح، رشيد و لايق؟ يا افراد بيتجربه و تازهكار؟ نقش دولت براي ساخت كشور بسيار مهم و راهبردي است ولي متاسفانه طي سالهاي متمادي پارادايم مسلط بر فرايند اقتصادي، سياسي و اجتماعي، دولتمحوري، مركزمحوري و بخشنگري و متاسفانه كوتهنظري بود.
وي ادامه داد: روزي در كشور نظريه تثبيت حاكم بود و امروز اصلاح نظام تدبير به عنوان اصل اساسي براي اصلاحات اقتصادي مطرح است زيرا دولتهاي رشيد از دههها قبل به دنبال داناييمحوري بودهاند و در اين راه كوشش كردهاند كه البته چشمانداز 20 ساله بر اين مبنا بود اما اينكه در اجرا چه بلايي بر سر آن آمد مساله ديگري است.
روحاني با يادآور ساختن اين نكته كه دولتها همچنان مسوول اتخاذ سياستهاي پولي و مالي و به دنبال نظامهاي منسجم مبتني بر بازار و سياستهاي مناسب هستند گفت: حفظ سياستهاي اجتماعي، آموزش، مشاركت و آيندهنگري ممكن است متفاوت باشد اما كم نخواهد شد.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام در ادامه سخنان خود با بيان اينكه سه موضوع در سالهاي اخير براي آيندهنگري اميدبخش بود، ادامه داد: اولين موضوع سند چشمانداز 20 ساله بود و وقتي كه اين سند با همكاري دولت، مجمع تشخيص و با امضاي رهبري ابلاغ شد خيلي اميدها ايجاد كرد كه انشاءالله هنوز هم اين اميد هست.
وي افزود: موضوع دوم سياستهاي كلي اصل 44 و آن همه تاكيد بر آن بود كه اميدهاي زيادي را ايجاد كرد و حتي رهبري گفتند كه اين سياستها يك انقلاب است و واقعا هم ميتوانست باشد.
وي با انتقاد شديد از روند خصوصيسازي نهادهاي دولتي اظهار داشت: ما فكر كرديم اين سياستها بدينمعناست كه بنگاههاي اقتصادي را هم در مالكيت و هم در مهمتر از آن در مديريت به مردم بدهيم، اما بعد ديديدم كه همان دولت شكلش عوض شد
رئيس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام با بيان اينكه لايحه هدفمند كردن يارانهها سومين موضوع اميدبخش كشور در سالهاي اخير بود، گفت: بايد به مجلس دستمريزاد بگوييم! اميدواريم اين حركت به خير باشد!
وي خاطرنشان كرد: تا حالا ميگفتند يارانهها علامت غلط به اقتصاد ميدهند و مانند مسكن هستند و آنها را برداريد تا علامتهاي صحيح دريافت شود لذا اميدواريم اين يكي اقدام درست از آب در بيايد.
روحاني با بيان اينكه در دولت شاهد بيبرنامهگي بوديم يادآور شد: اقتصاد ما جرياني را طي كرد كه شاهد همگرايي بود و ولي مسوولان به جاي همافزايي مبتلا شدند و تورم بالا، بيكاري، كم شدن سرمايههاي خارجي و... را شاهد بوديم و فاصله شديدي بين صادرات و واردات ايجاد شد كه رقم آن نزديك به 20 ميليارد دلار است كه از اينگونه آمار زياد موجود است و دوست نداريم خيلي آنها را بشنويم.
وي ادامه داد: بر اساس آمار دولت در سال گذشته ميزان رشد اقتصادي 3/2 درصد بود و امسال هم از آن بدتر! در حالي كه قرار ما اين بود كه رشد سالانه هشت درصد را داشته باشيم و اين در حالي است كه در سال گذشته اين رقم در برخي كشورهاي منطقه و آسيا 9، 10، 12 و حتي 14 بود همچنين قرار بود نرخ بيكاري هر سال 2/4- درصد باشد و طبق برنامه چهارم اين رقم بايد هفت درصد بود اما آمار دولتي ميگويد اين نرخ 1/11 درصد است.
روحاني با اشاره به نرخ تورم تصريح كرد: اين نرخ در 12 ماه منتهي به خرداد 88، 5/22 درصد بود در حالي كه طبق برنامه 5 ساله بايد 9/9 درصد باشد ولي الان هم اين نرخ بالاي 20 درصد است.
وي با بيان اينكه اين آمار همه واقعيتها نيست تاكيد كرد: اين آينده محتوم ما نيست و نبايد بگذاريم كه باشد اگر در پنج سال گذشته ما شاهد تعلل در اجراي برنامه پنجساله و حتي تشكيك در بديهيات بوديم به طوري كه حتي گفتند اگر نقدينگي زياد شود در تورم تاثيري ندارد و سخن تمام عالمان و دانشمندان مورد شك قرار گرفت!
وي با انتقاد از بياعتنايي به تجربههاي گذشته گفت: ما هنوز فرصت جبران داريم و 15 سال از سند چشمانداز پيش روست و ميتوانيم با توجه به مكاتب اقتصادي، شرايط داخلي و فرصتها و تهديدها استراتژي صحيحي را تدوين كرد.
رئيس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام همچنين از طراحي يك مدل اقتصادي در معاونت اقتصادي اين مركز خبر داد و گفت: استراتژي اين راهحل بر مبناي توليد رقابتي دانشبنيان است و اگر استراتژي كشور اين باشد بايد با انبوهسازي رقابت، كيفيت و تكنولوژي نو همراه باشد و به اعتقاد ما اگر همه مردم و نه دولت، به صحنه بيايند و دست به دست هم دهيم تا مسير و استراتژي درست را انتخاب كنيم هنوز دسترسي به چشمانداز امكانپذير است.
روحاني با انتقاد از شيوه هزينه درآمدها توسط دولت تصريح كرد: درآمد دولت نهم 370 ميليارد دلار بود ولي آن را به گونهاي خرج كردهايم كه تا آخر سال چيزي باقي نماند و حتي رقم آن به منفي رسيد در حالي كه ما فكر ميكرديم حداقل 180 ميليارد دلار از اين رقم باقي بماند البته با وجود اين شرايط بايد اميد داشته باشيم و تلاش و برنامهريزي را هم در كنار آن قرار دهيم.
وي در پايان بر مطالعات آينده و تهيه و تدوين استراتژيها و گسترش فرهنگ آيندهنگري در همه سطوح تاكيد كرد.