آموزش از طريق ابزارهاي الکترونيکي همراه

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[01 Oct 2011]   [ ]

 

 

مژگان صفارزاده^١، كوروش منوچهري^٢

١.و 2 دانشكده مهندسي فناوري اطلاعات و كامپيوتر، دانشگاه آزاد اسلامي واحد پرند،

 

چكيده:

با توجه به رشد و توسعه اينترنت در دهه هاي اخير و ارائه آموزش از طريق آن، آموزش الکترونيک در دهه 1990 پديدار گشت و همچنان نيز به عنوان يک روش پذيرفته شده آموزشي در سراسر جهان مورد استفاده بسياري از دانش پژوهان قرار مي گيرد. اما با توسعه امکاناتي که اينترنت در اختيار افراد قرار مي دهد و با فراهم شدن امکان ارتباطات بي سيم، تلفن هاي همراهي وارد بازار شدند که اين امکانات را نيز عرضه مي کردند و بدين ترتيب زمينه پا به عرصه نهادن نسلي نوين از آموزش، با نام "آموزش سيار" از طريق ابزارهاي الکترونيکي همراه،  فراهم گرديد. در اين مقاله سعي شده است ابعاد گوناگون اين شيوه آموزشي مطرح شده  و بطور خلاصه مورد بحث قرار گيرد. ابعاد مورد بررسي شامل معرفي آموزش سيار، مقايسه آن با آموزش الکترونيک، استاندارد سازي آن و بيان فرصت ها و چالش هاي اين روش آموزشي مي باشند.

 

کلمات كليدي:آموزش سيار، آموزش الکترونيک، آموزش از راه دور

 

 

1- مقدمه

نخستين تکنولوژي مدرن آموزشي در طي جنگ جهاني دوم ،هنگامي شکل گرفت که ايالات متحده امريکا استفاده از فيلم هاي آموزشي را به منظور آموزش هاي نظامي، نحوه نگهداري از سلاح و غيره را در سراسر دنيا براي براي آموزش سربازان خود به کار گرفت. موفقيت در استفاده از اين فيلم ها و سپس استفاده از آنها در تلويزيون منجر به آن شد که ارتش امريکا به همکاري با دانشگاه ها پرداخته و تحقيقات خود را جهت روي آوردن به تکنيک هاي مدرن آموزشي دنبال نمايد.

 در ادامه اين تلاش، در دهه 1960 فيلم هاي آموزشي به گونه اي جذاب تر و خلاقانه تر در مدارس در اختيار دانش آموزان قرار گرفت و در دهه 1980 نيز تلويزيون به عنوان شيوه جديد آموزشي مطرح گرديد که البته به علت هزينه بالاي آن، در آن برهه زماني ، موفقيت چنداني در اين عرصه پيدا نکرد. در دهه 1990 تحقيقات محققين امکان برقراري ارتباطات تعاملي ميان اساتيد و دانش پژوهان را از طريق روشي مبتني بر کامپيوتر (CBT)[i] ميسر نمود  و بدين ترتيب با افزايش استفاده از کامپيوتر ها در منازل و مراکز تجاري، دريچه اي تازه به روي دنياي جديد آموزش گشوده شد بطوريکه امروزه تکنولوژي اينترنت به عنوان جزئي جدايي ناپذير از زندگي بشر مطرح است و تکنولوژي هاي آموزشي به مراتب بهتر و قابل انعطاف تري را در اختيار طراحان آموزشي قرار داده است. در اين راستا، چندي پيش پروژه اي به منظور بررسي شيوه نويني از آموزش از طريق استفاده از دستگاه هاي الکترونيکي همراه، در سه کشور بريتانيا،ايتاليا و سوئد با بودجه اي معادل 5/4 ميليون يورو با هدف آموزش به جوانان 16 تا 24 ساله اي که از ادامه تحصيل خود بازمانده بودند، از طريق اينگونه ابزارها آغاز شد. اين آموزش که جايگزين شيوه تحصيلي معمولي نخواهد شد، تنها تلاشي است به منظور جذب دوباره جواناني که ترک تحصيل  کرده اند[1]. بدين روي پرداختن به شيوه هاي نوين آموزشي با توجه به حجم بالاي تقاضا براي تحصيل در سراسر جهان، امري ضروري به نظر مي رسد.

در ادامه مقاله ابتدا جايگاه آموزش سيار ميان ساير شيوه هاي آموزشي بررسي مي شود، سپس در بخش سوم تعريفي جامع از آموزش سيار ارائه مي شود. تعدادي از پروژه‏هاي مطرح در زمينه آموزش سيار در بخش چهارم معرفي مي‏شوند. و چالشهاي پيش روي آموزش سيار كه مرتفع شدن آنها براي پياده‏سازي كامل آن ضروري مي نمايد در بخش پنجم بررسي مي شوند. بخش ششم و هفتم به مقايسه آموزش سيار با آموزش الکترونيک ونيز نحوه استاندارد سازي آن مي ‏پردازد. سرانجام در بخش هشتم به جمع بندي و ارائه پيشنهاداتي جهت امکان پذير شدن پياده سازي اين شيوه آموزشي در کشورمان مي پردازيم.

 

2- جايگاه آموزش سيار

پس از ارائه "آموزش از راه دور"^[ii] که آموزشي مبتني بر متن را از طريق مکاتبات نوشتاري ارائه مي نمود، "آموزش الکترونيک"^[iii] پا به عرصه نهاد، که مجموعه اي وسيع از فرايندهاي آموزشي را نظير: آموزش مبتني بر کامپيوتر،آموزش مبتني بر وب (WBT)^[iv]، کلاس هاي مجازي، همکاري هاي ديجيتالي و ... را پوشش داده و محتواي آموزشي را از طريق رسانه هاي گوناگون الکترونيکي شامل : اينترنت،اينترانت،اکسترانت، ماهواره ها، نوارهاي ويدئويي و صوتي، لوح هاي فشرده و غيره در اختيار افراد قرار مي دهد.

اما پيشرفت تکنولوژي در عرصه آموزشي به اين جا محدود نشد، بطوريکه امروزه شاهد پا به عرصه نهادن نسلي ديگر از آموزش با نام "آموزش سيار"^[v] هستيم، که آموزش را از طريق ابزارهاي الکترونيکي همراه در اختيار افراد قرار مي دهد و همانطور که در شکل(1) نيز مشاهده مي شود، مي توان آموزش سيار را تركيبي از دو شکل آموزش موجود، يعني "آموزش از راه دور" و "آموزش الکترونيک" دانست ]2[. چراکه در اين آموزش نيز همانند "آموزش از راه دور"، جدايي و فاصله ميان اساتيد و دانش پژوهان وجود دارد و از طرفي ديگر همانند "آموزش الکترونيک" نيز آموزش را از طريق تکنولوژي هاي کامپيوتري ، اما اين بار با استفاده از ابزارهاي الکترونيکي همراه و با تکنولوژي هايي پيشرفته تر ارائه مي نمايد.

 

آموزش سيار

آموزش الکترونيک

آموزش از راه دور

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل(1):موقعيت آموزش سيار به عنوان جزئي از آموزش از راه دور و آموزش الکترونيک

 

 

3- تعريف آموزش سيار

تعاريف گوناگوني براي "آموزش سيار" ارائه شده است که برخي از آنها اين آموزش را مبتني بر اينترنت و برخي به صورت بي سيم درنظر گرفته اند. اما در مجموع اين آموزش را مي توان آموزشي جهت فراگرفتن در هر مکان و هر زمان در نظر گرفت که بدون نياز به اتصال فيزيکي و پيوسته به کابل هاي شبکه و از طريق ابزار سيار و قابل حملي همچون کامپيوتر هاي قابل حمل، تلفن هاي همراه، دستيار ديجيتال شخصي^[vi] و غيره محقق مي شود.

بنابراين، با توجه به تعريف فوق، مهمترين تفاوت ميان "آموزش سيار" و "آموزش الکترونيک" را مي توان در قابليت "آموزش سيار" براي ارائه آموزش در هر مکان و هر زمان دانست، حال آنکه "آموزش الکترونيک" قابليت تحرک دانش پژوه را به نوعي محدود مي سازد و در حقيقت استفاده از "آموزش الکترونيک" تنها منوط به قرار گرفتن فرد در پشت کامپيوتر خود مي باشد و بنابراين در مکان هايي که استفاده از کامپيوتر (و حتّي کامپيوتر هاي قابل حمل) امکان پذير نمي باشد، استفاده از اين نوع آموزش نيز مقدور نخواهد بود. در مقابل، "آموزش سيار"، همانگونه که اشاره شد، محدوديت مکاني را نيز از ميان برداشته و شخص را قادر مي سازد تا در هر مکان، در هنگام سفر، يا حتي در زمان هايي که در ترافيک هاي روزانه شهري به سر مي برد بتواند از اين نوع آموزش بهره مند شود.

بنابراين در مجموع مي توان به برخي از اهداف آموزش سيار، که در جدول(1) مورد بررسي قرار گرفته اند اشاره نمود]3[.

 

جدول (1): اهداف آموزش سيار

اهداف آموزش سيار	توضيحات
يادگيري از سراسر جهان	در آموزش سيار دانش پژوهان قادر به يادگيري از منابع گوناگون موجود در سراسر جهان هستند.
حفظ سلامت جسمي و روحي	آموزش سيار مي تواند موجب کاهش فشارهاي فيزيکي ناشي از حمل کيف هاي سنگين مدارس شده و علاوه بر آن فرد مي‏تواند محيط و نماي محيط آموزشي خود را تغيير داده و از تجربه هاي آموزشي گوناگوني استفاده نمايد.
فراگيري در هر زمان و هر مکان، به منظور استفاده بهينه از وقت	دانش پژوهاني که از آموزش سيار بهره مي‏برند مي‏توانند زمان و سرعت آموزش خود را به انتخاب خود تعيين نمايند.
کاهش هزينه هاي زيرساختي	آموزش سيار، برخلاف آموزش سنتي، نياز به امکانات فيزيکي کلاسهاي درسي ندارد.
آماده نمودن مردم براي ارتباطات تکنولوژيکي و محاسباتي آينده	دسترس پذيري بالاي آموزش سيار، مي تواند آگاهي بالايي از ارتباطات تکنولوژيکي نوين را به مردم داده و آنها را براي تغييرات آماده سازد.

 

 

4- پروژه هاي آموزش سيار

پروژه هاي بسياري در زمينه آموزش سيار با هدف بکارگيري ابزار همراه جهت پيشرفت در زمينه آموزشي، در دست اقدامند. يکي از اين پروژه ها، پروژه "m-learning.org" است که با حمايت اتحاديه اروپا در سال 2001 آغاز و در سال 2004 به اتمام رسيد. اين پروژه براي جوانان بي کار ، جوانان شاغل نيمه وقت و بي خانمان، راه اندازي شد که در طي آن ابزارهاي دستي که به عنوان يک تلفن نيز عمل مي‏کردند در اختيار اين جوانان قرار گرفت. و از طريق اين ابزارها، دوره هاي درسي گوناگوني نظير دوره هاي تئوري آموزش رانندگي، دوره هاي آموزش زبان و غيره با استفاده از SMS^[vii] به جوانان ارائه مي شد. در پايان اين پروژه، يافته ها و نتايج نشان داد که آموزش سيار به دانش پژوهان کمک مي کند تا مهارت هاي خواندن و نوشتن و محاسبات خود را بهبود بخشيده و نقاط ضعف خود را دريابند. علاوه بر آن، اين آموزش به افزايش اعتماد به نفس دانش پژوهان نيز کمک کرده و به فراگير شدن استفاده از فناوري هاي ارتباطاتي و اطلاعاتي ياري مي نمايد[4].

اولين تحقيقات انجام شده بر روي آموزش سيار، در حدود سال 2000 آغاز گرديد. در طي سال هاي 2002 تا 2006 مطالعات بسيار ديگري در مورد آموزش سيار صورت گرفت که حاکي از توسعه اين آموزش و تا حدودي فراگير شدن آن در بسياري از محيط هاي آموزشي بود. تحقيقات صورت گرفته در مورد روش هاي آموزشي اساتيد در کشور فنلاند که از تکنولوژي ابزار ديجيتال همراه در کلاس هاي درسي خود استفاده مي کردند، نشان داد که تجربه استفاده از اين تکنولوژي نوين سه ويژگي مهم را در اختيار قرار مي دهد. اولين ويژگي بيانگر آن بود که برخوردار بودن 98% از دانشجويان دانشگاه فنلاند از تلفن همراه شخصي و بنابراين فرصت بهره مندي آنان از آموزش سيار، به عنوان گامي مهم در انقلاب آموزش توسط روش هاي ديجيتال، به شمار مي‏آمد. در اين شيوه آموزشي، پيام هاي متني، تصاوير ديجيتالي و ساير مواد آموزشي به يک بانک حافظه متمرکز شده، ارسال مي شدند و هر کاربر مي توانست محتواي آموزشي موردنظر خود را در هر زمان که مايل بود از اين بانک برداشته و به مطالعه و مرور آن بپردازد. از سويي ديگر، با توجه به قابليت دستگاه هاي تلفن همراه جهت يادداشت برداري در هر زمان، حتي در حين سفرهاي روزانه، توانايي اساتيد جهت کار بر روي مواد و محتويات آموزشي که از جانب آنها به دانشجويان ارائه مي شود به عنوان ويژگي دوم اين شيوه آموزشي برشمرد. و سرانجام بازخورد آني محتويات آموزشي از طريق دستگاه هايي که در اين روش مورد استفاده قرار مي گرفتند، نيز به عنوان ويژگي سوم و در حقيقت امتياز ويژه اي براي اين روش آموزشي، پژوهشگران را بر آن داشت تا آموزش سيار را به عنوان آموزشي با پتانسيل ها و توانايي هاي بالا معرفي نمايند[5].

در اين راستا تحقيقاتي نيز بر روي استفاده از روش آموزش سيار در کلاس هاي درس فيزيکي صورت گرفت و مشاهده شد که در کلاس درسي که همه دانشجويان آن داراي تلفن همراه شخصي بودند، همگي به منظور اشتراک محتويات و مطالب درسي خود به همکاري و مشارکت پرداختند و بدين روي نظريه انزواي افراد در اثر استفاده از اين شيوه آموزشي مردود گرديد.

در ساير زمينه ها نيز تحقيقاتي در مورد اثربخشي و کارايي آموزش سيار صورت گرفت، به عنوان مثال در سال 2004 تأثير ورود آموزش سيار در زمينه پزشکي مورد بررسي قرار گرفت.امروزه محيط يک کلاس درس مدرن براي دانشجويان رشته هاي پزشکي، از نظر تکنولوژي بسيار پيشرفته است. با اين وجود استفاده از دستگاه هاي "دستيار ديجيتال شخصي"که قابليت دسترسي پزشکان به گزارشات وضعيت بيماران را از هر مکاني در بيمارستان براي آنها فراهم مي کنند، مي توانند به عنوان جايگزيني مناسب به منظور استفاده از کامپيوترهاي شبکه موجود در بيمارستان و حتي نوت بوک ها، جهت دسترسي به اطلاعات و پرونده هاي پزشکي بيماران باشند. ابزار ديجيتال همراه همچنين به انترن ها و رزيدنت ها اجازه مي دهد تا بتوانند به راحتي يادداشت برداري کرده و به ضبط صدا بپردازند و سپس در زمان دلخواه خود به مطالعه و مرور مطالب مشغول شوند.اين امکان از طريق قابليت دسترسي به اطلاعات در هر زمان و هر مکان توسط ابزار ديجيتال همراه فراهم شده و به عنوان مزيتي چشمگير از اين شيوه آموزشي به شمار مي رود. اين تحقيق همچنين اظهار مي دارد که 28% پزشکان کشور امريکا، پيش از اين نيز از اينگونه ابزار همراه به عنوان بخشي از جريان کاري روزمره خود استفاده مي‏نمودند و اکنون با توجه به رشد و پيشرفت اين تکنولوژي، اين درصد نيز به طور حتم افزايش خواهد يافت[6].

مطالعات ديگري نيز در مورد آموزش سيار و استفاده از آن در دانشگاه هاي ژاپن صورت گرفته است. در ژاپن استفاده از تلفن هاي همراه با قابليت دسترسي به وب، دستگاه هاي دستيار ديجيتال همراه و ساير ابزار قابل حمل ديگر بطور چشمگيري در ميان مردم شايع بوده و اغلب نيز آگاهي کافي در مورد چگونگي استفاده از اين ابزار را دارا مي باشند. در اين مطالعه پژوهشگران، استفاده از تلفن هاي همراه براي آموزش در کلاس هاي فيزيکي درس هم از طريق پست الکترونيک و هم از طريق استفاده از تکنولوژي WAP^[viii]  در تلفن هاي همراهي که قابليت دسترسي به وب را دارا بودند، بررسي نمودند.البته ذکر اين نکته نيز ضروري است که بهاي استفاده از تلفن هاي همراه در کشور ژاپن بسيار پايين تر از بهاي آن در کشور امريکا است که اين امر موجب آن شده است که دانشجويان بيشتري در ژاپن قادر به شرکت در آموزش سيار باشند[7].

در کشور انگلستان نيز طي پروژه اي ديگر در دانشگاه بيرمنگام، در يک نيمسال تحصيلي دستگاه هاي دستيار ديجيتال همراه در اختيار کليه دانشجويان يک کلاس درسي قرار گرفت که توسط اين دستگاه‏ها، دانشجويان قادر به تجربه آموزش سيار در محيط دانشگاه بودند و بدين ترتيب از امکانات و محدوديت هاي اين آموزش آگاهي يافتند. اين دانشجويان در ابتدا با قابليت ها و محدوديت هاي سخت افزاري اين دستگاه آشنا شدند و سپس آن را براي انجام کارهاي کلاسي خود مورد استفاده قرار دادند.

در اين راستا دانشجويان وجود مشکلاتي را نيز به محققين گزارش داده بودند که اغلب مشکلات تکنيکي بودند. بطور مثال دانشجويان مشکلاتي نظير محدوديت حافظه اين دستگاه ها و يا کوتاه بودن عمر باتري آنها و نياز مداوم به شارژ آنها و مواردي از اين قبيل را عنوان کرده بودند. در پايان سال تحصيلي جلسات بحث و مناظره اي برگزار شد که در آن تعدادي پرسش نامه ميان دانشجويان شرکت کننده در اين پروژه توزيع شد و نتايجي از تجربيات دانشجويان از آموزش سيار به دست آمد که البته محدوديت هاي سخت افزاري دستگاه هاي مورد استفاده در اين پروژه و برخي از مشکلات نرم افزاري آنها سبب شد که دانشجويان  به آموزش سيار،امتيازي پايين تر از ساير شيوه هاي آموزشي دهند. با اين حال در صورت بهبود و حل مشکلات سخت افزاري اين دستگاه ها اين آموزش خواهد توانست به عنوان آموزشي فراگير در جوامع مورد استفاده قرار گيرد[8].

بنابراين، با توجه به پروژه ها و تحقيقات اخيري که با تمرکز به استفاده از ابزار الکترونيک همراه در آموزش صورت گرفته است، مي توان نتايج و دستاوردهاي زير را برشمرد؛

·         افزايش انگيزه دانش پژوهان به يادگيري با استفاده از ابزار الکترونيکي همراه،

·         افزايش امکان شرکت در دوره هاي آموزشي به واسطه استفاده از ابزار الکترونيکي همراه،

·         امکان تعامل و ارتباط بيشتر ميان دانش پژوهان و اساتيد،

·         امکان همکاري بيشتر ميان دانش پژوهان،

·         افزايش زمان مطالعه براي دانش پژوهان به واسطه انعطاف پذيري بالايي که اين روش آموزشي از لحاظ زمان و مکان در اختيار مي گذارد]9[.

 

 

5- چالش هاي آموزش سيار

آموزش سيار نيز همانند ساير روش هاي آموزشي علاوه بر مزاياي بسياري که در اختيار افراد قرار مي دهد،نظير: افزايش دسترس پذيري به منابع آموزشي، افزايش تعاملات دو طرفه، انعطاف پذيري آموزش به منظور ارائه آموزش در مکان و زمان دلخواه فرد و مواردي ديگر[10]، داراي چالش هايي نيز مي باشد. اولين چالشي که مي توان براي اين نوع آموزش برشمرد، مشکل امنيتي حمل ابزار مورد استفاده در اين آموزش است.زيرا به منظور آنکه افراد بتوانند در زمان و مکان دلخواه خود به محتواي آموزش دسترسي داشته باشند، لازم است که اين ابزار را همواره با خود حمل نمايند، که اين عامل مي تواند خطرات امنيتي را نيز در پي داشته باشد.

اما علاوه بر مورد فوق، مشکلات آموزش سيار را در حقيقت مي توان در ابزار مورد استفاده در آن، جستجو کرد. که در ادامه به معرفي برخي از اين مشکلات پرداخته و راه حل هايي نيز ارائه مي نماييم.

 

جدول (2): مشکلات و چالش هاي ابزار مورد استفاده در M-learning

مشکل	راه حل
کوچک بودن صفحه نمايش درPDA و Cellular Phone ها، قابليت نمايش اطلاعات را محدود مي سازد.	دو راه حل بالقوه براي رفع اين مشکل وجود دارد؛ 1. استفاده از تکنولوژي پرتوافکني جهت پيش افکند اطلاعات از روي صفحه نمايش به روي فضايي ديگر. 2. راه حل ديگر استفاده از تکنولوژي بي سيم،جهت انتقال داده هاي تصويري به روي کامپيوتر يا مانيتور تلويزيونهايي که از اين تکنولوژي پشتيباني مي کنند.
کوچک بودن صفحه کليد PDA و Cellular Phone ها ورود اطلاعات را مشکل مي سازد.	براي حل اين مشکل تکنولوژي نويني با نام virtual keyboard توسط شرکت siemens در تلفن هاي همراه Siemens SX1 معرفي شده است.
PDA ها و Cellular Phone هاي امروزي داراي ظرفيت محدود حافظه هستند.	راه حل اين مشکل استفاده از کارت هاي حافظه هاي پايدار (Flash) است.
تاکنون استفاده از برنامه هاي کاربردي کامپيوترهاي شخصي و خانگي در وسايل موبايل امري غيرممکن بوده است.	به منظور امکان پذير ساختن اين امر سيستم عامل هاي جهاني توسط شرکت RADIX با نامMotion eXperience Interface (MXI)  به بازار معرفي شد.
استفاده از عناصر چندرسانه اي به خصوص ويدئو و تصوير در Cellular Phone ها  همواره با سختي و مشکل همراه بوده است.	اين مشکل مي تواند از طريق استفاده از نسل سوم فناوري ديجيتال بي سيم و همچنين نسل جديد ارتباطات حل شود.
نياز اساسي و ضروري شارژ مداوم باتري هاي ابزار و وسايل الکترونيکي همراه	راه حل بالقوه اين مسئله استفاده از تکنولوژي نويني است که توسط شرکت توشيبا عرضه شده است و شارژ اين ابزارها را توسط سوخت متانول انجام مي دهد[11].
هزينه استفاده از ارتباطات بي سيم همچنان بالاست.	رشد تعداد اپراتورهاي دستگاه هاي موبايل و سرويس هاي ارائه شده توسط آنان موجب کاهش اين هزينه ها خواهد شد.

 

 

6- مقايسه آموزش سيار وآموزش الکترونيک

آموزش سيار، پارامترهاي اساسي آموزش نظير زمان، مکان و چگونگي ارائه مواد آموزشي را تغيير داده است. به گونه اي که اين تغييرات، همانطور که در جدول(3) مشاهده مي شود ]12[ بر روابط ميان اساتيد و دانشجويان، استانداردهاي آموزشي، نحوه ارزيابي و پاسخگويي به نيازهاي آموزشي افراد تأثير چشمگيري داشته است.بطور مثال: در مورد روابط ميان اساتيد و دانشجويان، آنچه که بطور واقع در آموزش سيار اتفاق افتاده است ايجاد مدل آموزش ترکيبي^[ix] است که در حقيقت ترکيبي از آموزش الکترونيک و آموزشي مبتني بر هدايت و راهنمايي يک استاد^[x] است که در آن دانشجو به ابزارهاي آموزشي چندرسانه اي و نيز تمامي اطلاعات قابل دسترس بر روي اينترنت، دستيابي خواهد داشت و استاد نيز به عنوان يک راهنما، دانشجو را به منظور دستيابي و استفاده هرچه بهتر و مؤثرتر از اين ابزار جهت دستيابي به اطلاعات مورد نياز وي هدايت مي نمايد.

 

جدول (3): مقايسه آموزش سيار و آموزش الکترونيک

	آموزش سيار	آموزش الکترونيک
تغييرات آموزشي	مبتني بر صوت، گرافيک و انيميشن	مبتني بر متن وگرافيک
	آموزش به صورت سيار و در مکان دلخواه فرد	آموزش در کلاسها يا آزمايشگاه هاي اينترنتي
	محتواي آموزشي سفارشي	محتواي آموزشي استاندارد
ارتباط اساتيدبا دانش پژوهان	مطلع شدن دانش پژوه از طريق دريافت يک پيام در دستگاه همراه خود، به محض رسيدن يک پست الکترونيکي	الزام دانش پژوهان جهت چک نمودن مداوم پست الکترونيکي خود يا وب سايت مرکز آموزشي به منظور ارتباط مداوم با اساتيد
	ارتباطات تعاملي	ارتباطات غيرهمزمان
ارتباطات دانش پژوهان بادانش پژوهان	برقراري ارتباط از طريق کنفرانس هاي صوتي و کنفرانس هاي تصويري	برقراري ارتباط از طريق کنفرانس هاي صوتي
بازخورد به دانش پژوهان	ارتباطات همزمان و غيرهمزمان	ارتباطات غيرهمزمان و با تأخير زماني
آزمون ها	مدت زمان پاسخگويي نامحدود	مدت زمان محدود
	آزمون هاي فردي و مجزا	آزمون هاي استاندارد
	بازخورد آني	بازخورد با تأخير

 

 

7- لزوم استانداردسازي آموزش سيار

پيشرفت و توسعه در تکنولوژي هاي ارتباطي به ويژه در زمينه هاي چندرسانه اي،شبکه سازي و مهندسي نرم افزار، محيط مناسبي را جهت پياده سازي سيستم هاي آموزشي فراهم نموده است. در چنين شرايطي سيستم هاي آموزشي و منابع مرتبط با آنها روز به روز افزايش يافته و نياز به استانداردسازي آنها بيشتر متجلي مي شود. چراکه سيستم هاي آموزشي نيز مانند هر سيستم استانداردپذير ديگري، در صورت استانداردسازي، امکان استفاده مجدد و بهره گيري از محتواي آموزشي در نرم افزارهاي ناهمساز را فراهم مي سازند.

در اين راستا،در آموزش الکترونيک استانداردهايي به منظور تضمين پنج قابليت زير در سيستم هاي آموزشي ايجاد شده اند که عبارتند از:

• 
  
  Interoperability: قابليت کارکرد و سازگاري يک يا چند سيستم آموزشي به منظور اشتراک اطلاعات.


• 
  
  Reusability: قابليت استفاده مجدد و يا اصلاح سيستم هاي آموزشي موجود توسط ابزارهاي مختلف توسعه.


• 
  
  Manageability: قابليت نگهداري و نظارت بر سيستم هاي آموزشي.


• 
  
  Accessibility: قابليت دسترسي کاربران به سيستم و محتواي آموزشي.


• 
  
  Durability: قابليت تکامل گام به گام محصول آموزشي همراه با استانداردها، به منظور جلوگيري از منسوخ شدن آن در اثر مرور زمان.

مشابه آموزش الکترونيک کارشناسان و اساتيد آموزشي طي چند ساله اخير بر ضرورت وجود استانداردهايي در آموزش سيار نيز، تأکيد ورزيده اند[13] که در اين راستا به منظور تعريف استانداردهايي مناسب براي آموزش سيار، اولين گام تشخيص فعاليت هاي آموزشي است که در اين نوع آموزش صورت مي گيرند. با انجام چنين کاري  به جاي ايجاد مدل هاي استاندارد عمومي، مدل هاي استانداردي توسعه خواهند يافت که از فعاليت هاي آموزشي اساتيد و دانشجويان که در مرحله قبل شناخته شده اند، پشتيباني مي نمايند.

بطور مثال يک مدل استاندارد عمومي ممکن است تهيه فايل هاي آموزشي صوتي را به عنوان يک فعاليت مهم آموزشي تلقي نمايد، در حاليکه تحليل فعاليت هاي آموزش سيار، بيانگر آن خواهد بود که استفاده از ابزارهاي ديجيتال همراهي که امکانات صوتي را نيز در اختيار کاربران قرار مي دهند به عنوان يکي از اصلي ترين فعاليت هاي آموزش سيار به شمار مي رود. بنابراين چنين درکي از فعاليت هاي آموزش سيار، مستند سازي استانداردهاي اين نوع آموزش را که در مورد مثال فوق، ضبط و پخش منابع صوتي آموزش را پشتيباني مي‏نمايد، ضروري مي سازد.

 

8- نتيجه

با توجه به آنکه يک مانع اصلي در برابر فراگير شدن آموزش سيار، محدوديت آن از لحاظ در دسترس بودن سخت افزار مورد نياز آن مي باشد، بنابراين لازم است جهت فراگير نمودن اين آموزش، بسترهاي لازم و مورد نياز آن فراهم گردد تا افراد بيشتري قادر به استفاده از اين روش آموزشي باشند. البته مدنظر قرار دادن تحقيق و تمرکز بر روي اطلاعات و محتويات آموزشي که از طريق تکنولوژي هاي مورد استفاده در آموزش سيار ارائه مي شوند، در مفيد واقع شدن اين روش آموزشي در زمينه هاي گوناگون بسيار ضروري مي نمايد. چراکه پيشرفت و بهبود محتواي آموزشي در کنار ابزار لازم آن، بهترين رويکرد را از آموزش سيار،در عرصه هاي مختلف عرضه خواهد نمود.

در عين حال با توجه به موقعيت کنوني کشورمان که تقريباً آموزش الکترونيک را در بسياري از دانشگاه ها در اختيار علاقمندان قرار داده است، لازم است با درنظر گرفتن پيشنهاداتي که در زير ارائه مي شود، زمينه را براي ورود هر چه سريع تر آموزش سيار به کشورمان فراهم نمود.

• 
  
  فراهم نمودن امکانات چندرسانه اي و سرويس هاي پيشرفته ارتباطي، نظير: کنفرانس هاي تصويري.


• 
  
  فراهم نمودن بستر مناسب مخابراتي جهت افزايش پهناي باند، به منظور امکان برقراري ارتباطات اينترنتي با نرخ ارسال و دريافت داده بالا.


• 
  
  طراحي محتواي آموزشي مناسب و با کيفيت، به منظور افزايش کارايي آموزش.


• 
  
  سازگار نمودن محتويات آموزشي قابل ارائه با ابزار مورد استفاده افراد.

 

 

مراجع

 

[1]      Attewell, J.,"Mobile technologies and learning", Learning and Skills Development Agency, 2005.

[2]      Georgiev, T., Georgiev, E., Smrikarov, A., "M-learning- a New Stage of E-learning", International Conference on Computer Systems and Technologies – CompSysTech' 2004.

[3]      Horton, W., "Designing Courseware for Mobile Devices", Mobile Learning for Expanding Educational Opportunities, Workshop Report 16 -20 May 2005, Tokyo, Japan.

[4]      Brown, J., " Exploring M-learning: Academic Initiatives in North America and Europe", Academic ADL Co-lab, University of Wisconsin System, 2005.

[5]      Seppala, P., Alamaki, H., " Mobile Learning in Teacher Training", In Journal of Computer Assisted Learning, 2003.

[6]      Whitsed, N., "Learning and Teaching", Health Information & Libraries Journal, Dec 2004.

[7]      Thornton, P.,  Houser, C., "Using mobile phones in English education in Japan", Journal of Computer Assisted Learning , 2005.

[8]      Corlett, D., Sharples, M., Bull, S., Chan, T., "Evaluation of a mobile learning organizer for university students", In Journal of Computer Assisted learning, 2005.

[9]      Cruz e Costa, J., Ojala, T., Korhonen, J., "Mobile Lecture Interaction: Making Technology And Learning Click", IADIS International Conference Mobile Learning, 2008.

[10]      Murphy, A., "Designing Mobile Learning", Proceeding of the Advanced International Conference on Telecommunications and International Conference on Internet and Web Applications and Services, 2006 IEEE.

[11]      Toshiba Announces World's Smallest Direct Methanol Fuel Cell, http://www.dcviews.com/press/Toshiba-Methanol-Fuel-Cell.htm .

[12]      Sushil, K., Sharma and Fred L. Kitchens, "Web Services Architecture for M-Learning", Electronic Journal on e-Learning Volume 2 Issue 1, 206-207, February 2004.

[13]      Connell, M., Smith, J., "A guide to working with m-learning Standards", A manual for teachers, trainers and developers, version 1.0, April 2007.

 

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---