سرنوشت انسان درسايۀ شگفتي هاي فناوري:

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[16 Nov 2012]   [ ]

چند دهه قبل از ظهورکامپیوترهای شخصی ، درسال 1949 " وان نیومن"دانشمند علوم کامپیوتر اعلام کرد که : محدودیت آنچه که با فناوری کامپیوترقابل دستیابی است آشکارخواهد شد. ولی بسرعت وبه صورت پیش دستانه اضافه کرد که " فرد باید به دستورات همراه با سیمیکالن دقت نماید وتنها بعدازپنج سال همين علامت موجب تولید زیبایی صدا شد . کمی بیش ازنیم قرن بعد ، پیش بینی نیومن بصورت روزانه اتفّاق افتاد هوش کامپیوتری ما بصورت برق وباد درحال رشد است فقط بخاطراینکه وابسته به فناوری کامپیوتر است . برای خیلی ازما کامپیوتروتجهیزات وابسته به آن ابزارهای خیلی زیادی نمی طلبند بخصوص که درزندگی امروزی بطور روزافزونی قابل دسترسی است .

دراین زمینه این سئوال مطرح می شود: اگرقدرت کامپیوترها فراترازقدرت کنترل ما رشد نماید چگونه ما را تغییر خواهد داد ؟ ری کرزول درکتاب اخیرخود به نام " شگفتی نزدیک است " دراین زمینه مارا راهنمایی می کند . وی اینگونه مثال می زند ، تصورکنید ازطریق نرم افزار" واقعیت مجازی "دریک زمان دریک مكان نباشید وبتوانید درآن واحد درچند مکان وجود داشته باشید ، درمحل کار ،درمنزل ودرکناردریای بانگالو بورا بورا وبصورت واقعی با تمام وجود خود را در این سه مکان حس کنید . تصورنماييد باغلبه برتمام فقرها ، آلودگي ها وكميابي ها بصورت نامحدود دراين دنيا زندگي خواهيد كرد ، تصوركنيد در يك چنين عالم وجودي هيچ محدوديتي براي وجود واقدام شما وجود نداشته باشد به جزآن محدويتي كه خودت به خودت تحميل مي كنيد .شايد اين موضوع سناريوي "آرمان شهر" توماس مور بعلاوۀ دنياي كريستوفرمارلو بنظر برسد ، ولي بنابرعقيدۀ ري كرزول اين موضوع آيندۀ واقعي وسريع الوصول ما انسان ها خواهد بود كه درسايۀ توانايي هاي فناورانۀ ما رخ خواهد داد . ما توسط مجموعه اي از فرآيندهاي مبتني بركامپيوتربه داخل دنياي واحدهاي بسيارريزارگانيسم هاي زنده راه خواهيم يافت ، بنحوي كه ازوجود خاكي وخام ، ما را به دنياي فناناپذيرمجازي پيوند خواهدداد. دورۀ پيش رو كه دراثرپيشرفت هاي سريع فناوري وظهور معجزه آساي تأثيرات آن ها روي زندگي آدمي در50سال آينده نمايان خواهد شد وكرزول ازآن بعنوان شگفتي ياد مي كند . مفهومي كه هم درزمينۀ جنبه هاي بدبينانه وهم درزمينۀ جنبه هاي خوش بينانۀ آن تحرّك وتحريك بحث هاي فلسفي را دامن خواهد زد. نظير اينكه : اگر ريزفناوري امكان خلق هرچيزي را به ما بدهد ، آيا اين وجود دوبارۀ ، هرپديده با ارزش خواهد بود يا نه؟ نقش اختيارومسئوليت چه خواهد بود؟ آيا نظم وانضباط درسراسر جهان براي همه درموارد مشابه معتبرخواهد بود ؟ درزمينۀ اخلاقيات چه پديده اي رخ خواهدداد وقتي كه نتايج تمام اعمال همواره باقي بماند ؟ اين سئوال ها نمي توانند و نبايد فوري پاسخ داده شوند ، چه توسط كرزول ، چه طرفداران او وچه نقدكنندگان او ، بلكه بايد تشخيص داده شود كدام يك ازاين سئوال ها مهم ، جدي وداراي فراواني بيشتر وتوسط بيشترمردم مطرح مي شوند درصورت امكان پاسخ گفته شوند . براي بررسي وتفسيرعميق تر اين پديده ها از نظرات متخصصان مختلفي از قبيل: ريزفناوري ( جي . استورس هال) ، سرعت ظهور فناوري ها ( جان اسمارت) ، جامعه شناسي ( دامين بوردريك وريچارد ايكرسلي) بهره گرفته شده است كه به ترتيب مطرح خواهند شد . آن ها با هم ظهور اين پديده هاي شگفت همه جانبه را آزمايش نموده اند تاتشخيص دهند درعالم واقعي چگونه محقق خواهند شد وبراي بشريت چه معنايي خواهند داشت ؟

كشف دوبارۀ انسان : آيندۀ هوش مركّب انسان- ماشين ( ري كرزول)

ايشان نويسنده ومخترعي است كه معتقد است در40 سال آينده تحوّل بنياديني درتكامل بشريّت رخ خواهد داد. وميگويد بشريت درتاريخ خود درآستانۀ تحوّلي ژرف وشگفت انگيز قرارگرفته است . حال بايد پرسيد شگفتي مذكور چيست؟ به نظركرزول شگفتي عبارت است از: يك دورۀ زماني درآينده كه درآن درسايۀ تغييرات سريع وباورنكردني فناوري ها ،موجودي مشابه خود انسان درروي اين كرۀ خاكي دست يافتني باشد . بطوريكه با تركيب قدرت مغزانساني ، دانش وخصوصيّات شخصي كه ساختمان ما انسان ها را تشكيل داده است با قدرت كامپيوترهاي ما بتواند فكركند ، استدلال نمايد ، ارتباط برقراركند وروش هايي براي درست فكركردن خلق نمايد.این ترکیب انسان با ماشین همزمان با انفجارهوش مصنوعی ، سرعت گرفتن نوآوری درپژوهش ها درزمینه زیست فناوری وریزفناوری خواهد بود که تمایزبین موجود زیست شناسانه ومکانیکی مشکل خواهد بود به عبارت دیگر تشخیص بین دنیای واقعی ودنیای مجازی مشکل خواهد بود. این انقلاب فناوری ها به ما این اجازه را خواهند داد که به محدودیت های کالبدی بدن نحیف خودمان بیشتر تسلط پبدا کنیم . تمام بیماری ها را که قبلا شناخته ایم ریشه کن خواهند شد . با استفاده از ریز فناوری قادر خواهیم بود تمام محصولات را فراتر از نیازمان تولید کنیم ، فقر وگرسنگی جهانی را رفع خواهیم کرد ، آلودگی از زندگی انسانها زدوده خواهد شد . انسان در مسیر تکامل خود جهشی ذرّه ای (کوانتومی) را تحمّل خواهد کرد . قادر خواهیم بود به اندازه کافی طولانی زندگی کنیم .بنابراین زندگی وبودن دردنیایی که با ذات وگوهر هستی درسازگاری کامل باشد شگفتی محسوب خواهد شد . ما چگونه می توانیم چشم خود را براین تغییرات بزرگ ببندیم وآن ها را نادیده بگیریم ؟ پاسخ این سئوال در طبیعت نوآوری فناورانه نهفته است ، وهمچنین در تفکر در باره آینده نهفته است ، که ورود مردم ومحققین در این عرصه بصورت نمایی تأثیر خواهند گذاشت ، نه خطی واین موضوع درزمینۀ آینده نگاری اهمیّت حیاتی دارد . اجداد ما انتظارشان این بود که:تغييرات آينده بجز معدودي شبيه به تجربيات گذشته آنان خواهد بود.چراكه درطول زندگي آنان ميزان نوآوري هاي فناورانه بسيار آهسته و غير قابل اهميت بود بنابراين آينده امتداد گذشته تلقّي مي شد. در صورتيكه امروزه ما شاهد شتاب مضاعف دوراني هستيم . براين اساس پيوستگي بين پيشرفت فناورانه وبازگرداني وانعكاس اجتماعي آن باعث سرعت بيشتر تغييرات خواهد شد . بنابراين آينده اي متفاوت با گذشته ساخته خواهد شد .چراكه با مشاهدۀ برخي حقايق از سوي مردم (گرچه تعجب برانگيز) ميزان تغييرات بخودي خود شتاب خواهد گرفت . اين رشد نمايي باسرعت وبصورت مجازي دگرگون شونده ، عميق و انفجاري پيش خواهد رفت . مدل من (رشد نمايي) نشان مي دهد كه : نوآوري ها در هر دهه دوبرابر خواهد شد . در قرن 20 ميزان پيشرفت ها تدريجي بود بنحوي كه هر 20 سال از پيشرفت ها در 2000 سال حاصل شده بود . در حالي در قرن 21 همين ميزان پيشرفت را در 14 سال حاصل خواهيم كرد و بهمين ترتيب در آينده در 7 سال به ميزان مشابه پيشرفت خواهيم كرد .براي بيان واصح تر : در قرن 21 براي هر 100 سال باندازۀ 20000سال پيشرفت حاصل خواهد شد .

چگونه خواهيم فهميد كه شگفتي ما را دربر گرفته است ؟

نيمۀ اول قرن 21 با وجه مشترك سه انقلاب مشخص خواهد شد – انقلاب زيست فناوري ، انقلاب ريز فناوري و هوش مصنوعي . در سرآغاز دورۀ يادشده ما با تغييرات عجيب ومهيبي روبرو خواهيم شد . ما امروزه درآغازين گامهاي انقلاب زيست فناورانه قرار داريم . براي درك اين موضوع : براي پردازش اطلاعات اصلي واساسي زندگي ، درحال ياد گيري وبازيابي برنامه هاي بيولوژيكي عناصر مجازي بيماري ها، توسعۀ مهيج ظرفيت هاي انساني ومنشأ حيات هستيم . چنانكه هانس موراوك از "دانشكدۀ رباتيك دانشگاه كارنيگي ملون" اشاره مي كند : اين مهم نيست كه چقدر موفق شويم كه " دي ان اي " برپايۀ زيست فناورانۀ خودمان را دقيقأ ميزان نماييم بلكه مهم اينست كه : قاعدۀ علمي مهندسي اعمال انساني را درك نماييم . بعبارت ديگر قادر خواهيم بود بعد ثانوي يا بودن مجازي خودمان را تجربه نماييم .

انقلاب ريز فناوري مارا قادر خواهد ساخت بدن ومغز خودمان را مولكول به مولكول دوباره طراحي كرده وفراترازمحدوديت هاي زيست فناورانه دوباره بسازيم .از طرفي نيرومندترين دگرگوني در حال وقوع ، انقلاب رباتيك مي باشد . البته منظورمن از ربات نه فقط آن گونه از ربات هايي كه بصورت انسان اوليه ومضحك فقط فضاي فيزيكي اشغال نمايند بلكه منظورم هوش مصنوعي با تمام خصوصيات متنوّع انساني است . كه در زير اجزاء اصلي واساسي هريك ازاين انقلاب هاي درحال وقوع فناوري ها را جدا خواهم نمود . به اين ترتيب كه : كدام يك ازاين پيشرفت ها ، مشكلات دوران هاي انتقالي قبلي را حل وچه مخاطرات جديدي را ايجاد خواهند نمود. كه هريك جدا جدا وهماهنگ پشتيبان شگفتي مورد نظر خواهند بود .

انقلاب ژنتيك :

درسايۀ ژنتيك ودانش مولكولي توسعۀ زيست شناسي واصلاح كاستيهاي ژنتيكي بديهي خواهد بود ( نظير آسيب پذيري ما در برابر بيماري ها ) . حدود سال 2020 تمام تأثيرات انقلاب ژنتيك درسراسر جوامع احساس خواهد شد. بسرعت درحال تقويت دانش وتوسعه مؤثرابزارهاي قابل استفاده بجاي اعضاء مختلف اندام ومغز انساني هستيم .رابرت فريتاس پژوهشگر پزشكي مبتني برريزفناوري تخمين مي زند كه : با حذف50درصد شروط قابل جلوگيري معالجات پزشكي اميد به زندگي به 150 سال خواهد رسيد . اگرقادر مي بوديم كه 99درصد وقايع طبيعي مشكلات مذكور را جلوگيري نماييم ، مي توانستيم بيش ازهزارسال هم زندگي نماييم . از هم اكنون سرآغاز بيم واميد هاي انقلاب پزشكي قابل مشاهده است . و عرصه هاي ژنتيك زيست فناوري با رشد انبوهي از ابزارهاي مرتبط تقويت مي شوند . كشفيّات دارويي كه يكي از زير شاخه هاي سودمند كشفيات شيميايي است ، شبيه شيوه هاي انسان اوليه درساختن ابزارهايي از سنگ است كه درعين حال درفرآيند هاي سودمند ديگري هم مي توانستند قابل استفاده باشند . امروزه ما درحال كشف نقشۀ زيستي- شيميايي مفيد پديده هايي هستيم كه در سايۀ آنها فرآيند هاي معالجات بيماري ها و افزايش طول عمر عملي خواهند شد . بطوريكه قادر خواهيم بود داروهايي طراحي كنيم كه :در سطح مولكولي به آنها مأموريت محوّل كنيم . با پيشرفت هاي اخير در زمينۀ فناوري هاي ژنتيك در شرف كنترل چگونگي ظهورسريع آن ها هستيم . توليد پروتئين با اجزاء سلولي براساس برنامه كاري مفيد ژنتيكي انجام مي شود ، درحاليكه هر سلول انساني نمونۀ كاملي از "دي ان اي" وي را تشكيل مي دهد ،بنابراين يك سلول مشخصي از يك بدن كامل مثلا "سلول پوست " يا يك سلول دورافتادۀ لوزالمعده مشخصات مشابهي با سلوال هاي هم خانوادۀ خود دارند . سيماي ژن ها توسط رشته هاي كوتاه بهم بافته اي بنام "آر ان اي" كنترل مي شوند . (‌مولكول ها از دنباله هايي تشكيل شده اند كه هركدام از آنها شامل متجاوزاز 100 آمينواسيد مي باشند ) كه در آغاز راه يادگيري چگونگي كار فرآيند مذكور قرار داريم .توسعه وآزمايش بيشتر معالجات جديد پزشكي براين مبنا استوار شده است كه : با دستكاري واصلاح اجزاء ژني ازبيماري ها جلوگيري وبا تقويت ژن هاي سالم موجب تقويت انواع بخصوصي از سلول ها شوند. بايك تكنيك جديدي بنام " تكنيك دخالت در كار(آر ان اي)" مي توان باتخريب پيام رسان" آر ان اي" ، يك ژن معيوب بخصوصي را از كار انداخت .

شتاب پيشرفت ها در زمينۀ زيست فناوري مارا قادر خواهد ساخت تا بتوانيم ژن ها وفرآيندهاي سوخت وساز بدن را از نو برنامه ريزي نماييم . واين يعني نفوذ در ميدان عمل ژن ها ونقش پروتئين در اين زمينه و ژن درماني واضافه نمودن اطلاعات جديد به ژن ها : مثلا طراحي داروهايي براي افزايش استدالهاي عقلي ومنطقي انسان ها ، كاهش بيماري ها وافزايش طول عمر بشر وهمچنين به همان خوبي شيوۀ غير جنسي ، ميتوان سلولها ، بافت ها ارگانيسم ها را دوباره جوان كرد .

انقلاب ريز فناوري :

اميد هاي ريزفناوري اينست كه : بدان وسيله خواهيم توانست دنياي فيزيكي ، بدن انسان ها و ساختمان مغز انسان را بصورت جزء جزء مولكولي واتم به اتم دوباره بسازيم . براساس قانون رشد نمايي ما در خصيصه هاي مهم وكليدي در حال جمع وجور شدن وكوچك شدن قرار داريم ( كه سرعت بروز اين پديده ها درابعاد خطي درهر دهه 4 برابر و در ابعاد حجمي در هر دهه 100 برابراست. ) كه نرخ اين كوچك شدن در عرصه هاي الكترونيكي و مكانيكي تاسال 2020 در ابعاد نانو (ريزفناوري ) پيش مي رود يعني كمتراز 100 نانومتر ( يك ميليونيم متر). بخش الكترونيك قبلا درآستانۀ اين تغيير وتحولات قرار گرفته است ، گرچه درابعاد سه بعدي وموارد مشابه با وجود ظرفيت اقدامات ضروري در زمينۀ ريزفناوري هنوز اين اتفاق نيفتاده است . دراين ميان سرعت پيشرفت هاي اخيردرراستاي بلوغ ريزفناوري ، چارچوب هاي مفهومي وطراحي ايده هاي مرتبط را آماده مي نموده است . ريز فناوري هر فناوري را كه در سيماي ماشيني داراي ابعاد كمتراز 100 نانومتر باشد در برگرفته است . به عنوان مثال همزمان با بخش الكترونيك كه قبلا به آرامي به قلمرو نانو درغلتيده بود ، زير بخش هايي از زيست شناسي و اعمال جراحي پزشكي قبلا به عصر نانوذرّات وارد شده بودند در حال پيشرفت بوده وآزمايش ها و راههاي معالجات مؤثري را خلق نموده اند .

دربخش هاي آزمايش وتشخيص با نانوذرّات كه در آزمايش هاي زيست شناسي تجربي مانند شناسنامه دارنمودن براي تقويت حساسيت در يافتن موادي مثل پروتئين اشتغال داشته اند . بدينوسيله ريزبرچسب هاي مغناطيسي مي توانند درمحصور كردن و چسباندن پادتن ها بهم ديگر مورد استفاده قرار گيرند كه بعدأ در كاوش هاي مغناطيسي داخلي بدن قابل باز خواني خواهند بود . آزمايشات موفق كه با نانو ذرّات طلا بسته بندي مي شوند براي نمونه به قطعاتي از" دي ان اي" هدايت خواهند شد كه بسرعت رشته هاي مشخصي از" دي ان اي" را مي توانند آزمايش نمايند . نانوذرّات كوچكي كه لكه هاي كوانتم ناميده مي شوند مي توانند با كدهاي مشخصي برنامه ريزي شده وبا رنگ هاي مختلف تحت عنوان "باركد رنگي" به هم بپيوندند ، به اين ترتيب مواد مختلف درسراسر بدن بآساني قابل رديابي خواهند بود .

درآينده ابزارهايي درابعاد نانو(يك ميليونيم متر) در نمونه هاي ريزي از مواد معيّن داده شده ، قادر خواهند بود كه بطور همزمان صدها آزمايش انجام دهند . با اين ابزارها آزمايش هاي زيادي در نمونه هاي نامرئي خون قابل هدايت خواهند بود . يك نقش ويژۀ اين فناوري در معالجات عمل القائي براي مهار نانوذرّات محل هاي مشخص بدن جهت ارايۀ دارو به آن ها خواهد بود . نانو ذرّات ها قادر به هدايت داروها به درون سلول هاي لايه هاي جدارهاي بيروني وتمام لايه هاي دروني مركزي خون خواهند بود . بسته هاي نانوذرّات مي توانند طوري طراحي بشوند كه : براي نگهداري وحفظ داروها درطول معده و روده وعبور دادن آنها ازمجراهاي ويژه ورها كردن آنها در مواضع مشكل كه مي توانند جريان پيدا كرده و از طريق بي سيم از خارج از بدن كنترل شوند . در آلاكوآي فلوريدا نانودرماني تا حد چند نانومتربراي ريزترين واحدهاي ساختماني متشابه التركيب زنده توسعه داده شده اند . در همين حال دانشمندان در دانشگاه مك گيل مونترال دارويي با ابعاد 25 تا 45 نانومتر به نمايش گذارده اند . داروئي باندازۀ كافي كوچك كه قادر به عبورازجداربيروني سلول وارايۀ مستقيم آن به ساختمان هاي هدف درون سلول مي باشند.

در شركتي در ماساچوست ميكروچيپ هايي ، ابزارهاي كامپيوتري را توسعه داده اند كه در زير پوست كاشته مي شوند وتركيبي ازصدها دارو درمقياس نانو را بصورتي تمام وكمال در خود جاي داده وبه سلول ها ارايه مي دهند . انتظار مي رود نسخه اي از اين ابزارها درآينده عرضه خواهند شد كه قادربه اندازه گيري اجزاء تشكيل دهندۀ خون نظير گلوكز خواهد بود . سيستمي كه مي تواند به عنوان لوزالمعدۀ مصنوعي مورد استفاده قرار بگيرد وموجب رهايي انسان از محدوديت هاي انسولين خون مبتني بر ظرفيت گلوكز خون شود . همچنين اين سيستم قابليت شبيه سازي توليد هورمني هرتودۀ زنده اي را دارا خواهد بود . اگر آزمايش ها بدون اشكال پيش بروند درآينده نزديك اين محصول دربازار قابل عرضه خواهد بود . ديگر نوآوري ها ، نانوذرّات را (احتمالا دربسته هايي از نانوذرات طلا) به قسمت هاي داراي تومورهدايت كرده وبوسيلۀ پرتوهاي مادون قرمز، سلول هاي سرطاني را تخريب خواهند نمود . انقلاب نانوفناوری چیزی بیش ازفقط درمان بیماری ها در اختیار بشر قرار خواهد داد . درنهایت نانوفناوری نه تنها مارا قادر خواهد ساخت که کالبد بدن ومغز خودمان را دوباره طراحی نموده ودوباره بسازیم بلکه دنیای مان را نیز متناسب با آن باز سازی خواهیم کرد .گرچه واقعیت کامل نانوفناوری با یک دهه تأخیر یا کندتر از انقلاب زیست فناوری آشکارخواهد شد ولی در میانه دهه 2020 انقلاب ریزفناوری تأثیراتی آشکارخواهد گذاشت .

ریزفناوری وساختمان مغز :

يكي از مهمترين وريشه اي ترين پديده ها كه در حدود سال 2030 بوقوع خواهد پيوست اينست كه : نانوداروهايي از طريق تركيب بيولوژيكي وغيربيولوژيكي (انسان- ماشين ) بلحاظ هوشي مغز ما را توسعه خواهند داد . در 25 سال آينده ياد خواهيم گرفت كه چگونه سرعت 100 تريليون ارتباط كم سرعت عصبي مغزرا بوسيلۀ نانوروبات ها افزايش دهيم . اين موضوع توانايي تشخيص ، حافظه ورويهمرفته ظرفيت تفكّر انساني را ارتقاء خواهد بخشيد . همچنين فناوري امكان برقراري ارتباط بين دو مغز يا دو ذهن متفاوت را بدون نيازبه هيچ گونه سخت افزاري مهيّا خواهد كرد . از طرفي دورۀ هم انديشي وانتقال فكر ما را فرا گرفته است .

مغز ما بصورت ثابت طراحي شده ولي امروزه ميتوانيم پديده هايي نظير ارتباطات داخل عصبي وانتقال تمركز عصبي كه به عنوان اجزاء طبيعي فرآيند يادگيري محسوب مي شوند به حد بالايي برظرفيت آنها بيافزاييم . درانتهاي دهۀ 2030 هوش مصنوعي – انساني ازطريق ارتقاء معماري ثابت اعصاب مغز انساني از هوش ثابت انساني فراتر خواهد رفت. نانوداروها ، عناصرعظيم تشكيل دهندۀ مغزكه هوش وآگاهي انسان را شكل مي دهند مانند حافظه ، حسگرها ، توانايي هاي تشخيص و شناخت ومعرفت انسان را بطور وسيعي توسعه خواهند داد . با برقراري ارتباط بين نانوذرات (نانوداروها) مي توان اتصال هاي جديدعصبي شكل داد ويا بعضي از ارتباطات عصبي را مانع شد و ارتباط زيست فناورانۀ شبكه هاي كامپيوتري را تقويت نمود ، وبا برنامه هاي كامپيوتري وهوش مصنوعي واضافه نمودن اجزاء شبكه هاي مكانيكي ، پيام رسانيهاي عصبي را بهمان خوبي بيولوژيكي به انجام رساند . تكميل هوش مصنوعي در سيستم هاي زيست فناورانۀ (بيولوژيكي ) ما انسان ها به عنوان نقطۀ جهش تكامل انساني ثبت خواهد شد ، همچنين اين موضوع اين مطلب را مي رساند كه : براستي ما انسان ها در اين سير تكاملي ، بيشتر انسان تر خواهيم شد يا ماشين تر . درمغزو خون بدن ما ميليون ها نانوذرات (يا نانودارو ) در جريان خواهند بود وبراي تقويت اينكه ما بهتر زندگي كنيم ،بيماري ها را از بين خواهند برد واشكالات "دي ان اي " را اصلاح خواهند كرد ، سموم را محو خواهند نمود ، و خيلي وظايف ديگرانجام خواهند داد. در نتيجه قادر خواهيم بود بدون اينكه پير شويم بصورت نامحدود زندگي كنيم . نانو ذرات درمغزبا ياخته هاي عصبي ما واكنش هاي داخلي خواهند داشت . واين امر غوطه وري در دنياي مجازي را ميسّر خواهد نمود وبا پيوند دادن حواس پنجگانه به همان مطلوبيت پيوستگي هاي عصبي سيستم اعصاب برايمان شور وهيجان احساسي ايجاد خواهد نمود . مهمتر از اين ، ارتباط معني دار بين فرآيند توليد فكر بطريقۀ زيست فناورانه وهوش مصنوعي، هوش ما انسان ها توسعۀ ژرف تري پيدا خواهد نمود . نزاع هايي با جنگ افزارهاي ، مبتني بر نانوذرات ظهور پيدا خواهند نمود . آموزش مجازي رونق خواهد گرفت ، مغزقادر خواهد بود به يكباره علوم ومهارت هاي جديد را دانلود نمايد . نقش كار، بيشتر توليد انواع دانش از آهنگ گرفته تا هنر،رياضي و علم خواهد بود . حتي بازي وسرگرمي هم نقش توليد دانش بخود خواهد گرفت . يعني در حقيقت درآينده نمي توان بين كار وسرگرمي تميز قايل شد .

انقلاب هوش مصنوعي ( رباتيك ) :

از سه انقلاب اساسي وشگفت ( ژنتيك ، ريز فناوري مكانيكي و رباتيك ) عميق ترين آنها انقلاب رباتيك خواهد بود كه معمولا " انقلاب عظيم هوش مصنوعي " ناميده مي شود . كه اشاره به خلق كامپيوترهايي دارد كه توانايي فكركردن دارند وتوانايي فكر انساني را افزايش خواهند داد . امروزه در روي كرۀ زمين با توجه به شناخت زيست فناورانۀ (بيولوژيكي) انسان در مورد توقف چيرگي هوشي انسان كم مي دانيم . در انتهاي قرن حاضر قدرت محاسباتي يا هوش مكانيكي به ميزان تريليون تريليون مرتبه از قدرت مغز انساني فراتر خواهد رفت . به نظرمن كامپيوتر يا به تعبيردیگرهوش غيرزيست فناورانه (غير بيولوژيكي) به جاي انساني در نظر گرفته خواهد شد كه مخلوق تمدن " انسان- ماشين" بوده ومغزي ساخته شده توسط انسان خواهد داشت. تركيب اين دو نوع هوش نه تنها متوسط فكر زيست فناورانه و مكانيكي بلكه (ومهمتر) ازطريق تركيب ساماندهي فكر، مغز وقدرت ذهن انسان ودنياي مجازي مارا توسعه خواهد داد.

براساس علم عصب شناسي ومناطق مختلف مغز انسان ،فرآيند تفكر توسط مغز انسان به 10 به توان 16 محاسبه در ثانيه محدود مي شود و براي تمام يا مجموعۀ مغزهاي انساني 10 به توان 26 محدود است.تصوّراينكه حتي با سازگاري مهندسي ژنتيك نيز ابعاد اين تغييرات محسوس وقابل ارزيابي نخواهد بود . ظرفيت پردازش يا ذخيره سازي هوش مصنوعي غير بيولوژيكي به روشني به صورت نمايي رشد مي كند ودرحدود سال 2040 به هوش بيولوژيكي انسان افزوده خواهد شد . به چند دليل هوش مصنوعي لزومأ به هوش انساني خواهد افزود . اولا به اشتراك گذاري دانش و ارتباط علمي بين ماشين ها بسيار كارآ تر از ارتباط دو انسان براي اين منظور خواهد بود .چرا كه مبادلات علمي وفكري ما انسان ها با يكديگر آهسته وبر پايۀ گفتار زباني كه دربردارندۀ ارتباطات وسيع داخل عصبي وسطوح تمركز عصبي ما نبوده وتمام دانسته ها ، دانش ومهارت ها را شامل نمي شود . دوم اينكه مهارت هاي هوشي انسان از طريق محيط طبيعي تكامل وتوسعه پيدا كرده است . در درجۀ نخست آن مهارت ها بستگي دارد به توانايي تشخيص دقيق معاني مختلف موضوعات ، در اين صورت است كه قادرخواهيم بود مهارت بالايي دريك كارمشخص ، نظير تميزدادن مسايل ، تشخيص موارد ، وتعيين صدا هاي زبان داشته باشیم . متأسفانه مغزما بخوبي پيچيدگي هائي كه نهايتأ درعلم واطلاعات توليدي نهفته است بازگو نمي كند . ولي ابزارهاي مبتني برتكنيك هاي كامپيوتري اين اجازه را به ما خواهند داد تا بطوركامل پديده هاي اصلي ومركزي یک نظريه را تشخيص دهيم . سرانجام دانش بشر به شبكه جهاني نقل مكان خواهد كرد . مهارت رشد يافته در خواندن ، درك كردن وتركيب نمودن تمام اطلاعات انسان – ماشين درهوش مصنوعي به ظهورخواهد رسيد .

تقدّم مرغ يا تخم مرغ ؟

سئوالي كليدي كه مارا به دوران شگفت رهنمون خواهد شد اينست كه : مرغ (هوش مصنوعي با قدرت) يا تخم مرغ ( ريز فناوري) اول ظهور پيدا خواهد كرد .از طرف ديگراينكه : آيا هوش مصنوعي پرقدرت منجر به ريزفناوري فراگير خواهد شد (كشت كنندگان سلول ومولكول كه قادر به تبديل اطلاعات به محصولات فيزيكي خواهند بود ) ، يا ريزفناوري فراگير منجر به هوش مصنوعي پرقدرت خواهد شد ؟ فرض اول اينست كه : هوش مصنوعي پر قدرت درموقعيتي خواهد بود كه براي طراحي راه حل باقي ماندۀ مشكلات به ريزفناوري فراگير نياز خواهد داشت . فرض دوم هم اينست كه : ابزارهاي سخت افزاري لازم براي هوش مصنوعي پرقدرت به محاسباتي در مقياس ريزفناوري نياز دارند . همچنين ابزارهاي نرم افزاري براي مهندسي هوش مصنوعي پرقدرت ، توسط نانوذرّات تسهيل خواهد شد .اين ماشين هاي ذره بيني با روندهاي توليدي خود با به تصوير كشيدن جزئيات فرايند عمليات رمزي مغزدرمواردي مانند : خلق فكر ، توليد اطلاعات اصلي وتجربه احساسات رادراختيار ما قرارخواهند داد. اگر يكبار وبطوركامل عملكرد مغزرا دراين زمينه ها درك كنيم ، قادرخواهيم بود مكانيسم توليد فكر در ماشين ها را بازسازي نماييم .دراين صورت كامپيوترها علاوه برعمليات برجستۀ مكانيكي با هوش واقعي باهويت تر خواهند شد . پيشرفت در هردو زمينه (ريزفناوري و هوش مصنوعي) لزومأ درابزارهاي فوق پيشرفته بكار گرفته خواهند شد ، بطوريكه پيشرفت در هريك از اين دو زمينه تسهيلاتي براي ديگري ايجاد خواهد كرد . من انتظارم اينست كه: مهمترين پديده هاي فراگير ريزفناوري مقدم برهوش مصنوعي پرقدرت ، ظهور خواهند يافت منتهي فقط بافاصلۀ چند سال ( حدود سال 2025 براي ريزفناوري و حدود سال 2029 براي هوش مصنوعي ) .

درنتيجه انقلاب در زمينۀ ريزفناوري ، انقلاب در هوش مصنوعي پرقدرت، بسيار عميق تر وژرف تر اتّفاق خواهد افتاد . ريزفناوري قدرت مند است ولي لزومأ هوشمند نيست . وما نهايتأ مي توانيم براي مديريت نيروي عظيم ريزفناوري ، راه هاي مدبّرانه اي تعبيه نماييم ، ولي ابرهوشمندي بنابه طبيعت خود غيرقابل كنترل است . دگرگوني هاي ريزفناورانه ورباتيك ما را به سمتي سوق خواهند داد كه :درتعريف انسان تجديدنظر كنيم . نه تنها درآينده ما ، با ماشين هايي با مشخصات دقيق انساني محاصره خواهيم شد ، بلكه ازنقطه نظرواقعي محدوديت هايي نسبت نوع ماشيني مان خواهيم داشت . تاآنجائيكه: براساس ظرفيت باشكوه علم پزشكي آينده ، ازطريق ترك كامل بدن فيزيكي واقعأ زندگي طولاني ميسّرخواهد شد. درراستاي حركت به سمت وجود مبتني بر وجود نرم افزاري خود ازمفهوم نسخه برداري از خودمان وبراين مبنا درخلق ابديّتي مجازي سود خواهيم جست ( ذخيره سازي موضوعات كليدي دانش ها ، مهارت ها وخصوصيات شخصي خودمان دريك مجموعۀ ديجيتالي) با قدرشناسي از ابزار ريزفناوري ودرسايۀ آن نه تنها خواهيم توانست وجودمان (بدنمان) را شكل بدهيم بلكه بشكلي جديد نيز تغيير دهيم . بنابراين ما قادرخواهيم بود در دهۀ 2020 وجودمان را درمحيط واقعيت مجازي ودر دهۀ 2030درواقعيت حقيقي كاملا غوطه ور سازيم .

مفهوم شگفتي :

براي اولين تجربه ، تسلّط هوش مصنوعي چه طبيعتي خواهد داشت ؟ وقتي كه هوش مصنوعي قوي وريزفناوري در هرمحيط ودرهروضعيتي قادر به توليد هرمحصولي باشند چه تصوري ازتمدن انسان – ماشين مي توان داشت؟ من در زمينۀ نقش تصوّروتخيّل دراين مرحله پريشان مي شوم چونكه همچنان دردنياي خلق تخيّل تحميلي خودمان خواهيم بود . ولي با ابزارهاي ساختۀ دست خودمان خيالپردازي هايي بسيار قدرتمندتر كرده وبصورت نمايي اين خيالپردازي ها رشد خواهند كرد . تودۀ مردم اغلب در زمينه فشارهاي حاصل ازفناوري ها، آينده را در سه دسته تقسيم ميكنند :اول ازظرفيت اين فناوري ها براي غلبه برمشكلات قديمي شگفت زده مي شوند سپس يك احساس ترسي ازخطرات همراه فناوري هاي نو به آنها دست مي دهد و نهايتأ تشخيص اينكه : ضمن سودجستن از جنبه هاي سودمند اين فناوري ها بايد خطرات احتمالي را نيز مديريت كنند . انتظار من اينست كه : خلاقيّت وسودمندي كاربرد اين فناوري ها مسلّط خواهد شد . به عقيده من اين تسلط همين امروزه هم انجام مي شود .بنابراين نياز هست بطور وسيعي سرمايه گذاري ها در فناوري هاي دفاعي مشخصي توسعه پيدا كنند . هم اكنون در مراحل بحراني بسر مي بريم ونيازداريم در سال هاي آغازين قرن حاضر اجراي فناوري دفاعي در زمينۀ ريزفناوري را شروع نماييم . به نظر من هرانصراف جزئي ازتوسعۀ استعدادهاي فناورانۀ قرن 21 مسئوليت اخلاقي ما در مورد خطرات وچالش هاي مرتبط را مي رساند . براي مثال بهمراه "بيل جوي" اخيرأ درنيويورك تايمزمطالبي نوشتيم در نكوهش ونقد موضوعاتی كه درارتباط با ژنتيك درسال 1918 كه برنامۀ اخطارها در اين زمينه را تشكيل مي داده است (چراكه ايجاد هراس وترس در زمينۀ فناوري جلو پيشرفت وخلاقيت ودرنهايت جلو حل مشكلات بشررا ميگيرد). نمونۀ سودمند ديگر راهنمايي هاي اخلاقي مركز آينده نگاري است كه با نام ، توافقنامۀ ريزفناوري جهت توسعۀ نهادهاي فيزيكي كه بتوانند فارغ ازكنترل هاي انساني مخرب در محيط طبيعي بصورت خودكار تكثير شوند .گرچه تصميم به كمك به اين جريان براي رام كردن بيماري ها ، غلبه بر فقر و پاك سازي محيط طبيعي تحت عنوان لزوم رشد اقتصادي با محدوديت هاي فراواني مواجهيم . امروزهم نبايد درارتباط با بيم واميدهاي پيشرفت هاي فناورانه به گذشتۀ تاريخي نگاه كنيم . خطرات امروزدر اين زمينه را ( بمب اتمي وهيدروژني به عنوان يك مثال ) كه براي مردم وجود دارد در نظربگيريد مردمي كه از صدها سال پيش با همين زوج بيم واميدها زندگي كرده اند . بنابراين مگربشرامروز ديوانه باشد كه دست به جنبه هاي منفي وپرخطراين فناوري ها حتي فكر كند . از طرف ديگرامروزه (2006) حقيقتأ چه تعداد ازمردم لحظه اي حاضرمي شوند يا تمايل دارند كه به سطح زندگي پست ، حيواني ، پرازدرد ومبتلا به فقر وبدبختي كه در گذشته 99 درصد نسل بشر دركشورها در آنها دست وپا ميزدند برگردند. ممكن است كه ما در مورد گذشته خيال پردازي هايي بكنيم ، ولي قبل از زيبايي هاي زندگي قرن حاضر،اكثريت بشردرحالتي بشدّت شكننده وهمه در بيچارگي هايي گرفتار بودند كه بايد آنها را به طلسم مصيبت تعبير نمود . 200 سال پيش اميد به زندگي براي زنان دركشور با سابقه و ثروتمندي چون سوئد 35 سال با ناهمواري همراه بوده است ، كه در مقايسه با اميد به زندگي امروز، كه براي زنان ژاپني 85 سال مي باشد بسيار كوتاه به نظر مي رسد. همچنين اميد به زندگي براي مردان 33سال بوده است كه امروزه به 79 سال افزايش يافته است . نصف يكروز لازم بوده تا غذاي شب را تهيه نمايند ، اكثر فعاليت هاي بشر با زحمات سخت وطاقت فرسا ميسّر مي شد . شبكه هاي اجتماعي سالم وجود نداشت. مجموعه هايي از نوع ما انسان ها همچنان زندگي پر مخاطره اي دارند ، كه همراه نمودن آنها دليلي است براي پيشرفت هاي فناوري ها وبهبود وضعيت اقتصادي .فقط فناوري با توانايي فراهم آوردن ابزارهايي درسايۀ پيشرفت ها ظرفيت اين را دارد تا با مشكلات بزرگي چون فقر، بيماري ، آلودگي وديگرمشكلات مهم جامعۀ امروزمواجه شود وازعهدۀ حل آنها برآيد . كه فوايد حاصل از بكاربستن شيوه هاي يادشده براي جوامع ما نمي تواند اغراق آميز باشد .به موازات ظهوراين شگفتي ها ،مابايد درنظريات خودمان دربارۀ طبيعت زندگي انسان تجديد نظرنموده اصول حقوقي مرتبط را دوباره طراحي نماييم . هوشمندي در روي اين كرۀ خاكي بصورت نمايي به رشد خود تا مرزمحدوديت ماده وانرژي كه بتواند محاسبات هوشمندي را پشتيباني نمايد ادامه خواهد داد. براساس يافته هاي ما هوشمندي تمدّن ما ازكرانه هاي منظومۀ شمسي گذركرده تا بقيۀ كائنات نيز توسعه پيدا خواهد كرد ، سرعت دسترسي به مرزهاي مذكورسريعترازسرعت هاي ممكن خواهد بود . آنطوريكه ما مي فهميم سرعت مذكور باندازۀ سرعت نور (300هزار كيلو متر در ثانيه) خواهد بود ، همچنين پيشنهادي وجود دارد مبني بر اينكه ممكن است قادرباشيم براين محدوديت ظاهري نيز پيش دستي نماييم ( كه با توسّل به راه هاي ميان ُبر نظيردستگاه فضا – زمان فرضي امكانپذير خواهد شد ).

نظرعمومي براينست كه : علم پيوسته بصورتي ثابت واستوار چشم اندازها ونظريات بلند پروازانه وشگفت ما انسان ها را پوشش داده واصلاح خواهد كرد . همانطوريكه "استفن جي گلد" گفته است ؛ " مهمترين انقلاب هاي علمي به عنوان خصوصيتي عمومي همه چيز را دربرخواهند گرفت ، و تكبّر وگستاخي بشري را كه از يك پايه به پايه اي ديگرتغييرواز فردي به فرد ديگر منتقل مي شده ازاو خلع نموده وانسان رابه مركزيت عالم هستي انتقال خواهدداد.

خروجي جريان مذكور اين خواهد بود كه : ما انسان ها در مركزعالم قرار خواهيم گرفت . توانايي ما مدل ها را در ذهن ما خلق خواهد كرد نظير " مدل واقعيت مجازي " ، وبا نظرات ملموس ما تعديل خواهند شد كه در اين مرحله شايستۀ راهنمايي به تكاملي ديگردرزمينۀ فناوري خواهد شد .به اين ترتيب توسعه و سيرتكاملي كه با زيست فناوري آغازشده بود همچنان قادر خواهد بود پرسرعت و باشتاب دوام بياورد . وتا آنجائي ادامه خواهد يافت تا تمام عالم وجود وگيتي را دراختيار ما انسان ها قراردهد .

دربارۀ نويسنده : ري كرزول دانشمندي مخترع وكارآفرين است كه داراي 12 دكتراي افتخاري در زمينه هاي علم ، مهندسي ، موسيقي و ادبيات وعلوم انساني ازمراكزعلمي معتبر(نظير پلي تكنيك رنسيلير، دانشگاه هافسترا و...)مي باشد. وجايزه هاي مختلفي از قبيل مدال تكنولوژي در سال 1999 دريافت كرده است . اين مقاله قسمتي از كتاب "شگفتي نزديك است" تحت عنوان" وقتي كه انسانها تسلط بر زيست شناسي پيدا كنند " مي باشد ( سال 2005)

طرح كرزول براي فريب دادن مرگ (بتأخيرانداختن مرگ): توسط تري گراسمن بنيانگذارمركزعالي پزشكي دنور

امكان افزايش طول عمر انسان در 50 سال آينده وجود دارد. رمز زندگي باندازۀ كافي طولاني ، وقتي اتّفاق بيافتد روشن خواهد شد . ببينيم كه كرزول چگونه ميخواهد آنرا انجام دهد .

من براي اولين باركرزول را در سال 1999 در انستيتوي آينده پژوهي پالو آلتو ملاقات كردم . كه براي اخذ اطلاعاتي در زمينۀ ريزفناوري براي كتاب جديد درحال نگارشم به آنجا رفته بودم . در صف براي دريافت غذا ايستاده بودم ، فردي سالم ، آراسته و سرزنده اي را در جلو خود ديدم كه با فرد ديگري در حال مباحثه بود كه اوهم ظاهري مشابه آنچه گفتم داشت . محور بحث آنها ويتامين وتغذيۀ كامل بود ، كه براي كسي مثل من كه آموزش تغذيه ديده بودم بسيار جالب بود . در مباحثۀ آنها وارد شدم ، مرد سالم وسرزنده اي كه ذكر آن رفت خودش را "ري كرزول " معرفي كرد. گفتگوي من وكرزول بعد از اتمام كنفرانس از طريق ايميل ادامه پيدا كرد ، تا اينكه چند ماه بعد براي ارزيابي عمرطولاني انسان از نقطه نظر پزشكي ، ايشان از شهر بوستون به دنورومركزعالي پزشكي من آمد .به اين ترتيب با هم هستۀ اوليه اي را شكل داديم (كه هنوز هم به فعاليت مان در اين زمينه ها ادامه مي دهيم ) براي كشف وتشخيص اينكه طرح هاي مجادله برانگيزايشان در ارتباط با عمرطولاني همراه با سلامتي چه خطراتي ممكن است داشته باشد .

از همان اول معلوم بود كه كرزول بايد فردي بسيار بردبار بوده باشد . در عمل من با مهندسين متعددي با اين خصوصيات درمطب خود برخورد كرده بودم ( كه ري هم يكي از اين مهندسين بود ) ، بنابراين اصلا تعجب مرا برنيانگيخت وقتي كه جزئيات زندگي روزانۀاو را درصفحۀ گستردة كامپيوتردستي او مشاهده كردم از قبيل : فشارخون او ، وزن ، سطح چربي وقند خون او وتحرّك بدني وساير مسائل اورا . با مجموعه اطلاعاتي مشابه كه قبلا مشاهده نموده بودم با وسواس تمام مقايسه كردم در برابر اطلاعات كرزول كمرنگ جلوه مي نمود . اطلاعات او بسياردقيق بود بنحوي كه او مي توانست بگويد كه : در 23 ژوئن 1989 ناهار چه خورده است ( به همان خوبي قادربود بگويد كه درهر روزي از سالهاي مختلف قبل از آن سال نيز،چه چيزي خورده است ). حتي براي دهه ها ، نه تنها مشخص بود كه چه خورده بلكه چند گرم انرژي مصرف كرده وچه مقداراز آن انرژي را در ازاي تحرّك بدني سوزانده است !

در نتيجه ، اين موارد خيلي كم ، تعجّب مرا برانگيخت ، وقتي كه متوجه شدم بصورت آموزشي او روزانه 200 نوع قرص مكمّل دريافت مي كرده است . دست آورد كرزول ، دارائي سلامت شخصيّتي اوست كه ازطريق بازآرائي بيوشيميايي خود بدست آورده است . آزمايش هاي مداوم او نشاندهندۀ كار برجستۀ اوست ، براساس اندازه گيري زيست شناسانۀ سن او در كلينيك من تقريبأ 20 سال جوانترازسن واقعي اوجلوه مي نمود، كه در اثر كنترل هاي بهينه و خطركردن هاي سلامتي اش حاصل شده بود .

كرزول وقتي كه روي كتاب جديدش با عنوان " شگفتي نزديك است " كار مي كرد ، من اوّلين كتاب خودم با عنوان " زندگي جاويد براي كودكان " را كامل كرده بودم . كه طبيعتأ همين امر باعث شد تا ارتباط ايميلي به مباحثي از قبيل "چشم اندازهاي گسترش طول عمر واقعي مردم در همۀ سنين از جمله افزايش طول عمر پيرترها " مثل خودمان را نيز دربرگرفت . بطوريكه ايميل هاي مذكور به هزاران نامه بالغ شد ، طوريكه تصميم گرفتيم تا اطلاعات ردّ وبدل شدۀ بين ما دونفر را دركتابي مشترك سروسامان بدهيم . بنابراين من جدول مفاهيم اوليه اي كه اطلاعات آنها را كرزول از ايميل ها تنظيم كرده بود ايجاد كردم ، وايشان 10000 ايميل بعدي را سامان داد ، وكتاب جديد ومشترك ما را با نام " سفر با شكوه : ازعمري باندازة كافي طولاني تا زندگي جاويد " شكل داد ، كه در واقع هستۀ مركزي واصلي آن همان محتواي كتاب "شگفتي نزديك است " مي باشد . كتاب مذكور تصاويري ازاحتمالات متحيركنندۀ كرزول در آيندۀ نزديك است كه برخي از آنها در چنددهۀ آينده آشكار خواهند شد . در كتاب " سفرباشكوه " اطلاعاتي به خواننده ارائه مي دهيم كه براي يك زندگي "طولاني همراه باسلامتي " در دنياي فوق شگفت لازم هستند . در اين دو كتاب كرزول تصوير روشني از آينده وچگونگي دسترسي به چنان آينده اي را به خواننده ارايه مي دهد .

فناوري وتقويت انسان : توسط جان اسمارت رئيس بنياد مطالعات مربوط به شتاب(سان پدرو)

من در مواردي با كرزول در زمينۀ ظهورشگفتي ها اختلاف نظردارم . من فكر مي كنم ايشان درمورد توانايي زيست فناوري درخلق موجودي برتراز وجود هستي شناسانۀ انسان بيولوژيكي بيش از حد خوش بين است . اتفاقأ ما درچند دهۀ آينده مخصوصأ داريم ياد مي گيريم كه ظرفيت هاي انساني را چگونه در محدوديت هاي طبيعي محصور كنيم ، من درافق چيزي كه به ما اجازه دهد پاي خودمان را فراترازاين محدوديت بگذاريم نمي بينم . زيست شناسي خيلي شكننده ، كند ، پيچيده و به عنوان مدافعي خوب ، بسيارمورد ترديد است ( هم درسطح مباحث مولكولي وهم هنجارهاي اجتماعي) كه درچارچوب زماني مذكورمستدلّ وباوركردني باشد . علاوه براين در زماني كه بطوراساسي دانش زيست شناسي خودمان را بهبود مي بخشيم ، احتمالا تمايل نخواهيم داشت فناوري هاي پرقدرتي ما را احاطه كرده و جايگزين ما انسانها شوند . واين نكتۀ مهمي در فهم شتاب توسعۀ فناوري هاي مختلف ومرتبط محسوب مي شود (دراين زمينة بخصوص فناوري مرتبط با زيست شناسي ) .

كرزول در كتاب خود بوضوح براي منحني شتاب فناوري ها درادبيات مطالعات شتاب ، سهم زيادي قائل است . اين منحني هاي شتاب نشان مي دهند كه استفادۀ طولاني از اين فناوري باعث مي شود كه بيشتر بخواهيم از شرّ آن ها خلاص شويم : درنتيجه كمتر انرژي ، فضا و وقت مصرف مي نماييم در عوض ظرفيت بيشتري براي كاهش هزينه ها پيدا مي كنيم . منحني شتاب فناوري ها درمناطق مختلف كمتر قابل فهم است ، بااين حال پژوهش وعلاقۀ پشگاماني نظير"كرزول " درعرصه هاي در حال پيشرفت قابل تقدير است .

نكتۀ مهمي كه آينده پژوهي قادر به پيش بيني آن نيست ، اينست كه : روندهاي غلط انداز ومصنوعي بطور وسيع ظهور پيدا كنند درحالي كه هنوز كاربرد آن ها را تشخيص ندهيم . بنابراين ما نمي توانيم به تغييرات عميق فناورانه كه در بلند مدت دراطرافمان رخ مي دهند بي توجه باشيم . همچنين وقت آن رسيده كه : بصورت تصديق شده وبي درنگ انسان بيولوژيكي را با مخلوقات حاصل از فناوري مقايسه نماييم . ماشين هاي ما بصورت روزافزوني موجب مي شوند كه فعاليت هاي بيشتراز پيش انجام دهيم ، با كمك موشك ها وماهواره ها ، ديگر ماشين ها را كنترل نماييم . آنها با ما تركيب شده خودماني خواهند شد وياد خواهند گرفت كه چگونه ساختار بندي زيست فناورانۀ ما را بصورتي جديد وشكوهمند بسرعت در دامنۀ فناوري ها طرحريزي نمايند . برخي مسائل درحال وقوع خيلي جالب است ، وانسان ها بعنوان سازمان دهندۀ اين فرآيندها انتخاب مي شوند نه فقط كنترل كنندۀ اين فرآيندها ، باشد كه اين پيشرفت ها ما را تا حد ممكن به عقلانيت رهنمون شوند .

گريزان از هوش مصنوعي : جي استورس هال پژوهشگر در مركز مهندسي مولكولي ميشيگان

چند سال قبل نقدي بر كتاب قبلي ري كرزول با نام "دورۀ ماشين هاي غيرمادّي" نگاشتم ، كه براي نشريۀ مركزآينده نگاري ريزفناوري تهيه كرده بودم.مدت كوتاهي پس از آن من اورا به عنوان يك آينده نگار رويدادها ملاقات كردم ، كه او آن انتقاد مرا خوانده بود . به من گفت در بين كليۀ افرادي كه كتاب مرا نقد كرده بودند شما تنها كسي بوديد كه گفته بوديد " من يعني كرزول بسيارمحافظه كار هستم " !

كتاب " شگفتي نزديك است " كتاب تحقيقي بسيار خوبي است ، وبطوركلي پيش بيني هاي كرزول مبتني بر فاصله پديده هايي كه در اثر پيشرفت حاصل خواهند شد حتي الامكان دقيق ودرست هستند . ولي من همچنان در يك زمينه اورا محافظه كار تلقّي مي كنم : وآن اينكه "هوش مصنوعي " زودتر از ريزفناوري درعصب شناسي مغز انسان ، در سال 2020 كاربرد پيدا خواهد نمود .مثلا فناوري هاي موجود مانند كاربرد "ام آر آي" كه در آغاز براي ارايۀ فرآيند عمليات قشر رويي مغز طراحي شده بودند خيلي كُند پيش مي رود . در همين حال ظرفيت هوش مصنوعي مبتني بر كامپيوتر دراجراي پروژه هاي عظيم با بيشترين تقريب دردسترس هست ، درهرحال باارزش است . تكنيك هاي نرم افزاري هوش مصنوعي مي توانند درتمام عرصه ها برنامه هاي تخصّصي بسازند .در دهۀ بعدي برنامه هايي براي نياز هاي سراسري نظير آموزش ، طراحي وظهور پيدا خواهند كرد – يك يا دو دهه زودتر از پيش بيني هاي كرزول .

كرزول دقّت وظرافتي كه باید بكار مي برد اينست كه: تركيب انسان – ماشين يا توسعۀ هوش مصنوعي بايد براساس ارزش هاي اخلاقي بشريّت صورت بگيرد تا از اين فناوري گريزان نشويم . براستي راه خردمندانه اينست كه احتياط كنيم . متأسفانه ايشان راه ميان بُري را ترسيم مي كند بدون ايمني لازم .

قبلا شركت ها ازسيستم هاي عظيم كامپيوتري براي ذخيرة اطلاعات و پشتيباني تصميم ها همراه باالگوريتم هاي چالش برانگيز استفاده مي كردند كه براي مديريت غيرقابل فهم بودند . دراينكه بتوان سيستمي ساخت كه قادر باشد بهتراز مديران تصميم بگيرد پيشرفت كمي حاصل شده است ، وخيلي بعيد است كه شركت ها به اين امرتن دربدهند . بنابراين، شگفتي مورد نظر كرزول ممكن است براي افراد مختلف متفاوت باشد . براي من هوشمندي هاي عظيم خارج ازكنترل ، دربيشترموارد ضروري ، فقط باعث اين مي شود كه نتوانيم وقايع بعدي را پيش بيني كنيم . آيندۀ مذكور زودتر از آينده هاي مورد نظر كرزول اتّفاق خواهد افتاد.

توليد نانوذرات،جنگ ها،واحساسات: دام ين برودريك پژوهشگر در مطالعات فرهنگي دانشگاه ملبورن استراليا

حدود 25 سال قبل به پيش بيني" ديك تريسي" در بارۀ تلفن هاي همراه دوربين دار مي خنديديم ، امروزه همه جا اين تلفن ها را مي بينيم ، درزمان اوليۀ ظهور آنها كسي شناختي در بارۀ اين تلفن ها نداشت .ولي هم اكنون اگرهمين تلفن ها با يك ايدۀ شگفتي ساز همراه شوند غيرعادي نيست . ولي نبايد انتظار داشته باشيم كه ماهيت تغييراتي را كه باعث مي شوند داراي سرعتي مشابه باشند . به همين دليل منطقي است كه ما انتظار داشته باشيم در دهۀ آينده كامپيوترها كوچكتر و قدرتمندتر شوند ، طوريكه درهر10 سال 1000 برابر ،درهر20 سال 1000000 برابرودرهر30 سال يك ميليارد برابر بهبود يافته تر شوند . سپس تركيب تعدادي ماشين ظرفيت برابري با مغز انساني را داشته باشند . بنحويكه گونه هاي جديدي ازهوش مصنوعي ممكن است سياره اي را دراختیار ما انسان ها قراردهند. بعلاوه ، توسعۀ فناوري هايي نظير" ساخت سلول" بطور وسيع وارزان امكان مشابه سازي هايي را در همۀ زمينه ها فراهم بياورند . كه درآن صورت ، شكاف بين فقير وغني از بين خواهد رفت . اين امرفقط وقتي اتفاق خواهد افتاد كه راههايي براي جلوگيري ازبكارگيري نانوفناوري توسط بيماران رواني درساخت جنگ افزارها پيدا كنيم . در اين صورت بيشتر مشكلاتي را كه ما را احاطه كرده اند حل خواهند شد ، مانند كمبودآب ،غذا ، تدارك وتهيۀ سوخت ارزان وپاك وغيره . دراين زمينه بيم هايي وجود دارند كه من در يك دهه قبل در كتاب خودم با عنوان " تسلط كامل به ساخت ياخته هاي سلولي" آيا به فقروستيزه جويي ها پايان خواهد داد؟ آورده ام ، ولي در اين زمينه يك خطر وجود دارد وآن اينكه ويژه خواراني ، درجهان باز توليد شوند و به جنگ هاي كثيف روي بياورند تا بتوانند به زندگي بي نظم وخارج از نظارت جهاني خود ادامه دهند . آدم هايي شكم باره وبي تلاش كه در زندگي خود منطق ومعنايي ندارند ، اغلب دست آويزهايي ازصندقچه هاي خود يا پيشروان خودبيرون خواهند آورد مبني براينكه : با هم درگير شوند وجنگ هايي را راه بياندازند . از طرف ديگر سخت گيري هاي غير قابل پيش بيني وتغييرات مبهم واسرارآميز باصطلاح اين دنياي "شگفت" را چنان فرابگيرد كه آن آرمان شهر مورد نظر فناوري ها را تحت الشعاع قرارداده وبرآن پيشي بگيرند . ترسناكترين جنبه وسيماي تغييرات شتابان آنست كه ما خود وفرزندانمان را درچنان دنيايي غوطه ور ببينيم . بنابراين زودتر بايد درمورد چشم اندازهاي متفاوت ومختلف تفكر كنيم تا براي زندگي در آينده آمادگي بهتري پيدا نماييم .

آرمان شهر فناوري وارزش هاي انساني : ريچارد ايكرسلي در مركز سلامت وايمني شناسي ، دانشگاه ملي استراليا

من از مراجعين خودم كه معمولا كم هم نيستند گاهي سئوال ميكنم كه: آيا چشم انداز آرمان شهرفناوري ، كه به عنوان شگفتي تصوّرمي شود آن ها را تحت تأثير قرار مي دهد ؟ در پيمايش بيش از يك دهۀ گذشتۀ خودم دريافته ام كه : يك پنجم تا يك چهارم جمعيت جوان معتقد بوده اند كه قهرمان فناوري هاي كرزول قادر به حل مشكلات انسان ها خواهند شد همچنين جمعيت آن ها در طول زمان درحال كاهش بوده است ، حال آنكه اكثريت درحدود سه چهارم جمعيت معتقد بوده اند كه : فناوري آنان را از همديگر وطبيعت جدا وبيگانه نموده است . من مي پرسم چرا؟ چرا چنين آينده اي را تعقيب مي كنيم ؟ من با اين پرسش نمي خواهم خودم را معاف كنم ويا اين سئوال را زشت نمي دانم ، بلكه ميل دارم دري را براي يك مباحثۀ صادقانه خارج از يك حس كنجكاوانه خالص باز نمايم .

من به استدلال ايشان شك دارم مبني براينكه : انسان ماقبل فناوري ، داراي زندگي كوتاه ، كثيف و حيواني بوده است . بله اميد به زندگي پايين بوده ، بيشتر بخاطراينكه نرخ مرگ ومير كودكان بالا بوده است ، ولي آنان كه زنده مي ماندند اغلب از لحاظ مادي ومعنوي زندگي غنيّ اي داشتند . اينكه بشرقبل از پيشرفت هاي فناورانه در بدبختي بسر مي برده با ديدگاه تكامل حواس در تضادّ است . بشر درطول تاريخ خويش همچنان انسان بوده وانساني زندگي كرده و حيوانات ، حيواناتي وحشي بوده اند وزندگي مشابه انسان هم نداشته اند .

براساس آنچه كه من برآن آگاهي يافته ام دنيايي را كه كرزول به عنوان دنياي آينده توصيف مي كند ارتباطي به زندگي بهتر انساني ندارد . درعالم هستي ، سلامتي وخوشبختي بشر درسايۀ ارتباط ، اعتماد وتعهّد متقابل ميسّر مي شود ، شبكه هاي مجازي اين ارتباطات مؤثربين انسان ها ( نظير روابط شخصي ، اجتماعي ومعنوي )را كه به زندگي ما معنا مي بخشند معوّق مي گذارند . روابط صميمانة بستۀ انفرادي كه توسط شبكه هاي مذكور پشتيباني مي شوند ، به موضوعي مي ماند كه : بخواهيم انزوايي تحميلي را با بيشترين هزينه براي خودمان رقم بزنيم . نياز به وابستگي هاي اجتماعي وتعلّق به كسي داشتن ، مهمتراز نياز به داشتن ثروت مي باشد . به اين معني كه پول زياد را براي خريد چه چيزي مي خواهيم . جامعۀ بشري موضوعاتي از قبيل تقدير وسرنوشت را پشت سر گذاشته است : همانندآنچه كه كرزول پيشنهاد مي دهد مبني براينكه ، سرنوشت ازقبل تعيين شدۀ ما با پيشرفت فناوري به جايي خواهد رسيد كه : خلق جهاني بي عيب ونقص به يك اشارۀ انگشت ما بستگي خواهد داشت . سئوال بعدي در اين زمينه اينست كه ، اين سرنوشت از قبل مقرر شده ، توسط چه كسي يا چه چيزي رقم خورده است ؟ تكامل زيست شناسانه چنين موضوعي را تأييد نمي كند . آيا فناوري به تنهايي آنرا طراحي نموده است؟ نهايتأ شايد فناوري قادربه اين كار باشد ، ولي هنوزنتوانسته است ! آيا خداوند سرنوشت را تعيين مي كند؟ انبوهي از مردمان پارسا منش مطالبي براي تبيين سرنوشت در دست دارند ، وخيلي هم به آن ها اصرار ورزيده وشديدأ مخالف اميد هاي مبالغه آميز شگفتي هاي فناورانه هستند . ( همانند من در سال 2001) ما بايد اين راه را به پايان برسانيم ونتيجه بگيريم ، چراكه آنكه بايد تصميم بگيرد سرنوشت خود را تعيين نمايد خود ما هستيم .ولي حقيقتأ طبق مشاهدات من درپيمايشي در اين زمينه ، جامعه هنوز چنين تصميمي نگرفته است .

ارزيابي دوباره وكوتاه كرزول :

براستي چكامه و ياددشت كوتاه ايكرسلي تاريخ پيچيدگي هاي دانش علمي در طي صدها سال زندگي بشر را يادآوري مي نمايد . 200 سال پيش رعايت اصول بهداشتي را نمي فهميديم ، بنابراين عفونت توسط باكتري ها منتشر مي شد . آنتي بيوتيك ها موجود نبودند وشبكه هاي ايمني اجتماعي وجود نداشتند ، بنابراين يك بيماري عفوني ناچارأ معادل بود با بدبختي غوطه ور شدن تمام خانواده در دام اين بيماري. توماس هابز در سال 1651 صفات اختصاصي دربعضي ازابناء بشر نظير گوشه گيري ، فقيري ، كثيفي وبرخي ديگرازعيوب ژني را توصيف كرد ومختصرأ اين صفات را شناسنامه دار نمود . حتي بدون احتساب مرگ ومير كودكان ، اميد به زندگي براي زن ومرد در 100 سال پيش 30 سال بود . اسكوبرت وموزارت به ترتيب در 31 و35 سالگي مردند . تصورخيالي ايكرسلي اززندگي باستاني برپايۀ وابستگي اي كه با ارتباطات اجتماعي پشتيباني مي شده بنا شده است . ولي بيشتر فناوري هاي مدرن دقيقأ براساس همين نياز پايه اي بشري بنا مي شوند . مثلا تلفن به انسان ها اجازه مي دهد عليرغم داشتن موقعيت هاي مختلف جغرافيايي با هم ارتباط داشته باشند . اينترنت يك ارتباط اصيل ، توسط فناوري هاي ارتباطي تلقّي مي شود . شبكه هاي اجتماعي يك ابزار كاملي هستند كه براي ايجاد ارتباطات اصيل روي علايق مشترك بجاي ارتباطات تصادفي جغرافيايي بنا نهاده شده اند . اين ارتباطات غيرمتمركزالكترونيكي همچنين بشدّت مردم سالارانه هستند . من در كتابي كه در نيمۀ دهۀ 1980 نوشتم پيش بيني نمودم كه اتحّاد جماهير شوروي پس از ادغام در شبكۀ جهاني ارتباطات خواهد مرد ، و براستي در سال 1990 اين اتفاقي بود كه افتاد .حركت هاي مردم سالارانه اي كه درسال 1990 اتفاق افتاد و هنوز هم ادامه دارند توانايي هاي بي سابقه ما انسان ها را به نمايش مي گذارند . براستي اگر ايكرسلي به فلسفۀ خود بچسبد ودرآن بيشتر فرو برود ، نخواهد توانست در بلند مدت اين مناظره را تحت نفوذ خود درآورد. ولي من اميدوارم ايشان از يك زندگي طولاني وتقويت شده درسايۀ فناوري ها كه در دهه هاي پيش رو اتفاق خواهد افتاد بهره مند شود ، تا ما بتوانيم اين مناظره را دراين قرن وقرن بعدي ادامه دهيم .

مأخذ : سایت جامعه جهانی آینده

PtrickTucker ,Assistant Editor, The Futurist

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---