Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


درس بخوانیم که چه شود؟

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[12 Dec 2012]   [ ]


تحصیلات دانشگاهی از نظر مدیران جوان بازار کار ایران




درس بخوانیم که چه شود؟


آیا تحصیلات دانشگاهی می ارزد یا خیر؟ این سوال خصوصا وقتی معنا پیدا می کند که شما آن را نسبت به بازار کار بسنجید. در واقع وقتی سوال را این طور تدقیق کنید که آیا بهتر است دانشگاه برویم یا کار کنیم؟ یا حتی سوال را دقیق تر کنیم و بپرسیم، تا چه مقطعی از دانشگاه اگر بخوانیم ضرر نکرده ایم؟



می توان به سوال های فوق از موضع یک سیاستگذار پاسخ داد یا از موضع کنش گری که خود زمانی به این سوال ها به عنوان چالشی مهم در زندگی اش پاسخ داده است. پاسخ های دسته دوم، تجربه های زیسته اغلب نانوشته و ناگفته را باز می نماید. در واقع پاسخ های دسته دوم، خبر از دل واقعه می آورد. در پی شنیدن همین تجربه ها به سراغ جمعی از فارغ التحصیلان جوان دانشگاهی رفتم که در کسب و کارهای خوب و مهمی شاغل اند. از آنها سوال های بالا را پرسیدم. پاسخ به این سوال ها خواسته یا نخواسته بحث را به مسائلی چون رابطه صنعت و دانشگاه، بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی، عدم انطباق تحصیلات با مهارت های شغلی و عدم ارائه مهارت های فنی لازم در دانشگاه ها کشاند. حاصل گفت وگو چیزی است که در پی می آید. امید است که راه های رفته را دوباره نپیماییم و خانواده ها و نوجوانان امروز بر دوش تجربه برادران دیروزشان سوار شوند.



حمزه نعیمی، مدیر در شرکت فرپام که شرکتی در زمینه تولید و تهیه سخت افزارهای IT است. فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.

تحصیلات دانشگاهی در کارم تاثیرگذار بوده است. شاید علت این باشد که نوع کار ما فنی است و در چنین کاری داشتن اطلاعات فنی کمک کننده است. البته دوره ارشد MBA اثرگذارتر بوده است. اثر تحصیلات کارشناسی این است که تو را با عمق کمی با مسائل فنی آشنا می کند و مهم تر از آن اعتماد به نفس برای یادگیری در حین کار ایجاد می کند. البته تحصیلات مربوط به کارشناسی ارشد؛ چون به علاقه ام نزدیک تر بوده و مسائل کلان تری را فراگرفتم و مفیدتر بوده است.

مهدی ناظمیان، مدیر در شرکت فرپام که شرکتی در زمینه تولید و تهیه سخت افزارهای IT است. فارغ التحصیل کارشناسی و کارشناسی ارشد برق دانشگاه صنعتی شریف.

من از تحصیلاتم راضی ام. به نظرم برای کسی که می خواهد کار فنی مهندسی انجام دهد، درس خواندن تا مقطع کارشناسی ارشد لازم است. البته عمده مهارت های لازم برای بازار کار ایران نیاز به تحصیلات کارشناسی ارشد ندارد؛ چون کار تحقیقاتی خاصی انجام نمی شود و حتی شرکت هایی که پیش از این کار تحقیقاتی می کردند، الان بسیار کمتر چنین فعالیت هایی دارند و عمدتا دلالی می کنند. تجربه کاری من می گوید که کسانی که فارغ التحصیل کارشناسی هستند و کار می کنند عمدتا برای کارشان نیازی به کارشناسی ارشد ندارند. البته این مساله برای دانشگاه های مطرح متفاوت است. دانشجویان این دانشگاه ها باید تا مقاطع بالاتر بخوانند و چیزی که می خوانند مفید است؛ اما بقیه دانشگاه ها، عمدتا همان فارغ التحصیل کارشناسی کافی است. مساله دیگر این است که مهارت های ضروری بازار کار را در دانشگاه نمی آموزند، نرم افزارهای لازم را بلد نیستند. نکته آخر اینکه در شرکت های خصوصی کاربلد بودن مهم تر از داشتن مدرک است.

محمد قلعه نائینی، از بانیان وب سایت GOLD۲۴.ir در زمینه تحلیل بازار ارز و طلا و از تحلیل گران موفق بازار بورس آتی طلا؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.





من از سال دوم دوره کارشناسی کار کرده ام. در بازار کار ایران چون روابط و فروع بر ضوابط و اصول ارجحیت دارد، عمدتا دانشی که می آموزی چندان مفید نیست. عمده دانش آموزان بدون فکر وارد دانشگاه می شوند و البته حرجی هم نیست؛ چون نمی توانند تصمیم خاصی بگیرند. من به رشته دوره کارشناسی ام علاقه ای نداشتم؛ اما در مقطع ارشد با فکر انتخاب کردم و راضی ام. توصیه ام به خانواده ها این است که بچه هایشان را به سمت رشته های علوم مالی، حقوقی و مدیریتی هدایت کنند؛ چون در این مهارت ها در بازار کار ایران ضعف داریم.

علی حسن پور، از افراد موفق در بازار بورس آتی که به صورت شخصی کار می کند؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و دانشجوی کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.

مقطع کارشناسی ارشد از جهت تحصیلی شاید نمی ارزید، هرچند از جهت اجتماعی مفید بود. در واقع یک بچه ۱۷، ۱۸ ساله که وارد دانشگاه می شود از زندگی چیزی نمی داند و دانشگاه می تواند در طول ۴، ۵ سال دوره کارشناسی چیزهای زیادی از زندگی به او بیاموزد. در واقع من دانشگاه را به عنوان یک تجربه زندگی نگاه می کنم. من قصد دکترا خواندن ندارم. در مقطع ارشد هم فکر می کنم رشته ای که انتخاب کردم؛ چون هم می توانست منجر به درآمد خوب شود و هم با آدم ها می توانستم ارتباط بیشتری بگیرم، رشته خوبی بود. زود وارد شدن به بازار کار، مزایا و معایبی دارد که در کل مزایایش می چربد. شاید مهم ترین مزیتش این است که آدم می فهمد دارد چه می خواند و به چه دردش می خورد.

سجاد بنابی، مدیر در شرکت حصین ایمن؛ کارآفرین؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف؛ رتبه یک کنکور کارشناسی سال ۱۳۷۹.

تحصیلات کارشناسی بیش از آنکه به جهت افزایش دانش اهمیت داشته باشد، دو فایده دیگر دارد. یک، ذهن را ورزیده می کند، خصوصا اگر رشته های فنی را بخوانند. دو، تجربه خوبی از حواشی غیردرسی و فعالیت های اجتماعی به انسان می دهد که احتمال کسب آن در محیط غیر دانشگاه بسیار کم است. استفاده ای که در حین کار از دانش دوره کارشناسی می شود کم است. البته اگر نگوییم محتوای درس ها، اما فضای مثلا دانشکده های مهندسی به طور کلی قدرت حل مساله به آدم می دهد. در مورد کسانی که چند رشته می خوانند، می توانند مهارت های بیشتری یاد بگیرند. برای خود من رشته برق بسیار اثر کمتری داشته است؛ اما MBA موثرتر بوده، آن هم نه به خاطر محتوای درس ها بلکه بیشتر به خاطر تجربه های کاری اساتید دانشگاه.





مهدی میرحسینی، مدیر شرکت حصین ایمن؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.

کارم خیلی ربطی به رشته کارشناسی ام ندارد. از مقطع کارشناسی ارشد هم راضی نیستم؛ چون در رشته خاص ما که مدیریت IT باشد چندان محتوای خوبی ارائه نمی شود و از طرف دیگر در بازار کار ایران همان مهندسان به مراتب مدیریتی می رسند؛ چون هسته شرکت ها عموما مهندسان هستند.دوستانم که رشته برق خوانده اند چندان از بازار کار راضی نیستند. به نظرم می ارزد که کارشناسی ارشد بخوانی و در کنارش کار کنی؛ هر چند اگر قرار بر انتخاب بود، کار را به تحصیلات کارشناسی ارشد ترجیح می دادم.

رضا یزدی راد، مدیر در یک شرکت ICT و مشغول به تجارت شخصی؛ فارغ التحصیل کارشناسی صنایع دانشگاه آزاد تهران جنوب.

تحصیلات دانشگاه چندان ربطی به کاری که کرده ام و می کنم ندارد، هر چند به من شم و فرهنگ کار را یاد داد. من به موازات درس خواندن، کار کرده ام و تجربه کار صنعتی و خدماتی داشته ام. مجموعه های خصوصی عموما به دانش فنی کار دارند و نه مدرک شما، به همین خاطر من قصد خواندن مقطع ارشد نداشته ام؛ اما از طرفی مدرک یک شأن خاصی ایجاد می کند که الان فکر می کنم خوب است ارشد هم بخوانم. توصیه ام به کسی که می خواهد بین کار و تحصیلات کارشناسی ارشد انتخاب کند، این است که اول ارشدش را بگیرد. در مورد رشته تحصیلی هم الان به خاطر شرایط خاص بازار کار، مهندس بیکار بسیار بیشتر از رشته هایی مثل حسابداری و امور مالی و حقوقی است.

حسین غضنفری، مدیر یک شرکت مخابراتی؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف و دانشجوی دکترای مدیریت دانشگاه تربیت مدرس.

اینکه کار را انتخاب کنیم یا تحصیلات، خیلی به فرد بستگی دارد و علایق فردی. برای من تحصیلات کارشناسی مفید بود، هرچند استفاده ام از آن در حد یک تکنسین است. MBA به من در کارم دید داد و مقطع دکترا به درد بازار کار ایران نمی خورد و من به خاطر علاقه شخصی دارم می خوانم. البته مدرک دکترا یک شأن اجتماعی خاصی می دهد که با این نرخ زیادی که دارند دکترا می خوانند معلوم نیست باقی بماند. یک نکته دیگر اینکه ما این قدر فارغ التحصیل نیاز نداریم، چون بیش از ظرفیت بازار کار داریم فارغ التحصیل تولید می کنیم. به نظرم در حد همان دانشگاه های خوب کشور و ظرفیت های روزانه پیشین فارغ التحصیل دانشگاه برای بازار کار کافی است.

رضا الله بداشتی، مدیر یک شرکت پیمان کاری ساختمان؛ فارغ التحصیل کارشناسی مکانیک و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.

من پایان نامه دوره کارشناسی ام در مورد ارتباط صنعت و دانشگاه بود و آنجا به این نتیجه رسیدم که صنعت ایران ارتباط چندانی با محتوای دروس رشته کارشناسی مکانیک ندارد. ولی تحصیلات دانشگاهی این اثر غیرمستقیم را دارد که تعاملات صحیح اجتماعی را ایجاد می کند و قدرت می بخشد. همچنین ذهن انسان را منطق پذیر می کند که در تمام وجوه زندگی اثرگذار است و در بازار کار هم البته بسیار مهم است. مفاهیم کلی رشته ای که تحصیل می کنیم هم البته در حین کار مفید است. به نظرم خوب است که ورودی های دانشگاه را تقسیم کنند که برخی دروس کابردی تر و برخی دروس پایه ای تر را بخوانند. برخی کشورها حتی ترم اول دانشگاه را در دل یک صنعت می گذرانند. البته محتوای رشته ارشد من یعنی MBA کاملا مفید بود که شاید به خاطر همزمانی با کار بوده است. به نظرم به MBA نباید مثل یک ارشد بلکه باید در کنار کار نگریسته شود.

هادی فریبرزی، موسس و مدیرعامل شرکت کاماسیستم، فعال در حوزه سیستم های مخابرات و IT؛ فارغ التحصیل کارشناسی برق و کارشناسی ارشد MBA دانشگاه صنعتی شریف.









به عقیده من سوال بر سر ارزیدن تحصیلات دانشگاهی نیست، بلکه بر سر جایگاهی است که فرد در آینده کاری برای خود متصور است که ممکن است با وجود دلخواه نبودن به لحاظ مالی، به دلیل ارضای علائق فرد یا جایگاه اجتماعی مورد ترجیح باشد.

در واقع تحصیلات لزوما منجر به بالاتر رفتن سطح مالی نمی شود و چه بسا به دلیل بالاتر رفتن سطح انتظار فرد، موجب سختگیری در پذیرش شغل و در نتیجه بیکاری او شود. اما با در نظر گرفتن مسائلی مانند علاقه به انجام کار فنی، علاقه به داشتن کارهای سطح بالا و مدیریتی و... داشتن تحصیلات می تواند بسیار مهم و حتی شرط لازم باشد. این البته به آن معنا نیست که کارهایی که به فرد در بازارکار سپرده می شود، بر اساس دانش و آموخته های دانشگاهی اوست، حتی اگر سطح تحصیلات او کارشناسی ارشد و بالاتر باشد، بلکه تحصیلات باعث می شود تا هم فرد اعتماد به نفس بیشتری برای یادگیری مهارت های لازم داشته باشد و هم کارفرما راحت تر بتواند به قابلیت یادگیری و وجود حداقلی از مهارت های اجتماعی او اعتماد کند.

پرستو فخاریان، فارغ التحصیل کارشناسی مدیریت جهانگردی و دانشجوی علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی.

دانشگاه رفتن برای هرکس معنی و کارکرد خاص خود را دارد. دانشگاه به ارتقای سطح تفکر شما کمک می کند. اما اگر فکر می کنید با مدرک دانشگاهی الزاما کار هم پیدا خواهید کرد، باید شما را از این خواب بیدار کنم. البته هستند کسانی که بعضا مشاغلی دارند مرتبط با تحصیلاتشان اما کمتر از آنند که بتوانید با استناد به آنها به دانشگاه بروید و درس بخوانید! درس خواندن ودانشگاه رفتن نیاز به انگیزه های خاصی دارد. شما اگر می خواهید به مراتب عالی در رشته خود برسید و اگر می خواهید حقیقتا شغل و تحصیلاتتان به هم مرتبط تر باشد، درس خود را تا مقاطع بالای تحصیلی ادامه دهید؛ مگر اینکه شغلی پیدا کرده باشید که بتواند برای شما این تضمین را داشته باشد که تا مدت ها روی آن حساب کنید.

یاسر جلالی، فارغ التحصیل کارشناسی صنایع دانشگاه آزاد و کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه تهران.

در دنیای تخصصی امروز که کار و شغل مهم ترین جنبه آن است، ظاهرا ما مجبور به درس خواندن هستیم. در واقع درس خواندن در شرایط جامعه ما یکی از راه های بقا برای هر فرد شده است. اما تورمی که این روزها در تعداد درس خوانده ها به وجود آمده باعث شده تا تعادل به هم بخورد و منطق درس خواندن را فراموش کنیم. درس خواندن هم نوعی مهارت است مثل انواع مهارت های دیگر. پس به نظرم اگر نیاز و شرایط آن مهیا بود باید به آن پرداخت و نباید فکر کرد که همه زندگی و تنها راه آن دانشگاه است. این مساله که آیا باید درس خواند یا نه، کاملا نسبی است و به شرایط فرد بستگی دارد. برای برخی هزینه اش به فایده اش نمی ارزد و برای برخی برعکس است.











یاسر میرزایی



مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



يكشنبه ۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۸ آوریل ۲۰۲۴

دانش نو

+ ۹ نکته که باید درباره هوش مصنوعی بدانید bbv

+ مطالعه دانشگاه استنفورد: با تغییرات هوش مصنوعی انسان‌ها نگران موقعیت خود هستند یسنا امان‌پور

+ دستور کار انسانى جديد / مقالا ای از کتاب انسان خداگونه يووال نوح

+ پلورالیسم چیست؟ قیصر کللی

+ اعضای مصنوعی رباتیک نرم مبتنی بر میکروسیالات، به کمک بیماران دیابتی می‌آیند ´-

+ مهارت تصمیم‌گیری چیست؟ هرمز پوررستمی

+ هوش مصنوعی توزیعی و تجمیعی چیست؟ 

+ تاثیر ابزارهای هوشمند بر کنترل شیوع بیماری‌های فراگیر. 

+ موانع خلاقیت کدامند؟ هرمز پوررستمی

+ نیازی بدون پاسخ! نوآوری اجتماعی را وارد کنیم!  سعید قاسمی زاده تمر

+ مهارت بهتر است یا مدرک دانشگاهی حمیدرضا تائبی

+ علم و اخلاق در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی؛ دکتر موسی اکرمی

+ مدیریت آینده نگر در ICT 

+ چرا هوش و مهارت، برای داشتن یک شغل کافی نیستند؟ هرمز پوررستمی

+ شرایط اجتماعی چگونه است؟ از منظر چند جامعه شناس ساناز عباس زاده

+ بازگشت به دنیای هنرهای دیجیتال  مهدی صنعت‌جو

+ 2019 

+ مشتری رسانه است فرنود حسنی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟1 یووال نوح هراری

+ تغییر پرشتاب الگو‌های سنتی را منسوخ خواهند کرد 

+ مهارت های مورد نیاز انسان آینده 

+ بازگشت به دوران دولت-شهر برگردان: سپیده جدیری

+ انسان آینده، تسخیر سیر تکامل به دست بشر 

+ نویسنده «انسان خردمند» از کتاب تازه خود گفت  یووال نوح هراری

+ مرد «شپشو» یا منادی عقلانیت؟ دکتر موسی اکرمی

+ رسالت فلسفه آسمان است یا زمین؟ دکتر محسن رنانی

+ جامعه شناسی و فردیت دکتر منیژه نویدنیا

+ تمام قدرت به کجا منتقل شد؟  یووال نوح هراری

+ دفاعم از جامعه‌شناسی مرتبط با واقعیت‌هاست تا مبتنی بر ایدئولوژی! 

+ آنچه مرا نکُشد هرمز پوررستمی

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش- رضا جوان

+ پیامدهای مدرنیت -  آنتونی گیدنز

+ اتاق شیشه ای و هنر هشتم زندگی در واقعیت موازی  دکتر مهدی مطهرنیا

+ آزمون های انديشه ورزی در بارۀ خود انديشه حسین کاشفی امیری

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش. 

+ گوگل و پایان آزادی اراده یووال نوح هراری

+ انسان از کجا آمد به کجا می رود؟ محمد طبیبیان

+ بازگشت به خانه میثاق محمدی‌زاده

+ هک کردن مغز، کلیدی برای موفقیت مهسا قنبری

+ چهار راهکار برای هک مغز به‌منظور افزایش موفقیت و بهره‌وری مهسا قنبری

+ نوآوری در عصر دیجیتال ؛ چشم‌اندازی جدید برای خدمات 

+ لیدرهای انقلاب صنعتی چهارم 

+ چطور می‌توانیم برای دریافت حقوق بیشتر چانه‌زنی کنیم؟ حمیدرضا تائبی

+ سرمایه اجتماعی دانش آموزان مهدی ولی نژاد

+ جامعه شناسی آموزش و پرورش 

+ ابرها دگرگون می‌شوند، دگرگون می‌کنند و دنیای فناوری را سیراب می‌کنند حمیدرضا تائبی

+ چه چیزی ترقی بشریت را توجیه می‎کند؟ یووال نوح هراری

+ چشم را باید شست…. جور دیگر باید دید دکتر سید کمال الدین موسوی

+ جنبش روش های آمیخته 

+ جامعه شناسی فرهنگی؛ انسان های جامانده دکتر منیژه نویدنیا

+ انگیزه پیشرفت پایین ‌تر از متوسط عثمان آچاک

+ جامعه شناسی شهری و حس زندگی؟ دکتر منیژه نویدنیا

+ چرا ناهنجاری؟ 

+ سخنرانی حسین پاینده در نشست روانکاوی و تحلیل‌های کلان اجتماعی (۲)؛ 

+ چرا کسب‌ و کارهای نوپای موفق به‌سادگی ممکن است شکست بخورند؟ حمیدرضا تائبی

+ بنیان‌های نابرابری اجتماعی دکتر محسن رنانی

+ روانکاوی درمان فرد یا اجتماع 

+ مقدمه‌ای بر تاریخ زیبایی‌شناسی مدرن؛  پُل گایر، ترجمه سیدجواد فندرسکی

+ ظرفیت آموزشی بازی های رایانه  

+ افراد معمولی چگونه به افرادی خارق‌العاده تبدیل می‌شوند مهسا قنبری

+ چپ و راست مرده‌اند، زمین را می‌خواهی یا آسمان را؟ 

+ مهم‌ترین فنآوری‌ها در سال ۲۰۱۸ 

+ هوش مصنوعی می تواند طی بیست سال آینده تهدیدی برای ۴۷ درصد از مشاغل باشد 

+ در حسرت توسعه رضا داوری اردکانی

+ آزادی علمی مقصود فراستخواه

+ سازماندهي گروههاي مشارکتي در سازمانهاي يادگيرنده 

+ مديريت دانش، نياز سازمان هاي امروز 

+ مديريت استرس مجيد يوسفي

+ رقابت بزرگان بر سر تراشه‌های هوش مصنوعی و خیزش آرام تکینگی به‌سمت ما! حمیدرضا تائبی

+ تغییر اجتناب ناپذیر است و باید به منظور ایجاد تحولات مدیریت شود. 

+ ⁠دانشگاه اصفهان برگزار می کند: ⁠دانشگاه اصفهان

+ به فرزندانمان رحم کنیم دکتر محسن رنانی

+ زلزله در سیارات دیگر چگونه رخ می‌دهد؟ 

+ ساختمان‌های هوشمند فرشته نجات انسان‌ها می‌شوند حمیدرضا تائبی

+ استفاده از سیل تصاویری که در زلزله به راه می‌افتد مهدی صنعت‌جو

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید. حمیدرضا مازندرانی

+ انواع سازمانها Organization Types از دیدگاه برنامه ریزی هدف ها و وسیله ها راسل ایکا ف

+ هوش سازمانیم ‌تجاری است، پس موفق می‌شوم! حمیدرضا تائبی

+ درک اشارات دست با تصویربرداری صوتی مهدی صنعت‌جو

+ نقش بی بدیل هوش مصنوعی بر شهرها و شهروندان آنها محسن راعی

+ مزایای سواد اطلاعاتی 

+ هوش مصنوعی انویدیا، هوای آفتابی را برای ماشین های خودران شبیه سازی می کند! علیرضا فرجی علیرضا فرجی

+ فراگیری: نیازی پایه ای 

+ قلسفه و زندگی روزمره. موسی اکرمی

+ خلاقیت نمادین دهه هشتادی ها 

+ فهم سواد اطلاعاتی 

+ نظریه سواد رسانه ای در گفتگو با دکتر هاشمی 

+ در سال جدید مهندسی نرم‌افزار را جدی‌تر دنبال کنیم حمیدرضا تائبی

+ باید که لذت آموختن را دوباره بیاموزیم پوریا ناظمی

+ انقلاب هوش مصنوعی و تاثیر آن بر جامعه و شرکت ها 

+ توانمند باشید، تا عرصه را به سایرین واگذار نکنید حمیدرضا مازندرانی

+ وجود یخ در مدار استوای مریخ 

+ ظهور «ابر انسان‌ها» طی ۲۰ سال آینده 

+ دانشمندان به استقبال مهمترین پرسش های بشر می روند! 

+ آینده پژوهی و انواع آینده. محسن گرامی طیبی

+ ضریب رشد استارتاپ‌های ایرانی، بالاترین در منطقه نزدیک به متوسط جهانی 

+ نگاه تان به آینده است یا اکنون؟ 

+ اینجا همه آدم‌ها این‌جوری نیستند* مهدی صنعت‌جو

+ بدرود سیارۀ زمین؟ لورین رابینسون

+ تهدیدات اینترنت اشیا 



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995