Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


بخشی از اقتصاد در آستانه ورشکستگی است

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[27 Aug 2015]   [ دکترمحسن رنانی]

اقتصاد ایران مدت‌هاست که منتظر به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای است. به این امید که با رفع تحریم‌ها، طلسم رکود بشکند و رونق از دست رفته نیز بازگردد. اما در کنار همه امیدواری‌هایی که به بهبود شرایط وجود دارد، نگرانی‌ها از روزهای بعد از تحریم هم کم نیست. به عبارت دیگر، بسیاری از اقتصاددان‌ها و فعالان اقتصادی معتقدند که با رفع تحریم‌ها آسمان اقتصاد ایران آبی نخواهد شد و حداکثر بخشی از مشکلات حل خواهد شد.

درواقع گرفتاری‌های اقتصاد آنچنان ریشه‌دار است که با رفع تحریم‌ها آب از آب تکان نخواهد خورد، مگر آن‌که عزمی جدی برای تغییر وجود داشته باشد. تغییراتی که اجرای آن از ید قدرت دولت به تنهایی خارج است و نیاز به عزمی ملی دارد. در چنین شرایطی بیم آن می‌رود در صورتی که پیش‌زمینه‌ها فراهم نیاید رفع تحریم‌ها تنها منجر به باز شدن مرزهای ایران به روی واردات شده و میخ آخر بر تابوت تولید ایرانی کوبیده شود. «محسن رنانی» استاد دانشگاه و عضو هیأت‌علمی دانشگاه اصفهان ازجمله همین اقتصاددانان نگران است که امید دارد قبل از رفع تحریم‌ها که به احتمال بسیار زیاد رخ خواهد داد، چاره‌ای برای نجات اقتصاد کشور اندیشیده شود چون در غیر این صورت فرصت دیگری برای جبران وجود نخواهد داشت.

او که در جمع دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با موضوع دوران «پساتحریم» سخن می‌گفت، تصریح کرد: در تمام ماه‌هایی که مذاکرات هسته‌ای وارد دور جدید خود شده و امیدها به حصول نتیجه افزایش یافته بیشتر توجه به این موضوع معطوف است که در صورت رفع تحریم‌ها چه اتفاقی بر سر اقتصاد ایران خواهد آمد. در صورتی که این موضوع کاملا فرعی و حاشیه‌ای به‌نظر می‌رسد. به عبارت دیگر، موضوع مهم‌تر این است که بعد از ورود به مرحله بعد از تحریم ما باید چه کارهایی انجام دهیم.

مذاکرات حتما به نتیجه خواهد رسید
رنانی افزود: مذاکرات هسته‌ای به باور من حتما به نتیجه خواهد رسید و تفاهم حاصل خواهد شد حتی اگر کنگره آمریکا ساز مخالف بزند و بر مخالفت‌های خود اصرار کند. این توافق قطعا برای اروپا مزیت‌های قابل توجهی به همراه خواهد داشت.

او تأکید کرد: ایران هم باید برحصول توافق اصرار کند. یعنی حتی اگر آمریکا امضای خود را از سند توافق حذف کند ایران ضروری است با حفظ چارچوب‌ها و ارزش‌های خود با اروپا و سازمان ملل به توافق برسد و به این واسطه آمریکا را به انزوا بکشاند. این استاد دانشگاه با اشاره به این‌که دیگر فرصتی برای آغاز از نقطه صفر نخواهیم داشت و در این خصوص ١٠‌سال زمان را از دست دادیم، افزود: بحران‌هایی در راه است که برای مواجهه با آنها باید با دوران مناقشه خداحافظی کنیم.

طولانی‌ترین رکود عمرمان را تجربه می‌کنیم
رنانی گفت: امروز ما در طولانی‌ترین دوران رکود اقتصادی خود به سر می‌بریم، بخش بزرگی از اقتصاد ایران در آستانه ورشکستگی قرار دارد، هزاران بنگاه یا تعطیل هستند یا برای اعلام ورشکستگی منتظر اعلام نتایج مذاکرات هسته‌ای مانده‌اند به این ترتیب اگر با غرب به توافق نرسیم این پیام را به فعالان نگران اقتصادی ارسال می‌کنیم که حرکت به سوی اعلام ورشکستگی و تعدیل نیرو را آغاز کنند.او درخصوص اشتباهات گذشته تأکید کرد: در گذشته دولت اشتباهاتی در سیاستگذاری‌ها انجام داد. خطای استراتژیک دولت یازدهم این بود که ساماندهی مناقشه هسته‌ای را به برگ برنده خود تبدیل کرد اما همین برگ برنده می‌تواند به برگ بازنده او هم بدل شود به‌هرحال باید پذیرفت که توافق هسته‌ای شرط لازم برای خروج اقتصاد از روزهای بحرانی است اما قطعا این موضوع شرط کافی برای دستیابی به موفقیت نخواهد بود.

حذف تحریم‌ها ٢٠‌درصد مشکلات را حل می‌کند
به گفته رنانی، در صورت توافق هسته‌ای و حذف تحریم‌ها حداکثر، ١٠ تا ٢٠‌درصد به عبور اقتصاد از دوران رکود کمک خواهد کرد به این ترتیب حل‌وفصل مابقی مشکلات بستگی به برنامه‌های ما برای دوران بعد از تحریم دارد.

او با تأکید بر ضرورت همکاری جمعی و عزم ملی برای کمک به دولت تصریح کرد: خوشبختانه داستان توافق لوزان به ماجرای جام‌جهانی تبدیل شد یعنی مردم به همان اندازه پیگیر این مذاکرات بودند و حساسیت آنها در این خصوص تشدید شد. واقعیت این است که همه زیرمجموعه‌های اقتصاد ازجمله بورس، تولید، شهرک‌های صنعتی و بازار ارز منتظر اعلام نتایج نهایی مذاکرات هسته‌ای هستند با توجه به این شرایط عدم امضای این تفاهم؛ پیامدهای جبران‌ناپذیری برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت البته این واقعیت را هم باید بپذیریم که با حصول به توافق هم تغییر چندانی در اقتصاد حاصل نخواهد شد.

گرفتار چرخه بسته شده‌ایم
او افزود: اقتصاد ما در چرخه اقتصادی بسته‌ای گرفتار شده و تلاش می‌کنیم این مسیر بسته را با پتک باز کنیم یعنی اولین قدم توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها است بعد از آن نوبت به رفع موانع می‌رسد. درهای اقتصاد ما به روی جهان بسته است حتی اگر تحریم‌ها هم برداشته شود دریچه‌ها برای ورود کالا باز می‌شود نه برای صادرات محصولات ایرانی.

توان تولید داریم مردم توان خرید ندارند
رنانی تصریح کرد: به صورت خلاصه این‌که به علت بهره‌وری پایین نیروی کار، فقدان مزیت رقابتی و به علت وجود بیماری هلندی، دریچه‌های صادرات در اقتصاد ایران بسته است این درحالی است که به علت فقر طبقه متوسط جامعه امکان تحریک تولید هم وجود ندارد و این بخش نمی‌تواند از سایه سنگین تحریم خارج شود. او با اشاره به این‌که در کوتاه‌مدت امیدی به باز شدن دریچه‌های صادرات نداریم افزود: کاهش تقاضا ناشی از افت قدرت خرید مردم به دلیل تشدید رکود اقتصادی است. من به دولت توصیه کرده بودم مهار تورم را دست‌کم مدتی به تأخیر بیندازد و در مدار ٣٠‌درصد به ثبات برساند تا رکود اقتصادی سنگین‌تر نشود.

امروز هم تورم ١٥‌درصد شده که باید همین میزان حفظ شود چون اثرات هرگونه شوک تورمی درحال حاضر به شدت مخرب خواهد بود. همین ضرورت هم امکان انتشار پول را منتفی می‌کند. راه دیگر هم اخذ مالیات است اما تا چه میزان می‌توان از این اقتصاد فروخفته مالیات گرفت، اگر بخواهیم از اقتصاد مالیات بگیریم باید به بنگاه‌ها کمک کنیم اما دست بانک‌ها برای تسهیلات جدید خالی است آنها هم یا باید مطالباتشان را پس بگیرند یا املاک و مستغلاتشان را بفروشند که البته در اقتصاد راکد این املاک هم خریدار ندارد. می‌بینید که گرفتار حلقه بسته‌ای شدیم و نمی‌دانیم این حلقه را باید از کجا بشکنیم.

دلارهای آزاد شده هم معجزه نمی‌کنند
رنانی امید گروهی به دلارهای آزاد شده را هم باطل دانست و افزود: اولا این دلارها به یک باره آزاد نخواهد شد. از سوی دیگر بخشی از این دلارها صرف دعاوی حقوقی خواهد شد که در این سال‌ها علیه ایران برگزار شده بدتر از همه این‌که دلارهای آزادشده در صورت ورود به ایران هم ایجاد تقاضا نخواهد کرد. به این ترتیب در خوشبینانه‌ترین حالت دلارهای آزادشده صرف تثبیت اقتصاد می‌شود نه تحریک بخش تقاضا.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: گروهی هم به افزایش درآمدهای نفتی امید بسته‌اند اما واقعیت این است که برای سال‌ها در حوزه نفت سرمایه‌گذاری جدیدی صورت نگرفته است. چاه‌های نفتی با مشکل افت فشار مواجه هستند چون گازی که قرار بود به این چاه‌ها تزریق شود به روستاها رفت و مصرف شد. پس نمی‌توانیم امیدی به افزایش صادرات داشته باشیم ضمن این‌که پیش‌بینی می‌شود با دسترسی به توافق، قیمت نفت کاهش یابد بنابراین اندک افزایش میزان صادرات با کاهش قیمت خنثی خواهد شد.

منتظر سرمایه‌گذارهای خارجی نباشید
او با اشاره به افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی در صورت رفع تحریم‌ها هم گفت: سرمایه‌گذار در بازارهایی با قوانین حقوقی شفاف فعال می‌شود. در اقتصادی که همه قوانین آن می‌تواند با یک تصمیم‌گیری تغییر یابد و او حتی مالکیت خود را هم از دست بدهد به این ترتیب به نظر نمی‌رسد که صاحبان سرمایه خارجی اموال خود را وارد خاک اصلی کنند در بهترین حالت هم آنها در خلیج‌فارس به چند برابر قیمت سرمایه‌گذاری خواهند کرد. رنانی گفت: خارجی‌ها آماده هجوم به بازار ایران برای وارد کردن محصول خود هستند نه برای مشارکت و سرمایه‌گذاری.

در چنین شرایطی می‌توان تنها به سرمایه ایرانی‌های خارج از کشور امیدوار بود. آمار غیررسمی می‌گوید که این گروه از ایرانی‌ها ٤‌هزار‌ میلیارد دلار دارایی در اختیار دارند اگر ما بتوانیم ٤٠‌درصد از این رقم را هم به ایران بیاوریم موفقیت بزرگی است اما چنین اتفاقی نیاز به بازنگری‌های اساسی در سیاست‌گذاری‌ها دارد. او درخصوص نگرانی‌های خود از روزهای پسا تحریم تصریح کرد: مهم‌ترین نگرانی آشفتگی بی‌نظیر در واردات است. تجربه نشان می‌دهد هر زمان درآمدهای نفتی ایران افزایش یافته واردات به‌شدت آشفته شده است.

از سوی دیگر، نگرانم که دولت بسته ارزی برای دوران بعد از تحریم در نظر نگرفته باشد و دلارهای نفتی دوباره بین هزاران پروژه ناتمام تقسیم شود و دست آخر هم نتیجه این سرمایه‌گذاری رشد تورم باشد نه به آخر رسیدن پروژه‌ها. نگرانم اسکله‌های غیرمجاز فعال شوند و تقاضای جدید را وارد بازار ارز کنند و شوک قیمتی جدیدی در این بازار به راه بیندازند و تولید را هم گرفتار شوک هزینه‌ای کنند.

خطر اسکله‌های غیرمجاز جدی است
رنانی تصریح کرد: بهترین راه برای زمین زدن دولت میدان دادن به واردات آشفته است. کافی است اسکله‌های غیرمجاز فعال و تقویت شوند این‌جاست که انبوه واردات، تولید را سرکوب خواهد کرد و تولید ایران نیمه جان باقی مانده را هم از دست خواهد داد.


مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۸ مارس ۲۰۲۴

اقتصاد فراصنعتی

+ اقتصاد از چشم‌اندازی زنانه مریم یوسفیان

+ انسان شناسی اقتصادی پیر بوردیو سعدیه صالحی

+ چطور می‌توانیم در زمان رکود اقتصادی بازهم موفق ظاهر شویم؟ حمیدرضا تائبی

+ خلاصه کتاب چالشهای مدیریت در قرن ۲۱،پیتر دراکر سید محمد افقهی

+ چرا زنان مدیران بهتری هستند داریوش نوروزی

+ اقتصاد خرد جوزف استیگلیتز

+ پروفسور مارگلین کسی است که تمامی مدارج اقتصاد نئوکلاسیک را تا انتها طی کرده است استفان مارگلین

+ نگاهی متفاوت در علت یابی کاستی های نظام آموزشی 

+ اقتصاد نفتی کارآفرینی و تولید علم را فلج کرده است 

+ چرا با وجود سخنرانی خوب از نتیجه جلسه راضی نیستید؟ 

+ چگونه مدیران را مدیریت کنیم مترجم: رویا مرسلی

+ ركود از جنگ و امريكا هم خطرناك‌تر است محسن رنانی

+ اقتصاد دانایی محسن عارف

+ نوآوری استراتژيک در چهار مرحله. نادیا شادوش

+ آينده نگري ، تحقیق و توسعه و نوآوری ، جهاني انديشيدن 

+ اقتصاد سیاسی، نفت و بحران اقتصادی ایران / گفت‌وگو با محسن رنانی دکترمحسن رنانی

+ یک دیدگاه فرآیندی از مدیریت دانش مترجم: مصطفی پارسانیا

+ راهنمایان گردشگری،‌ کاشفان سرمایه‌های نمادین دکترمحسن رنانی

+ تحلیل اقتصادی آزادی دکترمحسن رنانی

+ عصر مدیران. 

+ ايران پسا تحریم و بحران در شرکت‌های نفت بين‌المللی  سید کامران باقری

+ با حضور زنان در جامعه به توسعه می‌رسیم دکترمحسن رنانی

+ واكاوي نفت: رنـج اقتصـاد ايـران از سـه تـهديد در گفتگو با ناصر فکوهی دکتر ناصر فکوهی

+ طرحی برای آینده‌نگری اقتصاد ایران علیرضا صابونی‌ها

+ درک دموکراسی 

+ جدل رنانی و مصباحی‌مقدم بر سر توسعه 

+ افق‌های کوتاه مقیاس‌های کوچک فرشاد مومنی

+ صنعت‌داری یا صنعتی‌شدن؟ عباس شاکری

+ روند های جدید پویا در کارآفرینی 

+ خلاقیت راهکاری جهت توسعه گردشگری 

+ فرصت‌های از دست رفته بایزید مردوخی

+ راهکارهای تحقیق اقتصاد بدون نفت دکتر بایزید مردوخی

+ بیم و امیدهای نفتی سعیده شفیعی

+ روندها، فرصت‌ها و تهدیدها حسین تسلیمی

+ شجاعانه اما پر اشتباه دیدره مک کلاسکی/ استاد دانشگاه اقتصاد در شکاگو

+ توسعه انساني يعني توانمند سازي سیدمحمدسعید نوری‌نائینی

+ سودای تغییر بدون تغییر ، اساسی ترین مشکل بنگاههای خصوصی مهندس صلاح الدین همایون

+ دنیای نو اقتصاد نو 

+ مدیریت دانش در سازمان 

+ چطور سازمان ها یمان را برآینده متمرکز کنیم ؟  یان ویلسن / برگردان : مهندس حمید رضا عرفانیان

+ این رکود پایان ناپذیر…! 

+ ﺟﻬﺎﻧﻲﺷﺪﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺭﻭﺯﺑﻪ ﺣﺒﻴﺒﻲ

+ در آستانه دوره پایان نفت هستیم دکترمحسن رنانی

+ آنچه پیتر دراکر درباره‌ سال 2020 می‌دانست 

+ اصول مدیریت دولتی 

+ سال٩٤، پایان حضور دولت در عرصه توسعه دکترمحسن رنانی

+ بخشی از اقتصاد در آستانه ورشکستگی است دکترمحسن رنانی

+ ما نیازمند انقلابی پایدار هستیم 

+ چالشهای فراروی مدیریت منابع انسانی مهدی صانعی

+ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻮﻳﻦ ﻛِﻠﻲ

+ ریشه نابرابری در کجاست؟ پل کروگمن

+ کروگمن، استگلیتز و توماس پیکتی جزء پرنفوذترین اقتصاددانان اکونومیست

+ تحصیل دانایی و مدیریت دانایی جان وَن بِویرن

+ تاثير اجزاء اقتصاد دانش محور بر بهره وري نيروي كار رضا خواجه نائيني

+ جهانی سازی یعنی ادغام اقتصادهای ملی/من منتقد سرسخت‌ راهبردهای‌ اصلاحی‌ مثل‌ «شوک درمانی» هستم/واکنش شدید علیه جهانی‌سازی‌، به علت افزایش نابرابری  استیگلیتز

+ پیش نیازهای اقتصاد دانایی محور زهرا شمسی

+ چرا در صنایع علم محور، قدرت رقابت جهانی نداشته ایم؟ علی بابایی

+ علم اقتصاد در ایران تبدیل به ایدئولوژی شده است 

+ اﺗﻢ, ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ, ﻧِﺖ، آﻳﻨﺪهي ﻣﺎﺳﺖ ﻛﻮﻳﻦ ﻛِﻠﻲ

+ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻮﻳﻦ ﻛِﻠﻲ

+ خدایان مدیریت چارلز هندی

+ اخلاق در رفتار سازمانی مهندس صلاح الدین همایون

+ مدیریت از زبان بزرگمهر بابک بهی

+ اقتصاد دانان فردا_2 

+ اقتصاددانان فردا 

+ رشد اقتصادی بدون سیاستگذاری هوشمندانه امکان پذیر نیست رعیا

+ خرما و کشمش جایگزین واردات شکر مهدی ازرقی

+ ايجاد يك جامعه يادگيرنده پروفسور جوزف استيگليتز

+ رشد اقتصادی در جهان کندتر می شود/ آیا بشر در آینده ثروتمندتر می شود؟ ندای ایرانیان

+ چرا هنوز به مدیران نیاز داریم؟ مترجم: فريبا وليزاده

+ سودهای بانکی مردم را خانه نشین کرد. ثروت های دروغین در اقتصاد پول مبنا دکتروحید شقاقی شهری

+ اقتصاد دیجیتالی  علیرضا ابراهیمی

+ رقابت جهاني در قرن 21 مصطفی مؤمنی

+ ساختارهای جدید سازمانی 

+ داﻧﺶ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ Decision  آرش ﻣﻮﻣﻨﻲ

+ مدیر قرن بیست و یکم  ترجمه و اقتباس: تورج مجیبی و محسن محمدیان ساروی

+ چالش‌های سودآوری و رشد در سازمان‌های قائم به ذات فرنود حسنی

+ سازمان تندآموز  

+ روند آینده رقابت و تقسیم بازار در نظام بانکی ایران  فرنود حسني

+ سازمانهای یادگیرنده  

+ فرهنگ سازمانی سید محمدعلی رجبی

+ سیاست‌گذاری مناسب در خصوص رسیدن به اقتصاد دانش­محور هومن ابوترابی

+ جایگاه ایران در اقتصاد دانش‌محور هومن ابوترابی

+ نبرد با ادم اسمیت (و کارل مارکس) Daniel Jafari

+ بی عدالتی درمیان ثروتمندان زیاد شده / از ثروتمندان مالیات بیشتری بگیرید حتی اگر فقیر شوند 

+ کتاب “سرمایه در قرن ۲۱″ ”توماس پیکتی”  مدرسه اقتصاد

+ مدیریت و سازمان در قرن بیست و یکم  ’امیر یوسفی

+ مدیریت بحران، بحران مدیریت  امیررضا پوررضایی

+ هند و پاکستان در بازار لوازم‌التحریر ایران  

+ نگرشی جدید نسبت به روش های توسعه مدیریت  Gaurav Moda, Anshu Nahar, Jai Sinha

+ بهره گیری از ارتباطات داخلی برای پشبرد استراتژی بقای سازمان عادل میرشاهی

+ چين کپی‌کار را فراموش کنيد!  سيد کامران باقری

+ کارآفرینی و خلق ثروت بدون سرمایه مالی  

+ قابلیت‌های تصمیم‌‌گیری پايدار را به سازمان خود بیاورید  

+ مثبت اندیشی عاملی برای افزایش بهره‌وری در محیط کار  مترجم: نفیسه هاشم خانی

+ چرا مدیران منابع انسانی شانس کمتری برای مدیر عامل شدن دارند؟  مترجم: مریم رضایی

+ بشنويد که افراد دقيقا چه مي‌گويند؟! سيد محمد اعظمی نژاد

+ درگیری شدید سیاسی بین سنت گرایان و تجددگرایان حوزه اقتصاد ایران 

+ چالشهای یک مدیر درایران کنونی صلاح الدین همایون

+ مهارت‌های مدیریتی Eric McNulty



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995