زن ایده آل عصر جهانی شدن چه ویژگی هایی دارد؟

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Twitter

Google

Yahoo

Delicious

بالاترین

دنباله

[15 Jan 2009]   [ ]

“خود را در یک سرزمین یگانه و در میان زنان و مردانی بیگانه می یابم . سرتاسر زمین سرزمین مادری من است و خانواده بشری قبیله من. این زمین کوچک است و با بلاهت خویش به قلمروهای گوناگون شقه شده.” (خلیل جبران ۲۰۰۱:۸۱ )
جبران خلیل جبران در دو خط برداشت عمیق خود را از یک جامعه جهانی واحد ابراز میدارد. جهانی که ساکنان آن بیش از هر زمان دیگری به یکدیگر وابسته شده اند؛ دغدغه هایشان همگون تر وسرنوشتشان پیوند بیشتری بهم خورده است. اصطلاح جهانی شدن واژه ای است برای واقعیت بخشیدن رویایی مسیحی برای پیروی بشریت از یک قانون یگانه جهانی )جاگر۲۰۰۱ ). در این اجتماع جدید بشریت شهروندی است که نگران سرنوشت جامعه خود و سایر زنان و مردان جامعه است. زنان به عنوان نیمی از ساکنین این جامعه بیش از گذشته به آینده خود می اندیشند تا بتوانند جلو اشتباهات تاریخی گذشته را بگیرند و با استفاده از فرصتهای نوین و بی سابقه عصر جهانی شدن در جهت اثبات توانایی های خود بکوشند. به همین دلیل است که بخش بسیار عظیمی از مطالعات در حوزه جهانی شدن به موضوع زن اختصاص یافته است.
اما آیا زنی که در عصر جهانی شدن بازنمایی می شود ، زنی تمام عیار است که تمامی توانایی های آشکار و پنهان زن را در خود جمع کرده و آیا این زن می تواند الگویی مناسب برای چند میلیارد زن روی کره زمین باشد؟ این مقاله در پی آن است تا با ارایه تصویری از “زن ایده آل” از نگاه منتقدین جریان جهانی فمینیستی و موافقان آن و با یاری جستن ازنظریات و تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته به پرسشهای فوق پاسخ دهد؛ و با مورد توجه قرار دادن نقشی که رسانه های جمعی (بعنوان شاهراه ارتباطی میان اعضای جامعه جهانی) در ارایه تصویری از ظاهر زن ایده آل جهانی به عهده دارند خطرات یا فرصتهایی که پیش روی زنان است را مورد بررسی قرار دهد و در نهایت، به این بپردازد که آیا در عصر جهانی شدن جایی هست که هر زن بتواند در آن صدایی جهانی برای خود داشته باشد . اما نخست می بایست به تصویری روشن از زن ایده آل دست یابیم.
● زن ایده آل عصر جهانی شدن چه ویژگیهایی دارد؟
اندرسون راجکومار (۲۰۰۴) معتقد است یک زن با ویژگیهای بدنی خود متمایز میشود. برای تعریف زن ایده آل به آگاهی از مفهوم زیبایی در دیدگاه فمینیستی جهانی نیاز داریم. راجکومار زیبایی را با این عناوین بصورت استاندارد در نظر میگیرد: باریک ، قدبلند ،در بیشتر موارد بور، با چشمانی رنگی که لباسی تنگ نیز در بر دارد. وی با تاکید برجذابیت اندام لاغریا باصطلاح قلمی در جامعه خود ( جامعه هند) معتقد است زیبایی نه تنها نمیتواند معنای مقدس خود را احیا کند بلکه با گسترش روزافزون صنعت لوازم آرایش به ابتذال نیز کشیده میشود.
کریستن هریسون (۲۰۰۳) با تحلیل محتوای برنامه تلویزیون و مجلات به این نتیجه میرسد که یک شکل استانداردی ازبدن زن در این رسانه ها به تصویر کشیده میشود. زن در این برنامه ها بدنی لا غر و اندامی با سایزهای مشخص دارد . در این مطالعات بیش از ۷۰% شخصیت های زن لاغراندام بودند در حالی که تنها ۱۷% مردان لاغر بودند. تحقیقات دیگری از فوتس و برگراف (۱۹۹۹, ۲۰۰۰) تمایل روز افزون زنان بیننده را به داشتن هیکلی لاغر پیش بینی میکند . تحقیقات بسیاری با بررسی تصویر رسانه ای ایده آل لاغر، پیوند نزدیکی میان هیکل این زنان و شخصیت مثبت آنان برقرار میسازند ؛ حتی حرکات ظریف زنان لاغر اندام بیش از سایر زنان مورد توجه قرار می گیرد . زنان سفید پوست بیش از زنان سیاهپوست در ایجاد جذابیت موثرند و حتی استفاده از لهجه امریکایی از مقبولیت عامتری در مقابل بریتانیایی زبانها برخوردار است .
حال با توجه به نظریات بیان شده در قسمت بالا ، پاسخ سوال اصلی مقاله را که در مقدمه بیان شد مورد بررسی قرار میدهیم. همانطور که در مقدمه اشاره شد جهانی شدن فرصتهای جدید و تا حد زیادی برابر در اختیار زنان قرار میدهد، اما به گفته هریسون نابرابری های جنسی از منشاهای گوناگونی سرچشمه میگیرند. تعیین کردن اینکه کدام اشکال نابرابری با تاثیرات جهانی شدن در حال حذف شدن هستند و کدام در حال تشدید شدن ، محل مناقشه است. یکی از اساسی ترین اهداف تحرکات گسترده فمینیسم جهانی در جهت حذف نابرابریها که مهمترین آنها تلاش برای به اجرا درآوردن کنواسیون رفع تبعیض از زنان بود در سال ۱۹۷۹ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسید ویا اعلامیه دولتی پکن که درجهت ایجاد فرصتهای برابرو مشارکت توده ها و گروههای مختلف زنان تصویب شد . اما رسانه های جمعی به عنوان شاهراه ارتباطی میان اعضای جامعه جهانی تا چه میزان بازنمایی وسیعی از این توده ها را بعهده دارند و آیا توانسته اند اهداف فعالان زن را محقق سازند؟
فعالان فمینیست و مخالفان ، ایده آل گرایی در تصویر جهانی زن را چگونه ارزیابی میکنند؟
” سنت و مدرنیته در برخورد با زنان بر خلاف تفاوتهای ظاهری مشابه عمل کرده اند. هر دو بر حقیقت زنانگی چشم فرو بسته و با تکیه بر موهومات ذهنی ره افسانه پیش گرفته اند. واپس گرایی و نو گرایی در یک نقطه یکدیگر را قطع میکنند: نادیده انگاری واقعیت زن و حقیقت زنانگی.” (هاجری ،۱۳۸۲:۱۳ ) شاید این عبارت بهترین تعبیر از ایدئولوژی فمینیستهای مخالف ایده آل گرایی به بازنمایی زیبایی ظاهری و بدن زن باشد. فعالان زن در عرصه جهانی ارایه تصویر یکدست از زن را نادیده انگاشتن ملیونها زن دیگری میدانند که تصویر آنها از برنامه های رسانه ای پر مخاطب براحتی حذف میشود. همچنین معتقدند که تصویر زن ایده آل تنها در ارایه مشخصات ظاهری زن خلاصه نمی شود بلکه در به تصویر کشیدن رفتار و اخلاق خاصی نیز بسیار موفق عمل کرده است. به عبارت دیگر رسانه ها از میان میلیون ها ظاهر و شخصیت زن تنها دست به گزینش تعداد معدودی زده و بر آن برچسب زن تمام عیار می زنند .
برخی فمینیستهای تند رو مهمترین عامل حذف زنان از بازنمایی را در سلطه نظام مردسالار حاکم بر رسانه های غربی جستجو میکنند.جاییکه سرمایه داران جهان غرب در آن می کوشند با استفاده از برنامه ها و تبلیغات وسیع در رسانه های جهانی مانند ماهواره ها و اینترنت با تولید ظاهر یگانه از زن ایده آل صنایع و تولیدات عظیم خود را به فروش برسانند. این دسته از نظریه پردازان اغلب همان هایی هستند که جهانی شدن را جهانی سازی سرمایه داران استعمار گر میدانند؛ و در عین داشتن دیدی منفی به ادامه روند جهانی شدن به مبارزه خود ادامه می دهند. تا جاییکه بسیاری از این فعالین دست به راه اندازی کانال های تلویزیونی یا سایتهایی زده اند که به تأکید بر ویژگیهای زنهای متوسط و پرهیز از ایده آل گرایی پارادایم های اصلی احداث این رسانه ها را تشکیل میدهد . این دسته از نظریه پردازان معتقدند زنان‌ با استفاده‌ از‌ آگاهی‌ مشترک‌ که‌ به‌ واسطه‌ تصویر شکل‌ گرفته‌ از رسانه‌ها و نظام‌های‌ اطلاع‌رسانی‌ محقق‌ شده‌است‌ دارای‌ ایده‌های‌ مشترک‌، الگوهای‌ رفتاری‌ و عمل‌ مشترک‌، شیوه‌های‌ واحد گرایش‌ به‌ پوشش‌، تغذیه‌، باروری‌ و سوادآموزی‌ و… خواهند شد. ( صونا محسنی ۱۳۸۳ )
نظریه برجسته سازی میتواند بنیان نظری محکمی برای اثبات این ادعا باشد. اینکه رسانه ها از میان هزاران مدل بیرونی دست به ساخت مدل خاصی میزنند و آنرا بعنوان مدل ایده آل جهانی در رسانه های مختلف انتشار می دهند جهت گیری معنادار رسانه ها را توجیه میکند.
مدپرستی و ستاره پرستی از بارزترین اشکال پیروی از ایده آلهاست. تقلید ظاهر ، پوشش و حرکات ستاره های دنیای موسیقی و سینما در سراسر دنیا میان زنان رواج بیشتری یافته است . برگزاری مراسم و مجالس انتخاب زن جهانی نیز بعنوان بخشی از نقشه امپریالیسم جهانی برای ساخت ایده آل هاست که هم اهداف فرهنگی و هم اهداف اقتصادی آنها را تامین می کند .
اما در مقابل بسیاری از پیروان روند جهانی شدن و نقادان فمینیست با تکیه بر فرصتهای جدیدی که جهانی شدن در اختیار زنان قرار میدهد ، بویژه با تاکید بر فرصتهای جدید اقتصادی مفهوم ایده آلیزه کردن تصویر زن را رد می کنند و بر این باورند که رسانه های قدرتمند جهانی امکان به نمایش درآمدن زنان مختلف را فراهم می آورند. این دسته از مخالفان نه تنها جهانی شدن را فشاری بر روی زنان نمی بینند بلکه با گواه گرفتن تنوع بی سابقه در برنامه های تلویزیونی بر این باورند که روند جهانی شدن با تمرکز بیشتر برروی مسایل زنان در کاستن رنج های گذشته آنان بسیار موفق عمل کرده است .”از آنجا که ما یک جهانی شدن واحد نداریم بلکه مفاهیم و فرآیندهای فراملی در فرهنگ ملی بازسازی می شود؛ استفاده از مفهوم یکسان سازی کار خطرناکی است .”( عاملی ، ۲۰۰۵) توجه بیش از پیش به موضوعات زنان نوید بخش شکل گیری گفتمان جدیدی در این حوزه و به چالش کشیدن چنین مباحثی است. موتورهای جستجوی تخصصی زنان دراینترنت با موضوعاتی چون فمینیسم سیاسی، حقوق زنان، جهانی شدن و تاریخ فمینیسم ، دیدگاهها و نظرات مخالف با فمینیسم ، نظریه ها و نقدهای فمینیسم و … گواه این ادعاست.
● تصویر ایده آل زن در ایران چگونه درک میشود؟
در ایران نیز با وجود رشد آگاهی و فمینیسم جهانی ، تصویر ایده آل زن به عنوان الگوی جهانی مورد پذیرش زنان قرار گرفته ؛” شواهد زیادی وجود دارد که بیان گر این مدعاست که زنان تحصیل کرده و با سواد در ایران امروز، در حال تبدیل شدن به بخشی از اجتماع فمنیستی در جهان هستند.” (فتحی ۳۱ :۲۰۰۵) این در حالی است که با توجه به زمینه فرهنگ ایرانی واستقرار قوانین مذهبی و دولتی ، تصویر زن ایده آل به خوبی باز تولید می شود . نکته مهم در این مطلب نهفته است که در عصر حاضر یعنی دوره جهانی شدن این تصویر به راحتی و از طریق رسانه های جمعی بویژه اینترنت و ماهواره قابل حصول است . گرچه در عصر مدرنیته امکان دسترسی به این تصویر کمتر و محدود تر صورت میگرفت، در جامعه جهانی این تصویر را بدون موانع دریافت میکنیم . طی یک نظر سنجی آنلاین که انجام دادم ، ضمن صحبت با ۶ دختر جوان ایرانی پی بردم آنها همان شاخصهایی را تایید می کنند که زن ایده آل عصر جهانی شدن که ویژگیهای آن در بالا عنوان شد داراست. تحقیق پیمایشی دیگری نیز که میان ۱۰۰نفر از مخاطبان زن شبکه pmc با عنوان “بازنمایی زن ایرانی در شبکه pmc” انجام دادم ، این نکته تایید شد که گرچه زنان ایرانی داخل کشور تصویر بازنمایی شده زن حاضر در این شوها را بعنوان زن متوسط ایرانی نمی پذیرند ، اما براحتی با این شخصیت ارتباط برقرار می سازند. بویژه زنان سنین ۲۰ تا ۳۰ سال انگیزه وتوانایی بیشتری در باز تولید این شخصیت ها دارند . ولی درعین حال ۸۷ در صد پاسخ گویان معتقد بودند زنان این شوها الگوی مناسبی برای زنان ایرانی داخل کشور نیستند. همین جا میتوانیم نتیجه گیری کنیم که زنان ایرانی رسانه های غربی گرچه منطبق با تصور زن متوسط ایرانی نیستند اما بعنوان عامل جذابیت این شوها مورد تایید قرار میگیرند.
در اینجا به بررسی این نکته خواهم پرداخت که آیا این تصویر رسانه ای ایده آل میتواند در باورداشت و تعریف زن از هویت خود اثر داشته باشد یا خیر . همانطور که راجکومار نیز یاد آور می شود در جامعه جهانی از زن خواسته میشود زیبایی خود را با زیبایی دیگران مقایسه کند. طبق یک مثل انگلیسی ” آینه ، آینه روی دیوار است؛ چه کسی زیباتر از همه اینهاست؟” وی نیز معتقد است که زن با ویژگی های بدنی خود شناخته میشود و روند جهانی شدن و فشار آن از طریق رسانه ها هیکل ایده ال زن را هویت میبخشد . بویژه اگر دختران پس از گذشتن از سنین نوجوانی خود را دور از زیبایی ایده آل دریابند ، دچار ناراحتیها و افسردگی میشوند . بنا به گفته وی تلاش برای رسیدن به رویای تصویر ایده آل در میان دختران زیر ۲۰ سال بسیار شایع شده است در ایالت متحده اروپا هر ساله بیش از ۵۰۰ دختر زیر سن قانونی بر روی صحنه نمایش رسانه ها حاضر میشوند و حتی در برخی ایالات مبلغ های هنگفتی که بیش از یک ملیون دلار است بعنوان جایزه به آنها داده میشود.
هریسون در مقاله خود از تحقیقات استایس یاد میکند. استایس ، (۱۹۹۴) دریافت که ارایه تصاویر از مدلهای لاغر حس منفی و نارضایتی از هیکل را حتی میان زنان تحصیل کرده ای که کمی اضافه وزن دارند، بالا می برد . لاغری نه تنها از طریق ترسیم زن به عنوان موجودی جذاب و با فضیلت ، بلکه از طریق توصیف چاقی منزجر کننده و مورد استهزا ، شکل خاصی از بدن زن را مورد تایید قرار میدهد .
تحقیقات دیگری از کنریک و کوتیرک ، ۱۹۸۰ بیانگر این است که پس از پخش یک برنامه تلویزیونی به ویژه پخش یک فیلم زنان لاغرتر احساس بهتری نسبت به خود در مقایسه با زنان سنگین تر داشته اند . تنها زنان نیستند که به تصویر جذاب زن پاسخ میدهند ، آنها همچنین دریافتند که به نمایش گذاشتن تصاویر زنان بازیگر جذاب، مردان را بیش از تصاویر زنان متوسط به خود جذب میکند . حتی اندازه اندام های مختلف زن ایده آل در تحقیقات فمینیستها مثلا میانگین اندازه های استاندارد سینه ، کمر وپایین تنه و فاصله آنها از هم به خوبی محاسبه شده است.
● جهانی شدن چه فرصتهایی برای زنان فراهم می آورد؟
حال می توانیم با ارایه این بخش نظری و با تاکید بر فرصتهای عملی عصر جهانی شدن ، راه سومی بیابیم . راهی که تا حدی با نظریه پردازان آینده نگر معاصر هم مسیر باشد . به عبارت دیگر با در نظر گرفتن توسعه انفجار آمیز ابزارهای ارتباطی و در محور آن فضای مجازی بعنوان ظرفیت جدید دنیای معاصر ، آیا تصویر رسانه ای زن ایده آل می تواند به حیات خود ادامه دهد. و یا تغییر می کند و به تصاویر متکثری شکسته می شود. در واقع چه نظری می توان ارایه داد که مسیر آنچه در حال رخ دادن است را با در نظرگرفتن وضعیت کنونی زنان برای ما روشن سازد ؟ در اینجا می بایست بر روی ویژگی های اصلی جهانی شدن تمرکز کنیم. شیوه برقراری ارتباط میان فردی در عصر ما بکلی دگرگون گشته است. جامعه جهانی به هر یک از اعضای خود این امکان را می دهد که بدون در نظر گرفتن مفهوم مکان در جغرافیا با سایر اعضای جامعه در تعامل باشند . زنان نیز نیمی از اعضای این جامعه هستند که فرصتهای برابری برای استفاده از این فضا دارند . شاید امروزه دیگر نتوان از رسانه های قدرتمندی صحبت کرد که مخاطبان خود را جادو می کردند و توان اندیشه را از آنها می گرفتند. چراکه در جهان امروز هر فردی خود تصمیم می گیرد که وارد تعاملات ارتباطی با دیگران شود و یا نشود و درضمن هر فردی می تواند گوشی برای شنیدن به سخنان خود بیابد. استفاده از قابلیتهای فضای مجازی برای گسترش تعاملات و در نتیجه آگاهی و پرهیز از ایده آل گرایی یکی ازین فرصتهاست.
● نتیجه گیری :
هر یک از ما نقشی در ذهن خود از زن ایده آل جهانی داریم. شاید این تصاویر ذهنی با یکدیگر تفاوتهای بسیاری داشته باشد ، اما بیشک به اشتراکاتی نیز دست می یابیم که نام بردن این ویژگیها میتواند مارا در ساخت تصویری جامع از زن در عصر جهانی شدن هدایت کند . این تصویر چنانچه در متن مقاله نیز بدان اشاره شد، با مختصاتی ظاهری مانند داشتن اندامی لاغر ، قدی بلند،آرایش کرده ، پوشیده در لباسی تنگ همراه با حرکات ظریف و موزون متمایز میشود. چنین زنی به اعتقاد برخی فمینیستها از نظر خلقیات نیز متمایز است . زنی مهربان که در عین رقت قلب میکوشد از حقوق خود دفاع کند و از فرصتهای جدید بهره جوید . برخی از فمینیستهای رادیکال نیز در این مورد نظری دیگر دارند ؛ آنها با استناد به شوهای تلویزیونی وتبلیغات بازرگانی تصویر ایده آل زن را تصویری کلیشه ای می دانند که تنها اندام خود را برای ایجاد جذابیت دردست دارد، و نظام مردسالار حاکم بر رسانه هارا محکوم میکنند .
اما در اینکه این تصویر ایده آل تا چه حد در جامعه جهانی مورد پذیرش قرار گرفته تحقیقات بسیاری صورت گرفته که به برخی از آنها در متن مقاله اشاره شده است. بیشتر تحقیقات در مقاله بیانگر این مطلبند که زنان در سرتاسر دنیا تلاش میکنند خود را به تصویر زن ایده آل نزدیک کنند. زنانی که اندامشان با استانداردهای جهانی همخوانی ندارد پس از تماشای یک فیلم غربی یا برنامه تلویزیونی احساس خوبی نسبت به خود ندارند. در یک تحقیق پیمایشی که با پخش پرسشنامه میان ۱۰۰ نفر از بینندگان زن شبکه پی ام سی انجام دادم ، نتایج همبستگی مثبتی میان بهره جویی بیشتر از مد جهانی و جذابتر شدن زنان ایرانی حاضر در شوها را نشان میداددرحالیکه بیش از ۸۰ در صد پاسخگویان زن ایرانی شوها را الگوی مناسبی برای زنان داخل کشور نمی دانستند . این یافته ها بیانگر این است که گرچه فرهنگ حاکم بر جامعه ایران با ایدئولوژی مسلط مذهبی پیوند محکمی دارد ، اما تصویر زن ایرانی که با استانداردهای غربی شناخته می شود توانسته است مورد پذیرش زن ایرانی قرار گیرد تا آنجا که زن ایرانی موافق این گویه است که هرچه رفتار وظاهر زنان ایرانی به رفتار و ظاهر زنان شوهای غربی نزدیک تر شود ، جذابتر خواهد شد .
با ارایه این راه میتوانیم بحث را اینگونه جمع بندی کنیم که در واقع تمام این بدبینی ها یک روی سکه را به ما نشان میدهند . روی دیگر سکه در قابلیتهای وسیع جهان جدید نهفته است یعنی اشاره به همان عبارتی که در ابتدای مقاله نیز بدان اشاره شد. همان قابلیتی که موجب می شود ساکنین جامعه جهانی خود را در یک فضای واحد جهانی درک کنند. فضایی که در آن میلیونها انسان از “صدا” برخوردارند . فضایی چنان متکثر که هر زنی از هر مکان جغرافیایی میتواند خودش باشد و با زنهای دیگری از جنس خود ارتباط بر قرار کند. استفاده از تصویر انسانهای مختلف از مناطق جغرافیایی ، نژادها و سنین مختلف مثال جالبی در اثبات این ادعاست. سخن اصلی من این است که گرچه نمی توانیم ایده آل گرایی جهانی را نادید بگیریم اما بالا رفتن آگاهی زنان با بهره گیری از فرصتهای جدید ، امکان داشتن صدا در فضایی جهانی و مهمتر از آن تکثر در محتوا و شکل رسانه ای آشکارا در مقابل بازنمایی تصویر یگانه زن قرار می گیرد. در پایان ، اینکه زنان چقدر و چگونه از این فرصتها استفاده میکنند یا اجازه استفاده داده به آنها داده میشود به بررسیهای عمیق تری نیاز دارد.

--------------

اصطلاحات
۱- Jaggar, Alison M
۲- Idealwoman
۳- Rajkumar E Anderson
۴- Kristen Harrison
۵- Fouts and Burggraf
۶- miss world
۷- http://www.women.com
۸- شبکه شوی ایرانی خارج از کشور
۹- “ mirror , mirror on the wall . who is the fairest of them all? “
۱۰- Stice
۱۱- Kenrick
۱۲- Kenrick and Gutierres
کتابنامه
۱_جهانگیر ع ، ۱۳۸۲ ، فمینیسم در اینترنت ، خردنامه ، ۱۶ ، ص ص۱۲.۱۴
۲_ خلیل جبران ،ج (۱۳۸۱) جاودانه ها، ترجمه مسیحا برزگر، تهران ، انتشارات کتاب خورشید
۳_ فتحی , ا .۱۳۸۴ جهانی شدن و فمینیسم در ایران .نشریه نامه ص ۳۱
۴_ محسنی صونا ،۱۳۸۳ ، زنان و ظلم مضاعف در روند جهانی سازی، نشریه رستا، ویژه نامه ،ص ص۱۶-۱۹
۵_ هاجری , ع. ۱۳۸۲ . فمینیسم جهانی چالش های پیش رو .تهران. مؤسسه بوستان کتاب قم.
۶_ HARISSON, K. ( March_۲۰۰۳ ) . Television viewers’ ideal body proportions: The case of the curvaceously thin woman, Mass Media and the Thin Ideal . pp ۲۴-۳۶
۷_ Jaggar, Alison M۲۰۰۱) . Is globalization good for women? , comparative literature ,۳۴
۸_ RAJKUMAR.E , A (۲۰۰۴) . Women “missing” the world : Globalization through a gender lens, ۴, pp۵۱

---

مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:

منبع:

نسخه‌ی چاپی ارسال اين مطلب به دوستان

---

[نظر دهید]    [تعداد نظرهای ثبت شده در پیوند با این مطلب: 0] 

.

---