به عصر اطلاعات خوش آمدید
اگر عضو یکی از شبکههای زیر هستید میتوانید این مطلب را به شبکهی خود ارسال کنید:
شما حروف ICT را درهمه جا میبینید، بالاخص در آموزش و پرورش. اما معنی آن چیست ؟ ICT یک سرواژه است که بجای لغات Information Communications Technology قرار میگیرد.
بهرحال، به غیراز توضیح دادن یک سرواژه ، آیا تعریف پذیرفته شده جهانی از ICT وجود ندارد؟ چرا ؟ زیرا مفاهیم، روشها و درخواست های گنجانده شده در ICT دایماً درحال متکامل شدن هستند . آنها خیلی سریع اتفاق میافتند.
بیایید بر سه کلمه ماورای ICT تمرکز کنیم :
- اطلاعات
- ارتباطات
- تکنولوژی
یک راه خوب برای فکر کردن درباره ICT درنظرگیری همه استفادههای تکنولوژی دیجیتال است که تابحال برای کمک به افراد، تجارتها و سازمانها در استفاده از اطلاعات موجود میباشد.
ICT هر محصولی را دربرمیگیرد که به صورت دیجیتال الکترونیکی اطلاعات را ذخیره ، بازیابی، دستکاری کرده، انتقال داده یا دریافت می کند. برای مثال، کامپیوترهای شخصی، تلویزیون دیجیتال، پست الکترونیکی، روباتها.
بنابراین ICT با ذخیره ، بازیابی، دستکاری ، انتقال یا دریافت دادههای دیجیتال سرو کاردارد. این نکته مهم است که ، ICT همچنین با طریقی سرو کار دارد که این مصارف مختلف میتوانند با هم کارکنند.
تعریف ICT:
به استفاده از رایانه، وسایل جانبی متصل به آن و ابزارهای مخابراتی برای گرداوری، پردازش، ذخیره سازی و نشر اطلاعات، فناوری اطلاعات و ارتباطات گفته میشود.
اهميت و ضرورت فناوري اطلاعات و ارتباطات :
امروزه وضعيت ICT در يك كشور به عنوان شاخصي براي برآورد توسعه يافتگي اقتصادي آن كشور به حساب ميآيد .
توسعه سريع تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) در طول دو دهه به نحو شگرفي، سبب بروز تحول در همه نظامهاي اداري و مالي ، حتي در شركتهاي متوسط و كوچك شده و در بسياري از موارد بنگاههاي چند نفره تجاري را نيز دستخوش تحول كرده است .
دستاوردهاي انقلاب فناوري اطلاعات و ارتباطات همراه با پيشرفتهاي ساير حوزههاي علوم و فناوري ، شكافهاي تازهاي را پديد آورده است و بر نابرابريهاي گذشته عمق بيشتري بخشيده است .
بخشي از جهان به دلايل بسيار توانسته است با ايجاد زير ساختها ، بنيانها و ظرفيتهاي لازم در زمينه علم و فناوري به طور مستمر پيشرفت كند ، به گونهاي كه سهم عمده را در بازارهاي توليد و مصرفي فناوري پيشرفته، به خود اختصاص داده و در ضمن از توانايي بالايي براي جذب اين پيشرفتها در حل مسائل و توسعه قابليتها و ظرفيت سازي برخوردار شده است .در نتيجه سريعتر و بهتر ثروت توليد ميكند و داناييهاي پيشرفته را در خدمت توليد ثروت به كار گرفته است.
فناوري اطلاعات از دو جنبه كاربردي و فناوري اهميت دارد . در حوزه كاربردي، مسئله اصلي استفاده هر چه بيشتر و مفيدتر از فناوري اطلاعات در راستاي فعاليتهاي مختلف اقتصادي و اجتماعي است، به گونهاي كه در اثر آن بهرهوري ، كيفيت و شفافيت افزايش يافته و هزينهها كاهش پيدا كند .
در مقابل حوزه فناوري به موضوع توليد انواع تجهيزات و سخت افزارها و نرم افزارهاي لازم در حوزه كاربردي ميپردازد . با توجه به گستردگي كاربرد فناوري اطلاعات و به عبارت ديگر بزرگي حوزه كاربردي نياز به حوزه توليد و فناوري نيز بسيار افزايش يافته و اين عامل مهمي براي توسعه صنعت فناوري اطلاعات و اشتغال زايي در سالهاي اخير بوده است .
تفاوت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) با فن آوری اطلاعات ( IT ) ، چيست ؟
تفاوت فن آوری اطلاعات IT و فن آوری اطلاعات و ارتباطاتICT چیست فناوری اطلاعات Information Technology ؛ عبارتست از کاربرد رایانهها و دیگر فناوریها برای کار با اطلاعات که می تواند شامل تمام دانش ؛ فن آوری و تکنولوژی که به سازماندهی، ذخیره، بازیابی ؛ تحلیل و پردازش اطلاعات منجر شود
اما وقتی علوم مربوط به برق ، الکترونیک و مخابرات و در مجموع فن آوری و تکنولوژی انتقال اطلاعات به مجموعه فن آوری اطلاعات افزوده شود ؛ این فن آوری کمی گسترده تر و توانمند تر می شود به عبارتی می توان علاوه بر جمع آوری ؛ ذخیره ؛ بازیابی و تحلیل اطلاعات به انتقال آن هم دست زد ؛ موضوعی که در اینترنت اتفاق می افتد ؛ یعنی اطلاعات وبلاگ ما در یک جا مانند میزبان سرویس وبلاگ ذخیره می شود پس از بازیابی به صورت طراحی شده پردازش می شود در اینجا اطلاعات برای ما منتقل می شود پس در مجموع فن آوری اطلاعات و ارتباطات ؛ همان فن آوری اطلاعات است تنها با این تفاوت که دارای امکانات و فرصت انتقال اطلاعات است ؛ این نوید را به شما بدهم اگر این دو کلمه را معادل هم به کار ببرید ؛ موردی نیست؛ زیرا در اصل تمام مقالات منظورشان فن آوری اطلاعات و ارتباطات است اما برحسب عادت و کوتاهی جمله از فناوری اطلاعات استفاده می کنند به یاد داشته باشید اطلاعات بدون قدرت و توان انتقال در یک محدود محدود و تقریبا بدون استفاده باقی می ماند
مهمترين ويژگی فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، نحوه ذخيره سازی ، پردازش و دستيابی به اطلاعات است
فنآوری اطلاعات و ارتباطات به جايگاه برجسته اطلاعات ، دستگاههای ذخيرهسازی و پردازش اطلاعات و دستگاههای انتقال و دستيابی به اطلاعات تاکيد دارد . بديهی است در اين راستا ، علاوه بر پتانسيلهای مخابراتی ، رسانههائی ديگر نظير راديو و تلويزيون نيز در فهرست وسايل ارتباطی ( کانال نشر و توزيع اطلاعات ) ، قرار خواهند گرفت . زير ساخت فنآوری اطلاعات و ارتباطات در مرحله اول نيازمند وجود يک زيرساخت اطلاعاتی است که در آن تمامی دستگاهها و وسايل ارتباطی نظير تجهيزات مخابراتی ، راديو و تلويزيون قرار خواهند گرفت . زيرساخت اطلاعاتی به منزله فونداسيون زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، مطرح بوده که امکان ارائه سرويسها و خدمات اطلاعاتی را با کيفت مطلوب ، فراهم مینمايد. بر همين اساس میتوان فنآوری اطلاعات و ارتباطات را مشتمل بر سه بخش اساسی زير در نظر گرفت :
زيرساخت اطلاعات Information Infrastructure : II
فن آوریهای اطلاعات Information Technologies : IT
کاربردهای اطلاعات Information Application : IA
وعده هاي ICT درآموزش
براي كشورهاي درحال توسعه ICT يك امكان بالقوه، براي افزايش دسترسي و پيشرفت ارتباط و كيفيت آموزش دارد. ICT بطور زيادي كسب دانش و جذب و فراگيري ، با ارايه بي سابقه فرصت به كشورهاي درحال توسعه براي افزودن و گسترش سيستمهاي آموزشي ,ارتقا فرمول بندي و اجراي سياستها وگسترش دامنه فرصتها براي كار تسهيل مي بخشد. يكي از بزرگترين سختيها كه فقرا تحمل مي كنند همچنين افراد ديگري كه در فقيرترين كشورها زندگي مي كنند، حس انزوايي است.
فناوريهاي ارتباطي تضمين كاهش چنين حسي هستند وهمچنين تسهيل دردسترسي به دانش از طريق راههايي كه قبلا“ غيرقابل تصور بوده است. هرچند، واقعيت تقسيم ديجيتال (شكاف بين آنهايي كه به كنترل فناوري دسترسي داشته و كساني كه دسترسي ندارند) به اين معني است كه معرفي و يكپارچه سازي ICT در سطوح مختلف و درانواع متنوع آموزش، پرچالش ترين تعهدات است. شكست در اين مبارزه به معني بيشتر شدن شكاف دانش و عميق شدن نابرابريهاي موجود اقتصادي و اجتماعي است.
چگونهICT مي تواند به توسعه دسترسي به آموزش كمك كنند؟
ICT يك ابزار بالقوه نيرومند براي توسعه فرصتهاي آموزشي، چه رسمي و چه غيررسمي است براي حوزههاي قبلا“ ذكرشده (جمعيتهاي متفرق و روستايي) اقليتهاي قومي، زنان، دختران ، افراد ناتوان و پيران گروههاي بطور سنتي محروم از آموزش بعلت دلايل فرهنگي يا اجتماعي هستند، همچنين همه افرادي كه بدلايل مالي يا محدوديت زماني قادر به ثبت نام در مراكز آموزشي نيستند.
هر زمان، هرجا (خصيصه تعريف كننده ICT ) توانايي ICT در سبقت از زمان و مكان است. ICT، آموزش غير همزمان يا آموزش با مشخصه يك تاخير زماني بين ارايه آموزش و پذيرش آن توسط فراگيران را ممكن مي سازد.براي مثال، مواد درسي دوره اي online ممكن است در سراسر روز يا هفته در دسترس باشند.
ICT الزام همه فراگيران ومربيان نسبت به بودن در يك مكان فيزيكي را رفع ميكند. بعلاوه انواع معيني از ICT مانند تكنولوژي كنفرانس از راه دور اين امكان را مي دهد كه آموزش در يك زمان، بوسيله فراگيران متعدد و از نظر مكاني پراكنده، مورد استفاده قرار گيرد.
دسترسي به منابع آموزش از راه دور
معلمان و شاگردان ديگر مجبور نيستند فقط به كتابهاي چاپ شده و ديگر وسايل رسانهاي فيزيكي موجود دركتابخانهها (كه به مقدار محدود دردسترس هستند) براي نيازهاي آموزشي خود متكي باشند. با اينترنت و شبكه جهاني وب، وسايل آموزشي زيادي تقريبا“ در همه موضوعات و با تنوع رسانهها مي تواند از هرجا و درهرمدت از روز و توسط تعداد نا محدودي از مردم قابل دسترس باشد.
اين موضوع خصوصا“ در خيلي از مدارس كشورهاي درحال توسعه چشمگير است، همچنين حتي در بعضي از مدارس كشورهاي توسعه يافته كه منابع كتابخانهاي آنها محدود و منسوخ شدهاند، اهميت دارد.ICT همچنين دسترسي به افراد و مراجع (مربيان، خبرگان، پژوهشگران، متخصصان، رهبران و اشراف) را درهمه جهان تسهيل مي بخشد.
كاربرد ICT در آماده كردن افراد براي محيط هاي كاري
يكي از شايعترين دلايل ذكر شده براي بكارگيري ICT دركلاس، بهتر آماده كردن نسل فعلي دانش آموزان براي يك محيط كاري است،كه درآن ICT خصوصا“، كامپيوتره، اينترنت و فناوريهاي مرتبط، روز به روز بيشتر رواج مييابند. لذا سواد تكنولوژيك يا توان بكارگيري موثر و بهينه ICT، بعنوان يك لبه رقابتي در يك بازار كار درحال جهاني شدن، بنظر مي آيد.
التبه سواد تكنولوژيك فقط مهارت ارايه خوب كارها، طبق خواست اقتصاد جديد جهاني نيست . آزمايشگاه آموزشي منطقه شمالي ايالات متحده آمريكا، آن چيزي كه مهارتهاي قرن 21 ناميده مي شود را چنين شناسايي كرده است: سواد قرن ديجيتال ( خود شامل سواد عملكردي، سواد بصري، سواد علمي، سواد تكنولوژيك، سواد اطلاعاتي، سواد فرهنگي و هشياري و آگاهي جهاني) تفكر اختراعي، تفكر در رسيدن به رتبه بالاتر، استدلال كامل، ارتباط موثر و بهره وري بالا.
پيشرفت حرفهاي معلمان بعنوان اسا س كاربرد آموزشي ICT
پوشیده نیست که دگرگونی بنیادی و پیشرفت چشمگیر در عالیترین سطوح هر جامعه ، با هر گرایش ملی، سیاسی و اعتقادی، نتیجه مستقیم تحول ریشهای در یک رفتار پایهای یعنی " آموزش " است . کشورهای زیادی تا کنون به اهمیت امر آموزش برای توسعه و پیشرفت پی برده و فهمیدهاند برای نیل به رشد و توسعه همه جانبه به شدت نیازمند آموزش و پرورشی کارا و دور اندیش هستند.
در سال 1997، در كشور اوگاندا، برنامه پيوندهاي جهاني براي توسعه(WorLD)، تحت حمايت بانك جهاني بوجود آمد. هدف آن كمك به دولت براي آوردن اينترنت و وب جهاني به مدارس متوسطه كشور بود. اين برنامه 3 جز دارد : اتصال و پيوند، آموزش، نظارت و ارزيابي. از آنجا كه خيلي از سازمانهاي محلي و بين المللي برروي ارايه فناوري جهت مدارس تكيه دارند، اين برنامه در طول سالها يك شهرت جهاني بعنوان يكي از ارايه كنندگان اصلي خدمات پيشرفت حرفهاي معلمان، مديران مدارس و سياستگزاران در تمام كشورهاي درحال توسعه، پيدا كرد. برنامه توسعه حرفهاي براي پيشرفت معلمان كه درابتدا بصورت حضوري توسط اساتيد محلي و بين المللي ارايه ميشد و با سرويس online دنبال شده است ، داراي پنج مرحله است:
مرحله صفر- سواد كامپيوتر
هدف: آشنايي با اساس فناوري كامپيوتر و كمك به شركت كنندگاني كه مهارت و دانش كامپيوتر نياز دارند.
مرحله 1 – آشنايي با اينترنت براي يادگيري و آموزش
هدف: آشنايي با مفاهيم پايه فناوري ها و مهارتهاي لازم براي معرفي فناوري شبكه و اينترنت براي يادگيري و آموزش مباحث اوليه امكانات جديد و ايجاد پروژههاي ايميل.
مرحله2 – آشنايي با پروژه هاي همكاري از راه دور
هدف: آشنايي با همكاري راه دور آموزشي از طريق ساختارهاي فعاليتي جهت ايجاد، طراحي، اجرا و پخش و انتشار پروژه هاي اصلي.
مرحله 3 – ادغام فناوري و برنامه هاي آموزشي
هدف، پيشبرد مهارتها و درك چگونگي ايجاد، تركيب و تسهيل تمرينات ابتكاري كلاسي كه درآن فناوري شبكه و دورههاي آموزشي با هم ادغام مي شوند.
مرحله 4 – نوآوريها : فن آموزش (پداگوژي)، فناوري و توسعه تخصصي
هدف، پيشبرد مهارتها و فهم چگونگي ارزشيابي و نشر تمرينات ابتكاري كلاسي ,ماداميكه روابط اجتماعي و قومي را مد نظر دارند.
اين برنامه همچنين مدلهاي پيشرفته آموزشي براي سياستگزاران درباره مديريت آموزشي ICT و مديريت مراكز دوردست ارايه مي دهد. اين پروژه اخيرا“ در بيش از 20 كشور افريقا، امريكاي لاتين و جنوب آسيا فعال است.
کشور ما نیز با تودههای عظیم جمعیت جوان و با انگیزه های عمیق رشد و توسعه نیازمند آموزش و پرورشی کارا و پویا میباشد.
متاسفانه در حال حاضر مشاهده میکنیم برخی معلمان از دانشآموزان میخواهند که در مورد یک موضوع تحقیق انجام دهند، اما فرصت ارائهی آن را در اختیار دانش آموزان قرار نمیدهند و به این ترتیب دانش آموز فقط برای کسب نمره، تحقیق را به معلم ارائه میدهد که حتی ممکن است خودش در تهیهی آن نقشی نداشته باشد و بدون اینکه هیچ نفعی برای او یا سایر دانشآموزان داشته باشد، فقط باعث هدر رفتن وقت و امکانات مالی میشود.
اما اعتقاد معلم به تقویت روحیهی تحقیق و پژوهش و به کار گیری فناوری اطلاعات و ارتباطات میتواند باعث شکوفایی تواناییهای دانشآموزان و جذابیت آموزش شود و سیستم آموزش را به تدریج متحول کند.
من به مردم یاد میدهم که چطور بیندیشند
سقراط معتقد بود منظور از معلمی این نیست که مقداری مطالب تازه در مغزهای خالی بریزیم ،بلکه باید مطالب را چنان در مغز جایگزین کنیم که دانشآموز بتواند کاملا آنها را درک کند.سقراط می گفت : من به مردم یاد میدهم که چطور بیندیشند.
انتشارات بین المللی گاج بر اساس تعهد دیرین به ارتقای دانشاندوزی کاربردی در کشور، درصدد برآمد بخشی از این نیاز را با تالیف و ترجمهی مجموعهای از کتب روز در شاخههای گوناگون علم آموزش، برآورده سازد .
کتاب ICT معلمان با توجه به جدیدترین اطلاعات در مورد فناوری رایانه، توسط انتشارات بینالمللی گاج منتشر شده است. در این کتاب هدف، آموزش رایانه به عنوان یکی از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در این زمینه به آموزش چهارده برنامه مفید جهت استفاده بهینه از رایانه در امر آموزش پرداخته میشود.
این کتاب به کلیهی معلمان، مدیران و مشاورانی توصیه میشود که قصد دارند علوم رایانه را به روشی جدید، همراه با آخرین تغییرات در علم و فناوری در راستای سازماندهی آموزشی و مدیریت فعال به کار گیرند. این کتاب شامل برنامههاي مفيد جهت استفاده بهينه از رايانه به شرح زیر میباشد:
1. فناوري اطلاعات و ارتباطات و مفاهيم پايه علم رايانه
2. سيستم عامل ويندوز
3. تايپ ده انگشتي
4.برنامه واژهپرداز Microsoft Word و برنامه Adobe Acrobat Reader
5. برنامه ارائه مطلب Microsoft Powerpoint وبرنامه صفحه گسترده Microsoft Excel
6. برنامه نشر روميزي Microsoft Publisher
7. شبکه کامپيوتري و شبکه جهاني اينترنت و پست الکترونيکي و وبلاگ
8. برنامه ويرايش تصوير Adobe Photoshop و ويرايش فيلم
9. زبان برنامهنويسي لوگو
در پایان این کتاب نمونههای از پروژههایی است که میتوان با استفاده از آنها فناوری اطلاعات و ارتباطات را به صورت تلفیقی با سایر دروس دورهی ابتدایی و دوره متوسطه به شکل فعالیتهای آموزشی معنادار برای دانش آموزان مطرح کرد .
مطلبهای دیگر از همین نویسنده در سایت آیندهنگری:
|
بنیاد آیندهنگری ایران |
دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۹ آوریل ۲۰۲۴
انسان گلوبال
|
|