مکان و زمان جنبه های بنیادین و مادی زندگی بشر هستند.فیزیک دانان از پیچیدگی این مفاهیم که در پشت سادگی درونی گمراه کننده ای پنهان است پرده برداشته اند.و نظریه ابرریسمان،فرضیۀ ابرفضایی را مطرح می سازد که ده بعد دارد و یکی از این ابعاد،زمان است.از آنجا که زمان ومکان در طبیعت و جامعه در هم تنیده اند،پارادیم تکنولوژی اطلاعات و شکلها و فرایندهای اجتماعی که از فرایند کنونی دگرگونی تاریخی نشأت گرفته اند به همراه یکدیگر در کار دگرگون ساختن مکان و زمان هستند.با این حال،وضعیت واقعی این دگرگونی با برداشتهای متعارف از موجبیت تکنولوژیک تفاوتهای بسیار دارد.برای نومنه،به نظر می رسد که بدون شک سیستمهای مخابراتی پیشرفته دفتر کار را به چیزی که همه جا حاضر است تبدیل می کنند و بدین ترتیب این فرصت را در اختیار شرکتها قرار می دهندکه دفاتر مرکزی خود را از مناطق تجاری گران قیمت،شلوغ و نا مطلوب به پایگاههای سفارشی واقع در نقاط زیبای جهان منتقل کنند.
نمونۀ دیگر در یک حوزۀ اجتماعی متفاوت این بود که ارتباط الکترونیکی خانگی قرار بود به کاهش شکلهای شهری متراکم و از میان بردن تعاملات اجتماعی وابسته به مکان منجر شود.
در اوایل دهۀ1990،در ایلات متحده،اروپا و ژاپن جمع معدودی از نیروی کار (بین 1تا2 درصد در یک روز)کار از راه دور،یعنی کار از درون خانه انجام میدادند. به نظر می رسد که کار پاره وقت در خانه در آینده به عنوان شیوه ای ازکار تخصصی مطرح خواهد شد،اما این شیوه از ظهور بنگاه شبکه ای و فرایندکار انعطاف پذیر ناشی می شود و نتیجۀ مستقیم تکنولوژی موجود نیست.
فضای صنعتی جدید
ظهور تولید صنعتی بر تکنولوژی پیشرفته،یعنی تولید صنعتی میکروالکترونیکی که از کامپیوتر مدد می گیرد،منطق جدید مکان صنعتی را به همراه آورد.شرکتهای الکترونیک،یعنی تولیدکنندگان ابزارهای تکنولوژی نوین اطلاعات،نخستین شرکتهای بودند که یک استراتژی مکانی را که برای فرایند تولید اطلاعت-محور مجاز و ضروری بود برگزیدند.ویژگی این فضای جدید،توانایی تکنولوژیک و سازمانی برای فرایند تولید در مکانهای مختلف ودر عین حال حفظ انسجام آن از طریق پیوندهای مخابراتی و دقت عمل و انعطاف پذیری مبتنی بر میکرو الکترونیک در ساخت اجزاست.علاوه براین،از آنجه که در هر مرحله از تولید یک نیروی کار یگانه مورد نیاز است،و از آنجا که ویژگیهای مختلف اجتماعی و زیست محیطی در شرایط زیست بخشهای کاملاً متمایز این نیروی کار نقش بازی میکند،مصلحت آن است که هر یک از فرایند مراحل تولید در شرایط جغرافیایی خاصی انجام پذیرد.
به این دلیل که تولید صنعتی با بهره گیری از تکنولوژی پیشرفته ترکیب اشتغالی را ارائه می دهد که با تولید صنعتی سنتی تفاوتهای بسیار دارد.این تولید در ساختاری دو قطبی پیرامون دو گروه عمده سازمان یافته است که از نظر بزرگی تقریباً با یکدیگر برابر هستند:از یک سو نیروی کار بسیار ماهر با توان علمی و تکنولوژیک،و از سوی دیگر انبوهی از کارگران غیر ماهر که در فعالیتهای مونتاژ و جانبی یکنواخت اشتغال دارند.در حالی که اتوماسیون به طرز روز افزونی امکان حذف کارگران سطح پایین را برای شرکتها فراهم ساخته است،افزایش شدید حجم تولید هنوز هم استخدام تعداد ملاحظه ای از کارگران غیر ماهر و نیمه ماهررا ضروری می سازد که استقرارشان در مکانهایی که دانشمندان و مهندسان زندگی می کنند از نظر اقتصادی و اجتماعی به دلیل بافت اجتماعی غالب مناسبی نیست،و این وضعیت تا مدتی همچنان ادامه خواهد داشت.در بین این دو گروه،گروه کاربران ماهر قرار دارد که می توان آن را از سطوح بالای تولید تکنو.لوژی پیشرفته جدا کرد.به دلیل وزن کم محصول نهایی، و به علت پیوندهای ارتباطی آسانی که شرکتها درسرتاسر جهان ایجاد کرده اند،شرکتهای الکترونیکی،به ویژه شرکتهای الکترونیکی امریکایی از همان ابتدا الگوی مکانی را ایجاد کردند که تقسیم بندی مکانی بین المللی نیروی کار از ویژگیهای بارز آن بود.تقریباً می توان گفت که صنعت میکروالکترونیک وو کامپیوتر،برای هریک از چهار عملیات متمایز فرایند تولید به دنبال چهار نوع مکان مختلف بود:
الف-تحقیق و توسعه،نوآوری و نمونه سازی در مراکز صنعتی بسیار نوآور مناطق اصلی متمرکز بود که پیش از این فرایند توسعه آنها محیط زیست را تا حدی تخریب کند،معمولاً از کیفیت زندگی مناسبی برخوردار بودند.
ب-تولید با استفاده از نیروی کار ماهر در شعبات کارخانه ها که معمولاً در مناطقی که به تازگی صنعتی شده اند انجام می گیرد.در امریکا معمولاً این شعبه ها در شهرهای متوسط ایالتهای غربی قرار دارند.
پ-مونتاژ گسترده با استفاده از نیروی کار نیمه ماهر و تست و آزمون که از همان ابتدا تا حد زیادی در خارج،بویژه کشورهای جنوب شرقی آسیا انجام می شد و سنگاپور و مالزی در زمینه جذب کارخانه های شرکتهای امریکایی الکترونیک پیشتاز بودند.
ت-ساخت سفارشی ابزارها و خدمات تعمیر و نگهداری و پشتیبانی فنی پس از فروش که در مراکز منطقه ای سرتاسر جهان و عموماً در بازارهای الکترونیکی عمده،یعنی امریکا و اروپای غربی سازماندهی شده بود،گرچه در دهۀ1990بازارهای آسیایی نیز به جایگاه مشابهی دست یافتند.