Iranian Futurist 
Iranian Futurist
Ayandeh-Negar
Welcome To Future

Tomorow is built today
در باره ما
تماس با ما
خبرهای علمی
احزاب مدرن
هنر و ادبیات
ستون آزاد
محیط زیست
حقوق بشر
اخبار روز
صفحه‌ی نخست
آرشیو
اندیشمندان آینده‌نگر
تاریخ از دیدگاه نو
انسان گلوبال
دموکراسی دیجیتال
دانش نو
اقتصاد فراصنعتی
آینده‌نگری و سیاست
تکنولوژی
از سایت‌های دیگر


چگونه يك آينده‌پژوه راهبردي باشيم؟

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:
Twitter Google Yahoo Delicious بالاترین دنباله

[20 Feb 2010]   [ سید علیرضا حجازی]

نخستين موضوعي كه در آينده‌پژوهي و به ويژه "آينده پژوهي راهبردي" بايد مورد توجه قرار گيرد، بحث "تغيير" است. تغيير جزء اجتناب‌ناپذير زندگي روزمره‌ي انسان بر روي اين كره‌ي خاكي است. تغيير گاهي خواسته و گاهي ناخواسته و اجتناب ناپذير است. تغييرهاي ناخواسته بر انسان و سازمان‌ها تحميل مي‌شوند و به طور مستقيم يا غير مستقيم افراد و سازمان‌ها را وادار به تغيير مي‌كنند. بر اساس همين تغييرات است كه سازمان‌ها، دولت‌ها و كشورها به دنبال تدوين راهبردهايي مي‌روند كه آن‌ها در رسيدن به شرايط مطلوب آينده ياري نمايد. در حقيقت مقوله‌ي راهبرد بر پايه‌ي تغيير مطرح مي‌شود. بر اين اساس اگر به اندازه‌ي يك مثنوي هم پيرامون آينده‌پژوهي راهبردي سخن بگوييم يا مطلب بنويسيم، اما عنصر تغيير را از ياد برده باشيم؛ به منزله‌ي اين است كه گويا هيچ كاري نكرده‌ايم. پس از درك تغيير به ويژه در ابعاد سازماني است كه تازه مي‌توانيم راهبرد را درك كنيم.

لازم به يادآوري است دو مقوله‌ي بنيادين "تغيير" و "راهبرد" در دانش مديريت به ويژه "مديريت راهبردي" مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرند، از اين رو توصيف دوباره‌ي اين مباحث اطاله‌ي كلام است و علاقمندان به اين دو مبحث مي‌توانند كتاب‌هاي مديريت را براي آگاهي بيشتر مطالعه نمايند. بديهي است آن‌چه در اينجا مورد بحث قرار مي گيرد، ويژگي‌هاي يك آينده‌پژوه راهبردي است. فردي كه قصد آينده‌پژوهي راهبردي دارد، افزون بر آشنايي با فنون و روش‌هاي متعارف آينده‌پژوهي بايد از اين ويژگي‌هاي برتري‌دهنده و متمايز كننده برخوردار باشد.

1. تسلط بر زبان خارجي

يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي مورد نياز براي يك آينده‌پژوه راهبردي تسلط بر يك زبان خارجي به ويژه زبان انگليسي است. اين تسلط از آن جهت حايز اهميت است كه يك آينده‌پژوه راهبردي بايد وظيفه‌ي ديده‌باني خود را به خوبي انجام دهد. ديده‌باني خوب نيز نيازمند برخورداري از مهارت‌هاي زباني خارجي است چرا كه بسياري از منابع علمي كه امروزه در حوزه‌هاي گوناگون مرتبط با آينده انتشار مي‌يابند، به زبان انگليسي هستند و كسي مي‌تواند از محتواي اين منابع آگاه باشد كه بر اين زبان حداقل از نظر خواندن و درك مطلب احاطه داشته باشد. اين به معناي آينده‌پژوهي ترجمه‌اي نيست، بلكه به مفهوم درك همه‌جانبه‌ي آن چيزي است كه در جهان امروز جريان دارد. يادگيري كامل يك زبان خارجي به معناي خودباختگي در برابر آن زبان و پذيرش دربست مطالب نگارش يافته به آن زبان نيست، بلكه به معناي تسلط بر محتواي علمي توليد شده به آن زبان است.

2. انعطافپذیری در برابر دیدگاه های متفاوت

اندیشه و اندیشه ورزی در چارچوبی از ذهنیات افراد و هر آنچه که تاکنون آموخته اند، صورت می گیرد. آینده‌پژوهي و به ويژه اينده‌پژوهي راهبردي نیز جدا از این کارکرد نیست و به عنوان یک فعالیت ذهنی خواه و ناخواه همراه با پیشینه ای از گذشته است که آینده‌پژوهان معاصر آن را در قالب فنون و روش های آینده‌پژوهی با خود یدک می کشند. هر قدر این چارچوب ذهنی محدودتر و بسته تر باشد، انعطاف پذیری آن در برابر افکار و ایده های متفاوتی که در خصوص آینده مطرح می شوند، کمتر بوده و از شکنندگی بیشتری برخوردار خواهد بود. معمولاً افرادی که به لحاظ برخورداری از جایگاه علمی یا اجتماعی موقعیتی ویژه برای خود قائل هستند، مشکل بیشتری در منعطف ساختن این چارچوب دارند. غرور علمی یا اجتماعی مهمترین عامل در سخت و شکننده شدن چارچوب های ذهنی افراد است. در مقابل کسانی که خالی از هرگونه غرور یا ادعایی هستند، همیشه آماده پذیرش دیدگاه های متفاوت نسبت به پندارهای همیشگی خود هستند. رشد و تکامل ذهنی چنین افرادی به مراتب سریعتر از افراد سختگیر و موشکافی است که در اندیشه های خود همچنان وابسته به گذشته اند. از اين رو شايد آينده‌پژوهان راهبردي را بتوان در ميان آينده‌انديشان بي‌ادعا بيشتر يافت.

3. تخیل خلاق

هنگامی که از آینده سخن به میان می آید، بلافاصله موضوع دیگری با عنوان "آینده های بدیل" مطرح می شود. منظور از آینده های بدیل حالت هایی از آینده است که با توجه به شدت و ضعف عوامل سازنده آنها می توانند به صورت جایگزین هم پدید آیند. معمولاً دیدگاه منطقی و خرد گرا حکم می کند که برای یک پدیده یا موضوع تنها یک آینده را متصور نشویم، زیرا شرایط جاری همواره ثابت باقی نمی ماند و از آنجایی که تغییر همواره به عنوان یک اصل همیشگی مطرح می باشد، عاقلانه تر این است که حالت های گوناگون آینده را چه مطابق با میل و خواست ما باشند و چه نباشند، تصور نموده و بپذیریم. عامل کلیدی در تصور آینده های بدیل برخورداری از تخیل خلاق است. باید بدانیم که تخیل خلاق متفاوت از خیالبافی است.

به بیان دیگر خلاق بودن این نوع تخیل سبب می شود که به جای انفعال، به گونه ای فعالانه در صدد کشف حالت های متفاوتی از آینده باشیم. آینده‌پژوهان با استفاده از تکنیک هایی مانند تحلیل روند، شرایط جاری و احتمالاتی را که ممکن است در آینده مطرح شود در نظر می گیرند و بر اساس آن آینده های متفاوت را شناسایی و ترسیم می کنند. طبیعی است که هر قدر برخوداری یک آینده‌پژوه راهبردي از ویژگی تخیل خلاق بیشتر باشد، توانایی بیشتری در تصور آینده‌های بدیل خواهد داشت. یادآوری این نکته ضروری است که تکنیک های آینده‌پژوهی ما را تنها در کشف آینده یاری می کنند، اما این که بتوانیم از زوایای گوناگون به یک پدیده یا موضوع نگاه کنیم و ابعاد تازه ای را بیابیم که تاکنون کسی آنها را نیافته باشد، به توانمندی های فردی واز جمله تخیل خلاق بستگی دارد.

4. آینده پذیری

آینده پذیری دارای دو مفهوم متمایز است. نخست آن که به طور کلی برای هر پدیده یا موضوعی آینده یا آینده هایی قابل مطرح شدن می باشد و این آینده پذری جزء جدایی ناپذیر تمامی پدیده های طبیعی است که آنها را می شناسیم. اما آینده پذیری در مفهوم دوم یعنی قابل پذیرش ساختن آینده برای افراد یک جامعه. از آنجایی که معمولاً افراد خواهان به وقوع پیوستن اموری در آینده اند که به نفع آنها باشد، اگر با رویدادی در آینده رو به رو شوند که با تمایل یا خواست آنها مغایرت داشته باشد، نگران یا ناراحت می شوند. کوشش آینده‌پژوهی راهبردي بر کشف و شناسایی آینده پیش از رو به رو شدن با آن است تا در فرصت باقیمانده بتوان اقدام مناسب را به عمل آورد.

اگر بر اساس دانش آینده‌پژوهی حالتی از آینده یا به اصطلاح آینده بدیلی در رابطه با فرد، پدیده یا موضوعی شناسایی شود که متضاد با منافع آن فرد، پدیده یا موضوع باشد، ممکن است پذیرش چنین آینده یا آینده هایی با دشواری همراه شود و حتا مورد پذیرش واقع نشود. باید بدانیم که آینده‌پژوهی راهبردي در پی شاد یا ناراحت کردن افراد نیست و تنها تصاویر متفاوتی از احتمالات آینده را ترسیم می نماید. پذیرش یا عدم پذیرش آینده های متفاوت تنها بر عهده کسانی خواهد بود که در آن آینده ها حضور خواهند داشت. از آنجایی که خواسته و ناخواسته با آینده رو به رو می شویم، بهتر است در صورت برخورداری از تصاویر واقعی از آینده (که مبتنی بر پایه های علمی مناسبی باشند) با روی باز پذیرای آن باشیم و حتا در صورت مغایرت با اهداف و منافع فردی، اجتماعی و سازمانی، تدابیر مناسب را پیش از رو به رو شدن با آن بیاندیشیم و به قول معروف به جای آن که تاریکی را نفرین کنیم، شمعی روشن نماییم. آينده‌پژوهان راهبردي همیشه روحیه ای از آینده پذیری دارند، از رو به رو شدن با آینده هراس ندارند بلکه به آن خوش آمد نيز می گویند.

5. بردباری

ساختن آینده و شرایطی که مطابق با میل ما و سازگار با اهداف فردی و سازمانی ما باشد، بیش از هر چیز نیازمند شکیبایی و بردباری است. بسیاری از تغییرات برای وقوع و رسیدن به نتایج مورد انتظار نیازمند زمان و فرصت کافی هستند. بسیاری از افراد دارای چشم اندازهای بزرگی از آینده برای خود و دیگران هستند، اما برای محقق شدن این چشم انداز ها فرصت کافی در نظر نمی گیرند. اگر نگاهی به طبیعت بیاندازیم در می یابیم که حتا رسیدن میوه ها نیز نیازمند گذشت زمان و تغییر فصل است. در این صورت می توان پذیرفت که تحقق چشم اندازهای چندساله نیازمند فرصتی به مراتب بیشتر از زمان مورد نظر می باشد. صـاحبان ایده ها و افـکار آینـده گرا افق های دور دست را در نظـر

می‌گیرند و در بسیاری مواقع محقق شدن ایده های خود را به زمان های طولانی موکول می کنند. بردباری برای رسیدن به آینده به معنای انفعال و گذاشتن دست روی دست نیست، بلکه فعالیت متناسب با تغییرات زمانی و صرف فرصت های طلایی به امور ارزشمند است. برای آن که دانه های آینده در مزرعه زمان جوانه بزنند، کشاورز فرصت های آینده باید با صبوری و بردباری انتظاری هدفمند را تحمل کند.

6. پویایی

اندیشه هایی در آینده قابل طرح خواهند بود که از پویایی و تحرک لازم برای به حرکت درآوردن دیگر اندیشمندان برخوردار باشند. ژرف اندیشی و واقع بینی دو عامل کلیدی در پویا ساختن اندیشه های آینده گراست. اگر مروری بر اندیشه های آینده مدار داشته باشیم، در می یابیم که این اندیشه ها از جانب کسانی مطرح شده است که نسبت به نیازهای آینده از آگاهی معقولی برخوردار بوده اند. درک واقع بینانه این نیازها به آنها در چنین نظریه پردازی هایی کمک کرده است و به طرح ایده هایی انجامیده است که حتا با گذشت زمان به دلیل همخوانی و سازگاری با نیازهای روز، همچنان از گیرایی و جذابیت شایان توجه برخوردارند. این به معنای همان پویایی است، یعنی برد و دامنه یک اندیشه به چارچوب زمانی خود محدود نبوده، بلکه گستره ای فراتر از آن را در بر گرفته و با هدفگیری نیازهای آینده؛ در آینده حضور یافته است. چنین اندیشه هایی می توانند الهامبخش دیگر اندیشمندان در حوزه های گوناگون علمی، فنی، فلسفی، اقتصادی، اجتماعی و ... شوند و چرخ های خرد و اندیشه آنها را به حرکت در آورند.

7. نوآوری

نوآوری یکی از مهمترین عوامل اختراعات و اکتشافاتی بوده است که از آغار تاریخ همواره در صحنه کوشش های ذهنی بشر حضور داشته است. مخترعان و کاشفان با نو اندیشی و نوزایی ذهن خود ایده های تازه ای را مطرح کرده اند که منشاء اصلی اختراعات یا اکتشافات آنها بوده است. همـواره این پرسش مطرح بوده است که چگونه مـی توان به ویژگـی نوآوری دست یافت؟ پاسخ این پرسش اگر چه به آسانی بیان می شود، اما تحقق آن تا حد قابل توجهی دشوار است. روشن است که نگرش از بعد و زاویه ای تاره به یک موضوع یا پدیده می تواند نویدبخش نوآوری در شیوه پیشین نگرش به آن باشد. اما به طور حتم چنین امکانی همیشه و برای همگان وجود ندارد. نوآوری و نو اندیشی نیازمند برخورداری از چارچوب های ذهنی انعطاف پذیر است.

تا هنگامی که گمان شود برای هر مساله تنها یک راه حل وجود دارد، هرگز با چیزی به نام نوآوری رو به رو نخواهیم شد. امکان بازنگری در اندیشه های پیشین و یافتن راه حل های تازه زمینه های نوآوری را فراهم می کند. قدرت های ذهنی و خلاقیت های فردی در مراحل بعد نقش پیدا می کنند. از این رو برای نوآوری نخست باید به خود اجازه دهیم که نسبت به هر پدیده ای تغییر موضع و جایگاه دهیم و به آن از بعدی دیگر و نوعی دیگر نگاه کنیم. این تغییر جایگاه به معنی تغییر نقش ها و تناسب ها نیست، بلکه به مفوم قرار گرفتن در موقعیتی بهتر برای درک و نگرش واقعبینانه تر است.

8. پیشگام شدن

مروری بر رویکردهای آینده گرا ما را با این واقعیت رو به رو می سازد که در طول تاریخ رویکردهایی موفق بوده اند که بنیانگذاران آنها در آفرینش و ارایه ایده های خود پیشگام بوده اند و از طرح ایده های خام یا زود هنگام هراسی نداشته اند. حوزه های دانشی و فناورانه به علت محدودیت های خاص خود همواره از درد تجربه پذیری رنج می برند و تا هنگامی که تکرارپذیری و تجربه یک ایده به تایید نرسد، نمی تواند به عنوان بخشی از این حوزه ها مورد پذیرش واقع شود. چنین محدودیتی اگر چه می تواند به عنوان یک ویژگی مثبت در نظر گرفته شود و به نوبه خود در پالایش دانش و فناوری نقش شایان توجهی داشته باشد، اما در نگاهی نزدیکتر خود نوعی مانع به شمار می آید. بسیاری از ایده های علمی و اختراعی پیش از آن که فرصت تجربه یا تکرار پیدا کنند، در ذهن دانشمندان یا مخترعان مدفون شده اند و هیچگاه امکان مطرح شدن در محافل علمی یا غیرعلمی را نیافته اند.

باید پذیرفت هر ایده ای که برای نخستین بار در ذهن انسان شکل می گیرد، ممکن است قابل اثبات شدن یا تجربه پذیر نباشد. از همین روست که آینده‌پژوهی معاصر و مدرن، تخیل علمی را به عنوان بخشی در خور توجه در نظر گرفته است و تخیل هایی را که مبنایی در دانش امروزی یا آینده بشر داشته باشند، به عنوان موضوعات قابل طرح در حوزه های دانشی و فناورانه می پذیرد. کوشش آینده‌پژوهی این نیست که رنگی از واقعیت یا دانش به این ایده های تخیلی ببخشد، بلکه با درک ارزش و اهمیت تخیل علمی می کوشد از مدفون شدن آنها جلوگیری کند.

تاریخ اختراعات و فناوری های گوناگون به ما می آموزد بسیاری از تجهیزات و فناوری هایی که امروز شاهد آنها هستیم و به آسانی از آنها استفاده می کنیم، زمانی تنها ایده هایی تخیلی بوده اند که حتا از سوی دانشمندان معاصر خود مورد تمسخر قرار گرفته بودند. مهم این است که صاحبان چنین ایده ها و افکاری شجاعت لازم را برای طرح نظرهای خود داشته باشند و از تمسخر، حسادت یا سرزنش دیگران نگرانی نداشته باشند. گذشت زمان ارزشمند بودن تخیل های علمی و پیشگامان آنها را به اثبات رسانده است و در آینده نیز به اثبات خواهد رساند.

مي‌توان اميدوار بود با پرورش تدريجي چنين ويژگي‌هايي در آينده‌انديشان و عموم علاقمندان به آينده، آينده‌پژوهاني راهبردي داشته باشيم كه آينده را فراتر از ديدگاه هميشگي خود ببينند.



مطلب‌های دیگر از همین نویسنده در سایت آینده‌نگری:


منبع:


بنیاد آینده‌نگری ایران



جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۹ مارس ۲۰۲۴

اندیشمندان آینده‌نگر

+ جعبه ابزاری برای پیشبینی تام استندیج

+ ملافات با اَبر فن آوری  دانیل فراکلین

+ مشاغل آینده تا افق ۲۰۳۰ --

+ دغدغه زندگي خوب دکتر شهیندخت خوارزمی

+ نگاهی به جنبش روسری­ سوزان یکی از همکارن سایت آینده نگر از ایران

+ فکر کردن به آینده، آینده نگری نیست! رضاش

+ آن سوی سرمایه‌داری و سوسیالیسم الوین تافلر

+ هندبوک آینده پژوهی و جمع آوری کمک مالی برای موسسه آینده پژوهی در واشنگتن دی سی وحید وحیدی مطلق

+ آیا دموکراسی آینده ای دارد؟ ترجمه ویکتور وحیدی

+ بیانیه ماموریت و هواداری اندیشکده آینده های سیاره ای https://www.apfi.us

+ نقد کتاب فراسوی دانش: چگونه فنآوری، عصر آگاهی را به پیش می برد  وحید وحیدی مطلق

+ آینده ممکن و مطلوب سال 2050 وحید وحیدی مطلق

+ عقب ماندگی اجتماعی ایرانیان، دلایل و مسائل فرنود حسنی

+ جنگ اوکراین و آینده مشترک ما وحید وحیدی مطلق

+ مدل سازی ریاضی آینده تمدنی به طور کلی و بویژه انسان شناسی پیش نگر‎‎ وحید وحیدی مطلق

+ مهارت‎ های آینده و ضروری که باید داشته باشیم 

+ مقدمه ای بر آینده نگری مهندسین مشاور

+ شناسایی و درک نیروهای کلیدی تعیین کننده در مسیر رویدادهای آینده وحید وحیدی مطلق

+ نقد کتاب هلال، ویلیام،2021 ، فراسوی دانش چگونه فنآوری، عصر آگاهی را پیش می برد. وحید وحیدی مطلق

+ حکایت گربه‌ و سوسیس و سازمان‌های نوآور فرنود حسنی

+ برای مراسم روز جهانی آینده رضا داوری اردکانی؛

+ انسان خردمندتر می‌شود، پوپولیست‌ها بازندۀ اصلی بحران کرونا خواهند بود ماتیاس هورکس

+ سیاست در هیچ جای جهان مبتنی بر علم نیست  رضا داوری اردکانی

+ جامعه شناس دنیای جدید 

+ تکنولوژی‌های نوین و سرنوشت بشر دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی چیست و آینده های متفاوت کدام اند؟ وحید وحیدی مطلق

+ تحلیل محتوا و آینده نگری 

+ نگاهی به سوداگری با تاریخ محمد امینی دکتر شیرزاد کلهری

+ غربت علوم انسانی شاه کلید توسعه نیافتگی. دکتر شهیندخت خوارزمی

+ ماهیت و میراث فکری «آلوین تافلر» در گفت‌وگو با دکتر شهیندخت خوارزمی دکتر شهیندخت خوارزمی

+ دانایی به مثابه قدرت .خرد آینده‌نگری 

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم: گفتگو با شهیندخت خوارزمی  شهیندخت خوارزمی

+ انقلاب چهارم و کار ما هرمز پوررستمی

+ خوارزمی: تافلر کمک می‌کند در دنیای پرخشونت مأیوس نشویم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ فناوری راهی برای رهایی از جنسیت؟ مریم یوسفیان

+ آشتی دادن جامعه با آینده، رسالت اصلی آینده پژوهی دکتر محسن طاهري

+ چهارمین موج تغییر  علی اکبر جلالی

+ در جست‌وجوی یحیی-- پیشگفتاری از دکتر شهیندخت خوارزمی 

+ برنامه حزب مدرن و آینده نگر – بخش دوم احمد تقوائی

+ ⁠⁠⁠به بهانه ی قاعدگی دکتر محسن طاهری

+ مهم ترین مولفه های برنامه یک حزب سیاسی مدرن کدامند ؟  احمد تقوائی

+ علت‌های اجتماعیِ استبداد و فساد نازنین صالحی

+ سخنراني پروفسور شهرياري و دكتر شهين دخت خوارزمي 

+ ظهور جامعه پساصنعتی دانیل بل

+ زیرفشارهای تمدن جدید له نمی‌شویم 

+ خردِ پیشرفت و توسعه رضا داوری اردکانی

+ آینده پژوهی و دغدغه هایش دکتر طاهری دمنه

+ تافلر:نگاه تازه به آينده 

+ سرمایه‌گذاری 80 میلیون دلاری بیل گیتس برای ساخت شهر هوشمند حمید نیک‌روش

+ آینده پژوهی و انواع آینده محسن گرامی طیبی

+ کتاب آینده پژوهی، پارادایمی نوین در برنامه ریزی، با تاکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای علی زارع میرک آباد

+ اجتماع علمی قدرتمند مهمترین نیاز آینده پزوهی در ایران است احد رضایان قیه باشی

+ ایرانی‌ها و فقدان وجدان آینده‌نگر اجتماعی احد رضایان قیه‌باشی

+ ديدگاه‌های سه گانه درباره محركهای آينده نگاری. حسن کریمی فرد

+ استانداردهاي سواد اطلاعاتي. دكتر عشرت زماني

+ آینده نگری استر اتژی فناوری اطلاعات. دکتر امین گلستانی

+ خرد آینده نگری 

+ آینده نگری, برترین مزیت انسانی عباس سید کریمی

+ روش پس نگری در آینده پژوهی دکتر محسن طاهری دمنه

+ جان نقّاد و چشم باز مردم رضا داوری اردکانی

+ واقعیت مجازی و آینده آموزش دکتر محسن طاهری دمنه

+ اقتصاد به مثابه قلب تپنده مریم یوسفیان

+ قدرت تکنیک؛ آینده هم منم رضا داوری اردکانی

+ میل ذاتی تجدد به زمان آینده رضا داوری اردکانی

+ درگاه تخصصی آینده 

+ نسل جدید با بی وزنی مواجه است/ پیاده راه شهر رشت با نگاه آینده پژوهی ساخته شده است 

+ اساتيد ارتباطات:دكتر علي اسدي /بنيادگذاري سنجش افكار در رسانه ملي  

+ در عید نوروز، آینده را هدیه دهید  Vahid Think Tank

+ بسترهای فراگیر شدن طراحی صنعتی در ایران بر پایه الگوهای الوین تافلر 

+ روش‌های پیش‌بینی فناوری.  اندیشکده وحید

+ تاریخ تکرار نمی شود. الوین تافلر

+ آینده کسب و کار در سال 2030 - کتاب صوتی فارسی وحید وحیدی مطلق

+ سندروم یخچال فرنود حسني

+ هفت سازمان آینده پژوه ایرانی در سال 2016 

+ آينده‌پژوهي برآيند پيش‌بيني‌ناپذيري محيط است گفت‌وگو با دکتر سعید خزایی آینده‌پژوه و مدرس دانشگاه

+ آينده پژوهي: از قابليت فردي تا اجتماعي ياورزاده محمدرضا,رضايي كلج فاطمه

+ مبانی نظری و مورد کاوی های مختلف و متنوع  

+ اخذ مدرک حرفه ای آینده پژوهی به صورت حضوری و غیر حضوری از معتبرترین سازمان بین المللی  

+ آزمون های اندیشه ورزی در جهان حسین کاشفی امیری

+ دمینگ و ما صلاح الدین همایون

+ روش آﯾﻨﺪه ﭘﮋوه ﺷﺪن  ﺳﻌﯿﺪ رﻫﻨﻤﺎ

+ نقش هنر در آینده پژوهی الهام سهامی

+ الوین تافلر را بهتر بشناسیم دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آیند هنگاری ملی جانشین برنامه های توسعه پنج ساله در علم، فناوری و نوآوری امیر ناظمی

+ پیشگفتار شوک آینده دکتر شهیندخت خوارزمی

+ آینده پژوهی کلید تحول درنقش های توسعه محور و راهبردی مدیریت منابع انسانی دکتر سید اکبر نیلی پور

+ نشست اندیشه 

+ آیا فناوری‌های همگرا آینده را تضمین می‌کنند؟ دکترمحسن رنانی

+ جامعه ای می‌تواند بحران‌هارا پشت سر بگذارد که دو وزیر آینده نگر «آموزش و پرورش» و «ارتباطات» آنرا اداره می‌کنند/ امروز «دانایی» است که قدرت می‌آفریند. جامعه شناسی هنر

+ گزارش برگزاری نشست «تاملی در ایده‌های آینده‌نگرانه تافلر» در گروه افواج 

+ دانایی به مثابه قدرت عاطفه شمس

+ فهم جامعه به کمک ژورنالیسم/ آثار تافلر نوعی جامعه‌شناسی مترویی‌ست 

+ خانیکی: نگاه تافلر نگرانی از آینده را کم کرد 

+ ‍ خلاصه سخنرانی جدید وحیدی مطلق درباره آینده قدرت ایران مدرس بین المللی فدراسیون جهانی آینده‌پژوهی  وحیدی مطلق

+ «آینده نگری» مهارتی سودمند برای مدیران 

+ پیش‌بینی‌های درست و نادرست آلوین تافلر کدام‌ بودند؟ BBC

+ الوین تافلر،آینده‌پژوه و نویسنده سرشناس آمریکایی در سن ۸۸ «‌۸۷»سالگی در گذشت. BBC

+ آینده جهان ، آینده زنان « مجله زنان امروز » مریم یوسفیان

+ آن سوی سرمایه داری و سوسیالیسم الوین تاقلر

+ سیر تحول مطالعات و تحقیقات ارتباطات و توسعه درایران دکتر کاظم معتمد نژاد



info.ayandeh@gmail.com
©ayandeh.com 1995